Aanpak van foutaansluitingenonderzoek

Onderzoeksopzet en afbakening Het is belangrijk dat u vooraf het doel, de afbakening en de methode van het foutaansluitingenonderzoek goed doordenkt en vastlegt (zie Inleiding onderzoek). De uitdaging bij foutaansluitingenonderzoek ligt vooral in de afbakening. U moet op voorhand immers rekening houden met de mogelijkheid dat het rioolstelsel buiten anders is dan op de tekeningen en in het beheersysteem. Voorbeeld In een gebied ligt een gescheiden rioolstelsel. Het oppervlaktewater waarin het hemelwaterstelsel loost, is verontreinigd. Er is onder meer toiletpapier aangetroffen. Daarom start een onderzoek naar foutaansluitingen van dwa op het hwa-stelsel. Maar er ligt in de wijk ook een drainagesysteem dat in hetzelfde oppervlaktewater loost. Op de pvc-verzamelleidingen van dit drainagestelsel zijn (mogelijk) enkele vuilwateraansluitleidingen aangesloten. Om de oorzaak van de waterkwaliteitsproblemen te kunnen vaststellen en verhelpen, is dus niet alleen onderzoek naar foutaansluitingen op het hemelwaterstelsel nodig, maar ook naar foutaansluitingen op het drainagestelsel. Opsporingstechnieken Bij onderzoek naar foutaansluitingen gebruikt u de onderzoeksactiviteiten meten en/of inspecteren, afhankelijk van de gekozen methode. U kunt kiezen uit veel verschillende technieken, waarbij onderscheid is in passieve en actieve technieken. Bij passieve technieken moeten tijdens het onderzoek lozingen plaatsvinden waarop u geen invloed hebt: vuilwaterlozingen (zoals van toilet en wasmachine) of neerslagafvoer (regen en afstromend hemelwater). Met actieve technieken kunt u foutaansluitingen opsporen zonder dergelijke lozingen, omdat u zelf de lozing verzorgt of omdat de techniek niet afhankelijk is van lozingen. Op de pagina Welke techniek bij welk type foutaansluiting? vindt u in een overzicht in welke verschillende situaties u de diverse technieken kunt toepassen. Getrapt onderzoek Vaak zult u een onderzoek in meerdere fasen uitvoeren, waarbij u van grof naar fijn werkt. U gebruikt als eerste trap een eenvoudige, goedkope detectietechniek voor een eerste indruk van de omvang en ernst van het foutaansluitingenprobleem (quickscan). Daarna kunt u lokaal gericht zoeken naar foutaansluitingen of juist besluiten om het hele stelsel aan een uitgebreid onderzoek te onderwerpen. Door van grof naar fijn te werken, past u de duurste onderzoekstechnieken alleen daar toe waar de verdenking heel concreet is. Maar de situatie moet zich hier wel voor lenen. In stelsels met veel verspreide foutaansluitingen of stelsels waarin de stroomrichting varieert, kunt u het onderzoeksgebied niet altijd goed verkleinen. Zo'n getrapte aanpak werkt het best in een stelsel met een vertakte structuur en onveranderlijke stroomrichtingen. Verdronken hemelwaterstelsels: opsporen moeilijk Veel Nederlandse hemelwaterstelsels zijn verdronken en op meerdere plaatsen verbonden met het oppervlaktewatersysteem. De stroomrichtingen zijn dan veranderlijk. In een dergelijk stelsel kan het heel moeilijk zijn om het zoekgebied op basis van een quickscan te verkleinen. Ook zijn opsporingstechnieken als DTS en geluidsproeven minder of niet geschikt voor verdronken stelsels. U kunt overwegen om het stelsel voor het onderzoek (tijdelijk) aan te passen, bijvoorbeeld het stelsel droogzetten met overstortmuren en een pompinstallatie. Kosten De verschillende opsporingstechnieken zijn geschikt voor verschillende omstandigheden en leveren resultaten op die niet goed met elkaar te vergelijken zijn. Een vergelijking op basis van kosten is dus ook niet goed mogelijk. Meer informatie over onderzoekskosten vindt u bij Kostenkengetallen. Privacy Voor sommige opsporingstechnieken moet u de woning betreden en daarmee de persoonlijke levenssfeer van bewoners. Naast toestemming van de bewoners vraagt dit om zorgvuldig gedrag van de onderzoeker. Voor andere technieken is geen medewerking van bewoners nodig. Toch kunt u ook via die technieken (bijvoorbeeld DTS-metingen) soms veel te weten komen over het lozingsgedrag van individuele huishoudens. Dit kunnen (bijzondere) persoonsgegevens zijn. Het verwerken van deze gegevens is gerechtvaardigd vanwege het doel om foutaansluitingen op te sporen en te verhelpen. Maar u mag deze gegevens (bijvoorbeeld adres in combinatie met informatie over specifieke lozingen) niet zomaar bewaren en/of publiceren. Meer informatie over omgaan met persoonsgegevens vindt u op de site van de Rijksoverheid. Als verhelpen geen optie is Opsporen van foutaansluitingen heeft bijna altijd als doel om de foutaansluitingen te herstellen door deze te verbinden met de juiste buis. Soms komt u tot de conclusie dat dit geen haalbare of doelmatige oplossing is. Bijvoorbeeld omdat het aantal foutaansluitingen te groot is of het systeem te ingewikkeld. Dan kan ombouw naar een verbeterd gescheiden stelsel (vgs) of vgs 2.0 een alternatief zijn.