Inventarisatie

Voor de meeste activiteiten in het gemalenbeheer is een goede informatievoorziening onmisbaar. Concrete doelen van informatievoorziening zijn: planvorming op strategisch niveau; planvorming en planning op operationeel niveau; uitvoering van maatregelen en werken; aanvraag en verlening van vergunningen en ontheffingen; informeren van bestuur, management en burgers. Informatie is gebaseerd op gegevens. Het verzamelen en beheren van gegevens is een continu proces. Het beheer is gericht op het efficiënt beschikbaar stellen van de gegevens en bestaat uit: actualisatie van gegevens; archivering van historische gegevens; bevordering van het aanleveren van actuele en betrouwbare gegevens. Gemaalgegevens Voor gemalen gaat het om de bouwkundige, mechanische en elektrische gegevens: tekeningen van het gemaal; ontwerpgegevens, leverancier, type, specificaties, pompkromme; ontworpen capaciteit; ontworpen en actuele1 zuig- en perspeilen; ontworpen en actuele1 in- en uitslagpeilen; (historische) gegevens van capaciteitsmetingen; draaiuren en stroomverbruik1; storingen en oorzaken daarvan1; vervangen onderdelen met datum; energieverbruik1; kosten; zakelijk recht. In deze bijlage vindt u een voorbeeld van een inventarisatielijst voor de basisgegevens van rioolgemalen. De lijst is toegespitst op eindgemalen; sommige gegevens zijn bij eenvoudige ondergemalen en pompputten niet van toepassing. Gebruikelijke signaleringen De meeste gemeenten kunnen vanuit het kantoor een deel van bovengenoemde informatie verzamelen, via een telefoonverbinding met de schakelkast van de gemalen. Gebruikelijke signaleringen van storingen voor het gemalenbeheer zijn: afwijkend energieverbruik; stroomstoringen (als er een noodstroomvoorziening is, bijvoorbeeld een oplaadbare batterij); hoogwater; oververhitting; communicatiestoringen; afvoerstoringen. Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe ontwikkelingen doen zich voor als externe factoren de eisen aan het gemaal wijzigen. Externe factoren kunnen zijn: benodigde capaciteit volgens het basisrioleringsplan of GRP; effecten ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente op benodigde capaciteit gemalen en persleidingen; aanleg drukriolering in buitengebied; aansluiting glastuinbouw in buitengebied; vestiging of vertrek grote lozers in eigen bemalingsgebied of wijziging omvang lozing, ook volgens de (aangevraagde) Wm-vergunningen; samenstelling afvalwater; acceptatie aangesloten hemelwaterafvoer op druk-, vacuüm- en luchtpersriolering; verplaatsing lozingspunt persleiding; wijziging aantal pompen; oorzaken van storingen (zoals onjuiste lozingen) en technische oplossingen daarvoor; aanbrengen of wijzigen storingssignalering en telemetrische voorzieningen; wijzigingen in (de toegankelijkheid van) de gewenste informatie; wijzigingen in de omstandigheden bij locatie gemalen voor de veiligheid; wijzigingen in de wet- en regelgeving voor arbeidsomstandigheden en veiligheid. Telemetrie en meten Met een telemetriesysteem kunt u onder andere meetdata over het functioneren van de gemalen en het rioolstelsel verzamelen en registreren (zie ook Gemalenbeheersysteem). Denk hierbij aan waterstanden in de pompkelder, in de bergbezinkvoorziening en neerslagmeting. Op basis van de beheer- en meetstrategie bepaalt u per gemaal of bergbezinkvoorziening wat de belangrijkste functionele eisen zijn voor: te meten parameters; aantal, soort en locatie van meetinstrumenten; verbindingen; dataopslag; datapresentatie. Telemetrie en meten vormen de basis van Real Time Control (RTC). RTC is de automatische besturing van gemalen op basis van actueel gemeten waarden (meestal waterstanden of neerslag). Bij RTC moet u de eventueel aanwezige hoofdpost uitbreiden met een besturingsprogramma. Dit programma stuurt de gemalen aan op basis van metingen (neerslag, andere plaatsen in het rioolstelsel of in het oppervlaktewater). Een voorbeeld hiervan is automatische afschakeling van onder-gemalen bij storingen in het hoofdgemaal. Zie ook Realtimecontrol. Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) Het werken aan gemalen kent bijzondere risico’s en de locatie van gemalen is niet altijd even veilig. Volgens de Arbowet is elke werkgever verplicht een schriftelijke risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) te maken. Dit omvat het in kaart brengen van alle risico’s, het beoordelen daarvan en het opstellen van een plan van aanpak voor elk type gemaal. In deze bijlage vindt u een samenvatting van een RI&E. Veiligheid gaat verder in op de veiligheid. 1Bij beheer en presentatie van deze gegevens is een geautomatiseerd gemalenbeheersysteem handig.