Het detailleren van de openbare ruimte

Behalve voorzieningen voor vuilwater, hemelwater, grondwater en oppervlaktewater, ontwerpt de ontwerper van het detailontwerp ook de voorzieningen van andere disciplines. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om: nutsvoorzieningen (leidingen, gebouwaansluitingen en regel- en verdeelkasten) voor drinkwater, stadsverwarming, elektriciteit, telecom en soms ook nog gas; groenvoorzieningen (beplanting in gazons, bermen, (speel)velden en parken); infrastructuurvoorzieningen voor vervoer (autowegen, fiets- en voetpaden en soms specifieke verkeersvormen, zoals ov-routes en ruiterpaden), inclusief plekken voor het parkeren en stallen van voertuigen; straatmeubilair (zoals banken, afvalcontainers en prullenbakken, verkeersborden, lichtmasten, reclameborden en parkeerautomaten). Ook vanuit de andere disciplines worden ontwerpen aangeleverd. Voor sommige voorzieningen valt de ontwerper terug op gemeentelijk bepaalde standaardtoepassingen. Andere voorzieningen moet hij zelf nog kiezen of uitwerken. Aandachtspunten en aanbevelingen in geval van conflicterend ruimtegebruik zijn beschreven in de NEN-7171. Eén openbare ruimte Alle voorzieningen die zijn ontworpen voor de openbare ruimte dienen een bepaald doel. Hoe voorzieningen gebruikt worden en welke ruimte ze innemen bepaalt of ze ook voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden of hiervoor juist een belemmering vormen. Dit ziet er ondergronds uiteraard anders uit dan bovengronds. De ontwerper houdt bij het combineren van functies rekening met de bestemming van de ruimte: gebieden met alleen een specifieke functie (bijvoorbeeld waterbeheer); gebieden met één primaire functie en nevenfuncties; gebieden met gemengde functies. Dit speelt met name bovengronds. Ondergronds is het vooral een kwestie van inpassen, zodat al het benodigde naast elkaar mogelijk is. Samenloop met andere disciplines Bij het geleiden van waterstromen spelen hoogteverschillen en afschot   een rol. Deze hoogteverschillen en het benodigde afschot hebben invloed op de indeling van de openbare ruimte. De ontwerper zal hier rekening mee moeten houden bij het detailleren van de openbare ruimte. Daarbij zal hij aandacht moeten besteden aan de volgende zaken: de toegankelijkheid van stoepen en gebouwen; ruimte bij parkeervakken om in- en uit te stappen, al dan niet met behulp van uitstapstroken; voorkomen van ontstaan van olifantenpaadjes; de hoogteligging van stoepen en wegen ten opzichte van groen; de mate van verharding ten behoeve van parkeren; de locatie en de breedte van verkeersdrempels. De secundaire functionaliteiten die voor voorzieningen voor water worden ontworpen, zijn ook relevant voor de voorzieningen van andere disciplines. De ontwerper stemt de ligging en de maatvoering van voorzieningen in het waterbeheer af met de (functioneel) ontwerpen van andere disciplines, direct of via een projectleider. Wanneer er bijvoorbeeld een leiding in een belangrijke verkeersader komt te liggen, kan deze met het oog op onderhoud het beste naast de weg worden gelegd. En als de ontluchting van een bergbezinkleiding tot stank leidt voor gebruiksfuncties in de omgeving, kan de ontwerper maatregelen treffen zoals het plaatsen van een geurfilter. En als neerslag via goten moet afstromen, mogen er in die goten geen obstakels (zoals lichtmasten, verkeersborden of regelkasten) staan. Wanneer functies vanuit verschillende disciplines niet in één voorziening gecombineerd kunnen worden, of met elkaar conflicteren, moeten hiervoor aparte voorzieningen worden aangelegd.