Kerninstrumenten van de Omgevingswet

Zes kerninstrumenten In de Omgevingswet is een onderscheid gemaakt tussen kerninstrumenten en overige instrumenten. Met de kerninstrumenten kan een groot deel van het omgevingsrecht worden vormgegeven, waaronder ook het stedelijk waterbeheer. De zes kerninstrumenten van de Omgevingswet zijn: Omgevingsvisie (voor Rijk, provincie en gemeenten). Hierin wordt het integrale beleid op hoofdlijnen weergegeven. Programma's, waaronder het Water- en rioleringsprogramma. Een programma geeft een nadere uitwerking van het beleid op hoofdlijnen (uit de omgevingsvisie). Ook bevat een programma concrete maatregelen die in de planperiode genomen gaan worden.  Decentrale regelgeving: de juridisch bindende verordeningen van respectievelijk de gemeente, het waterschap en de provincie: Omgevingsplan; Waterschapsverordening; Omgevingsverordening; Algemene regels, inclusief de zorgplicht. Deze algemene rijksregels bevatten één wet, vier AMvB's en één Omgevingsregeling. Omgevingsvergunning. Hieronder vallen de integrale omgevingsvergunning en daarnaast de apart gebleven omgevingsvergunning voor wateractiviteiten. Voor voorgenomen activiteiten is in veel gevallen een omgevingsvergunning nodig. Voor het waterdomein is van belang om te weten dat hiervoor een 'eigen' vergunning vereist kan zijn.  Projectbesluit. Met dit instrument worden vooral eigen werken van Rijk, provincies en waterschappen voorbereid en vastgesteld. Denk aan de versteviging van een primaire kering waarover een waterschap of Rijkswaterstaat het beheer voert. Vormgeving stedelijk waterbeheer met drie kerninstrumenten De drie belangrijkste kerninstrumenten van de Omgevingswet op gemeentelijk niveau zijn: de omgevingsvisie; het Water- en rioleringsprogramma (Wrp); en het omgevingsplan. De Omgevingswet vraagt van gemeenten een visie op het stedelijk waterbeheer te geven in de eigen omgevingsvisie. Bij de ontwikkeling van deze hoofdlijnen van het beleid wordt de waterbeheerder betrokken. De uitwerking hiervan – een nadere uitwerking van het beleid plus een pakket aan maatregelen – vindt plaats in programma’s. Dat kan een Water- en rioleringsprogramma (Wrp) zijn, dan wel een ander programma waarvan de gemeentelijke watertaken onderdeel uitmaken. Waar nodig of gewenst worden aan activiteiten juridisch bindende regels gesteld in het omgevingsplan. Voor lozingsregels in oppervlaktewaterlichamen is hierbij de waterschapsverordening van belang. Het is aan de gemeente en het waterschap om het beleid en het uitvoeringsinstrumentarium op elkaar af te stemmen. Zo wordt de onderlinge samenhang tussen de instrumenten bewaakt. Figuur A: onderlinge samenhang kerninstrumenten gemeente Vergroot afbeelding Voorbeelden van overige instrumenten Naast de kerninstrumenten kent de Omgevingswet nog veel meer instrumenten. Met betrekking tot het stedelijk waterbeheer valt te wijzen op de watertoets, de rioolheffing, die haar basis vindt in de Gemeentewet, toezicht en handhaving, maar bijvoorbeeld ook op de onderhoudslegger en het peilbesluit van waterschappen (en RWS).