Omgevingsplan onder de Omgevingswet

Het omgevingsplan is het document van de gemeente dat de juridisch bindende regels over de fysieke leefomgeving bevat. Het omgevingsplan is het enige document van de gemeente dat juridisch bindende regels kan bevatten. In het omgevingsplan kan de gemeente het beleid van de omgevingsvisie en de nadere uitwerking daarvan in het Water- en rioleringsprogramma vertalen in juridisch bindende regels voor burgers en bedrijven. Bij inwerkingtreding van het stelsel van de Omgevingswet (de wet zelf en de onderliggende regelgeving zoals het Omgevingsbesluit) staan er al regels in het omgevingsplan, zoals de specifieke zorgplicht voor activiteiten met nadelige gevolgen voor het milieu. Deze regels komen via de bruidsschat in het omgevingsplan terecht. De gemeente zal die regels waarschijnlijk in het omgevingsplan willen houden, als vangnet om te kunnen optreden tegen ongewenste activiteiten. Juridisch bindende regels in het omgevingsplan zijn daarnaast nodig als de gemeente wil dat burgers en bedrijven een bijdrage leveren aan het bereiken van de doelen uit de omgevingsvisie of een programma (bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid, waterkwaliteit en/of klimaatadaptatie). Als de gemeente alle doelen wil bereiken door zelf maatregelen te treffen in openbaar gebied, dan zijn er minder juridisch bindende regels nodig in het omgevingsplan, omdat er in dat geval minder gedragsverandering van inwoners nodig is. Bekijk voor meer informatie het webinar Stedelijk water in het omgevingsplan. Afstemming tussen regels in omgevingsplan en waterschapsverordening Het omgevingsplan van de gemeente en de waterschapsverordening van het waterschap staan naast elkaar. In beide documenten kunnen regels staan over activiteiten van burgers en bedrijven, die nauw met elkaar zijn verweven. Op grond van art. 2.2 Ow moeten gemeenten en waterschappen ervoor zorgen dat het omgevingsplan en de waterschapsverordening op elkaar zijn afgestemd. Dat is in lijn met de afspraken die eerder al in het Bestuursakkoord Water zijn gemaakt. Afstemming is in ieder geval nodig bij de regels over lozingen in de riolering en de bodem (gemeente) en in oppervlaktewater (waterschap), die via de bruidsschat aan het omgevingsplan en de waterschapsverordening worden toegevoegd. Bij inwerkingtreding van het nieuwe stelsel zijn deze regels op elkaar afgestemd (net als in de oude lozingsbesluiten), maar de aanpassingen aan de regels na die inwerkingtreding moeten steeds goed gecoördineerd worden. Dat vergt ook begrip voor elkaars belangen. Waar het waterschap meer zal letten op de gevolgen van lozingen op de kwaliteit van (al dan niet kwetsbare) wateren, zal de gemeente meer oog hebben voor de doelmatige werking van de riolering, waaronder bijvoorbeeld het voorkomen van overbelasting van de drukriolering in het buitengebied. Samen zullen de overheden moeten zoeken naar de beste oplossing in een bepaald gebied. Veto's over en weer over bepaalde lozingsroutes helpen daarbij niet.