Status Geautoriseerd door Rioned Exclusief voor leden
Ontgraven grond
Bij rioleringswerkzaamheden moet u vaak grond (laten) afgraven. De Omgevingswet (Ow) en hoofdstuk 16 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) zijn in dat geval in principe van toepassing.
De ontgrondingsactiviteit De Ow bevat een definitie van het begrip 'ontgrondingsactiviteit', namelijk: 'een activiteit inhoudende het ontgronden'. Hiertoe behoren alle werkzaamheden die tot een wijziging in de hoogteligging van een terrein leiden en werkzaamheden waarbij de waterbodem wordt verlaagd. Ook machinale ontgraving en baggeren vallen onder het begrip 'ontgrondingsactiviteit'. 
De ontgrondingsactiviteit De Ow bevat een definitie van het begrip 'ontgrondingsactiviteit', namelijk: 'een activiteit inhoudende het ontgronden'. Hiertoe behoren alle werkzaamheden die tot een wijziging in de hoogteligging van een terrein leiden en werkzaamheden waarbij de waterbodem wordt verlaagd. Ook machinale ontgraving en baggeren vallen onder het begrip 'ontgrondingsactiviteit'. 'Ontgronding' is dus een ruim begrip, dat niet is beperkt tot afgravingen voor de winning van oppervlaktedelfstoffen. Ook het afgraven van grond voor de aanleg van een rioolleiding of voor een bergbezinkvoorziening kan (onder omstandigheden) als een ontgronding gelden. Omgevingsvergunning In de Ow en in hoofdstuk 16 van het Bal zijn de gevallen van ontgronding aangewezen waarvoor een omgevingsvergunning nodig is. In art. 16.7 en 16.8 Bal zijn vergunningvrije activiteiten aangewezen. Hieronder valt ook het aanleggen, in stand houden, veranderen of verwijderen van buizen, kabels, palen en daarmee vergelijkbare werken, en het bouwen, in stand houden of slopen van een bouwwerk (art. 16.7, onderdeel e en f, Bal). De provincie is het bevoegd gezag voor ontgrondingen op land, in regionale wateren en in een winterbed van een rivier in beheer bij het Rijk. Alleen als het doelmatig en doeltreffend is, kan de provincie op grond van art. 16.9 Bal in de omgevingsverordening: afwijkende begrenzingen opnemen van de vergunningvrije gevallen uit art. 16.7 Bal; vergunningvrije gevallen toevoegen aan de opsomming in art. 16.7 Bal; vergunningvrije gevallen uitsluiten van de opsomming in art. 16.7 Bal. Informeer hiernaar bij de provincie voordat u begint met de graafwerkzaamheden. Overigens is het niet zo dat wanneer er geen toestemming op grond van de Omgevingswet nodig is of wanneer die toestemming er al is, graafwerkzaamheden zonder meer zijn toegestaan. De rechten van de grondeigenaar (en de rechten van eventuele andere zakelijk gerechtigden op die grond) blijven van kracht. Dus als de gemeente niet zelf grondeigenaar is, moet zij eerst de benodigde zeggenschap over de grond krijgen. Bovendien kunnen voor de graafwerkzaamheden ook nog andere publiekrechtelijke toestemmingen nodig zijn, zoals een omgevingsvergunning voor aanlegwerkzaamheden (zie de pagina over aanleg- en kapwerkzaamheden). Graven in dijken en taluds Voor de aanleg van riolering kan het nodig zijn om bijvoorbeeld rivier-, polder- of spoordijken en taluds van kunstwerken in wegen te doorgraven. Dan is het heel belangrijk om in een zo vroeg mogelijk stadium contact op te nemen met de desbetreffende beheerders over hun eventuele eisen. Graven in gronden in beheer van andere instanties Het Rijk, provincies en waterschappen stellen meestal eisen aan de aanleg van leidingen in grond die zij beheren. Let op: de beheerder hoeft hierbij niet de grondeigenaar te zijn. Zo zal graven nabij waterkeringen in de regel vergunning- of meldingsplichtig zijn op grond van de waterschapsverordening van het waterschap. In de waterschapsverordening kan het waterschap nadere eisen stellen aan het graven, zoals opgenomen in de NEN 3650 (pijpleidingencode). Graafwerkzaamheden en de aanwezigheid van andere leidingen In de bodem kunnen andere leidingen liggen waarmee bij graafwerkzaamheden rekening moet worden gehouden. Om graafincidenten te voorkomen, verplicht de Wet informatie-uitwisseling bovengrondse en ondergrondse netten en netwerken (WIBON, voorheen was dit de WION) de graver ('grondroerder') voorafgaand aan graafwerkzaamheden bij het Kadaster liggingsgegevens van kabels en leidingen op te vragen. Ook moet hij de voorgenomen graafwerkzaamheden melden bij het Kadaster. Deze melding kan hij uiterlijk twintig werkdagen vóór de graafactiviteiten doen. Na ontvangst van de melding stelt het Kadaster de eventuele netbeheerder in kennis van de geplande graafwerkzaamheden. De netbeheerder verstrekt de relevante gegevens vervolgens aan het Kadaster, waarna het Kadaster deze informatie vervolgens aan de graver verstrekt, zodat de graver altijd beschikt over actueel kaartmateriaal als de graafwerkzaamheden starten. Deze verplichtingen gelden dus ook voor de gemeente bij rioleringsgraafwerkzaamheden. Meer informatie leest u op de pagina over WIBON en INSPIRE.
Exclusief voor leden
Geïnteresseerd in dit artikel? Log in!
En krijg toegang tot dit artikel en andere besloten delen van de website, met o.a. de kennisbank, beeldenbank en onderzoekspublicaties.
Maak uw persoonlijke account aan!
Krijg toegang tot de volledige kennisbank
Ontdek de mogelijkheden van Mijn RIONED
Nog geen lid van RIONED?
Draag bij aan de innovatie van onze sector
Kortingen op evenementen en cursussen