Het detailleren bij reparatie, renovatie en vervanging

Ontwerpen worden niet alleen gemaakt voor ruimtelijke ontwikkelingen waarin een nieuw stedelijk watersysteem een plek moet krijgen (schetsontwerp) of voor stelselvernieuwingen waarbij de wijze waarop water wordt behandeld verandert (functioneel ontwerp). Een ontwerp kan ook nodig zijn wanneer (onderdelen van) voorzieningen moeten worden vervangen, gerenoveerd of gerepareerd. De functionaliteit van een bestaand stelsel blijft dan in stand. Vaak kan dus het zelfde worden teruggeplaatst als wat er al aanwezig is, maar omdat technieken kunnen veranderen en andere materialen in de tijd beschikbaar kunnen komen, zijn er soms toch nieuwe ontwerpen nodig. Dan kan een ontwerper worden ingeschakeld om meteen een detailontwerp van onderdelen te maken. De functionaliteit blijft dan immers gelijk. Het ontwerp doorloopt dan alle stappen van de fase detailontwerp, waarbij deze stappen vaak beperkt in omvang zijn. Rollen bij reparatie, renovatie of vervanging De rollen die de opdrachtgever, de stedelijk waterbeheerder en andere adviseurs en de ontwerper hebben bij het detailontwerp, gelden ook bij detailontwerpen voor reparatie, renovatie en vervanging. Deze rollen kunnen bij één of meerdere personen liggen. De stedelijk waterbeheerder kan zowel opdrachtgever voor het ontwerp als ontwerper zijn. Meestal geldt: hoe kleinschaliger het ontwerp, hoe meer de rollen door dezelfde persoon worden ingevuld. De ontwerper maakt, toetst (al dan niet met hulp van een rekenaar of modelleur) en rapporteert het ontwerp. De stedelijk waterbeheerder adviseert en denkt mee over de gewenste functionaliteit. De opdrachtgever verleent de opdracht en stelt het ontwerp vast. Inventariseren De opdrachtgever inventariseert welke prestaties er moeten worden geleverd en aan welke verwachtingen er moet worden voldaan. Dit beschrijft hij in waarden als gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Daarnaast volgen uit de inventarisatie de financiële, technische en beleidsmatige randvoorwaarden. Voor een detailontwerp zonder schetsontwerp en functioneel ontwerp is ‘falen’ vaak de trigger in de ontwerpopgave: wat is of gaat er kapot, of wat functioneert er niet meer (voldoende). Omdat er in een bestaande situatie wordt gewerkt, moet er meer rekening worden gehouden met de directe omgeving. Daarom worden er op het vlak van secundaire functionaliteiten meer randvoorwaarden aan het ontwerp gesteld dan bij nieuwaanleg. Daarnaast moet er aandacht worden besteed aan het goed en op duurzame wijze verwijderen en eventueel hergebruiken van onderdelen. Het programma van eisen De opdrachtgever en de stedelijk waterbeheerder leggen in het programma van eisen vast waarop het ontwerp getoetst moet worden. Omdat bij een detailontwerp voor reparatie, renovatie of vervanging het doel is het herstellen van het bedoelde functioneren, zal afstemming met andere instanties doorgaans niet nodig zijn. Het PvE vormt het kader voor de ontwerper. Het ontwerp maken en toetsen Vervolgens gaat de ontwerper aan de slag met het invullen van de ontwerpopgave. Hij stelt op basis van zijn ervaring en kennis een detailontwerp op. De basis vormen de bestaande voorzieningen, omdat het oorspronkelijke functioneren gelijk blijft en de toestand moet worden hersteld. Het ontwerp rapporteren en vaststellen De stappen rapporteren en vaststellen zijn gelijk aan die bij een ontwerp voor een nieuwe ontwikkeling of een stelselvernieuwing. Vaak zal de omvang van een ontwerp voor vervanging, renovatie of reparatie beperkt zijn, waardoor ook deze stappen beperkt in omvang zijn.