Inspectie

Bezoeken gemalen Het algehele functioneren van gemalen controleert u met inspecties. Voor de belangrijkste (vooral droog opgestelde) gemalen is een wekelijks bezoek aan te bevelen, onder andere om de omgeving te controleren. Met regelmatige bezoeken kunt u storingen door overmatige vervuiling of obstakels meestal voorkomen. Voor goed ontworpen gemalen voorzien van telemetrie is vervuiling meestal geen storingsoorzaak. Voor werkzaamheden in de kelder schakelen gemeenten vaak een onderhoudsbedrijf of de onderhoudsdienst in.  Vertrouw niet alleen op de storingssignalering. Het doel van gemalenbeheer is juist om storingen te voorkomen, dus niet alleen voorkoming van de overlast en de schade (calamiteiten) die uit storingen ontstaan (incidenten). Bovendien kan ook de storingssignalering falen, bijvoorbeeld door een foutieve afstelling van meetinstrumenten. Voor drukriolering kunt u volstaan met periodieke controle op storingen en draaiuren. Vanwege het beperkte aantal draaiuren worden drukrioleringsgemalen meestal niet wekelijks, maar maandelijks bezocht. Als er geen overstort aanwezig is, zijn de storingseffecten door weinig aansluitingen per gemaal ook beperkt. Bovendien zorgt dit kleine aantal aansluitingen per pompput voor een directe terugkoppeling van storingen en overlast naar de lozers. Hierdoor ervaren de lozers de gevolgen van hun lozingsgedrag. Omdat drukriolering geen automatische storingsmelding kent, kunnen bewoners via de rode lamp op storingen reageren. Het bezoeken van gemalen is niet zonder risico. In Veiligheidsvoorschriften en werkvergunning vindt u een toelichting op de veiligheidsaspecten. Onderhoudsinspectie De reguliere inspectie en onderhoudsbeurten voert u normaal gesproken gelijktijdig uit. Inspecteer tijdens reguliere (half)jaarlijkse onderhoudsbeurten op: kwetsbare punten volgend uit de strategische inspectie (noodzaak om maatregelen eerder uit te voeren, evaluatie uitgevoerde maatregelen); noodzaak preventieve vervanging van (detail)onderdelen. Hierbij spelen eigen ervaringen en die van de leverancier en installateur een belangrijke rol; meterstanden van stroomverbruik en draaiuren. De onderhoudsinspectie bij druk-, vacuüm- en luchtpersriolering gebeurt vaak één en soms twee keer per jaar. Vóór het onderhoud van de pomp wordt de pompput meestal gereinigd. Dit maakt het onderhoud makkelijker en is vanuit hygiënisch oogpunt noodzakelijk. Veel drukrioleringsgemalen houden zichzelf schoon. Reguliere inspectie en onderhoud van de elektromechanische installatie zijn specialistisch werk dat vaak wordt uitbesteed. De uitbesteding regelt u in een onderhoudscontract. Voor het werken aan de elektrische installatie is volgens de Europese normering (NEN 1010 en NEN 3140) vakbekwaam personeel vereist. Toename draaiuren Als bij de onderhoudsinspectie blijkt dat er veel meer draaiuren zijn gemaakt dan verwacht, is verder onderzoek noodzakelijk. Ga na of de pompcapaciteit lager is door een minder goede staat van de pomp (bijvoorbeeld door vervuiling of slijtage) of dat vervuiling van de persleiding de verklaring is. Is dit niet het geval, dan zijn de verpompte volumes dus hoger. Deze kunt u meestal berekenen door de draaiuren te vermenigvuldigen met de pompcapaciteit.  Belangrijk is na te gaan of de grotere verpompte volumes binnen het rioleringsplan passen en niet ten koste gaan van de pompovercapaciteit. Afwijkingen kunnen zijn veroorzaakt door: lekwater; aangesloten drainage; aangesloten verhard oppervlak; inloop van oppervlaktewater via de overstorten; aansluiting van meer woningen; meer doorvoer van andere bemalingsgebieden; extreme of meer neerslag dan in een gemiddeld jaar; toename van afvalwaterlozingen, wel of niet in overeenstemming met de (gewijzigde) aansluitvergunning. Als het niet om huishoudelijk afvalwater gaat, kan de gevonden soort vervuiling in de pompput een aanwijzing zijn welk bedrijf meer loost. Dan moet u de vervuiling in het laboratorium laten analyseren. Ook afgegeven Wm- en Wvo-vergunningen kunnen hierover informatie geven. Deze informatie zou vooraf bekend moeten zijn. Strategische inspectie Inspecteer de gemalen minimaal elke vijf jaar. De strategische inspectie is een uitgebreide, onafhankelijke inspectie, gericht op bouwkundige, werktuigbouwkundige, elektrotechnische en veiligheidsaspecten. Daarbij gaat het niet om details, maar om onderdelen. De inspectie is ook een controle op de reguliere onderhoudsinspecties, maar is vooral gericht op benodigde renovatie- en verbeteringsmaatregelen. De inspectie levert met name informatie voor de toetsing bij de opstelling van het GRP. Bij de inspectie kunt u gebruikmaken van vijf waarderingscategorieën. Overige inspecties Voer in de volgende situaties ook inspecties uit: voor specialistisch onderzoek bij geconstateerde afwijkingen bij eerdere inspecties of als voorbereiding van maatregelen; bij storingen en klachten; bij oplevering van nieuwe gemalen, voor de juiste aanleg en werking. Bij belangrijke afwijkingen van de standaardschakelkasten voert de fabrikant vaak al een controle uit (FAT: factory acceptance test). De fabrikant kan eventuele gebreken goedkoper herstellen. In andere gevallen vindt de controle op locatie plaats (SAT: site acceptance test). Verdere inregeling volgt in het eerste halfjaar na de eerste oplevering (garantieperiode). In deze periode moet u rekeninghouden met een hoge storingsfrequentie; wettelijke keuring van arbeidsmiddelen, zoals hijsmiddelen en veiligheidsroosters (zie Arbowetgeving en beleidsregels). In deze bijlage vindt u een voorbeeld van een keuringsstaat voor gemalen die u hierbij kunt gebruiken.