Zeer lokaal grondwateronderzoek op pandniveau

Achterhalen oorzaken schade of overlast Bij grondwateronderzoek op pandniveau gaat het meestal om het achterhalen van de oorzaken van schade of overlast bij één of enkele panden: een verklarend onderzoek. Bij een onderzoek op pandniveau onderzoekt u meestal zowel het grondwater en de bodemopbouw als de bebouwing (leeftijd, type fundering, constructies). Een grondwateronderzoek op pandniveau dient doorgaans twee doelen: Wel/geen causaal verband aantonen tussen de opgetreden schade/overlast en de grondwatersituatie, indien mogelijk inclusief het bepalen van oplossingsrichtingen. Oorzaken achterhalen van veranderingen in de lokale grondwaterstanden of van te hoge/te lage grondwaterstanden. Het voornaamste doel van dit zeer lokale onderzoek is om na te gaan of er een verband is tussen (veranderingen in de lokale) grondwaterstanden en de opgetreden overlast of schade. Vochtschade en droogteschade Bij schade of overlast kunt u onderscheid maken tussen vochtoverlast of -schade en droogteoverlast of -schade. Informatie over juridische aspecten rond grondwater en bebouwing, inclusief een uitleg van de begrippen overlast en schade vindt u in het onderdeel Grondwaterzorg in bebouwd gebied. Vochtschade Vochtschade heeft betrekking op de aanwezigheid van natte/vochtige kruipruimten en van optrekkend vocht. Bij vochtschade richt het grondwateronderzoek zich op de relatie tussen hoge grondwaterstanden en de vochtschade. Centrale onderzoeksvraag: Wordt de schade of overlast veroorzaakt door hoge grondwaterstanden?   Voorbeelden van bijbehorende onderzoeksvragen: Is er een relatie tussen de grondwaterstanden en de schade of de overlast? Is er een verschil in grondwaterstanden in de openbare ruimte en op het particuliere terrein? Wat zijn de fluctuaties van de grondwaterstanden? Zijn hier in de loop van de tijd veranderingen in opgetreden? Zijn er veranderingen in de omgeving geweest die de hogere grondwaterstanden verklaren? Is er een kruipruimte aanwezig? Zo ja, hoe diep is deze, en hoe is de ventilatie van de kruipruimte? En is het water in de kruipruimte grondwater?  Wat is de bouwkundige situatie in relatie tot optrekkend vocht? Wat is de bodemopbouw in de directe omgeving? In een onderzoek naar vochtschade op pandniveau gaat u na of een natte/vochtige kruipruimte het gevolg is van hoge grondwaterstanden in de directe omgeving en of dit tot overlast leidt. Bij nieuwe woningen (gebouwd na 1992) mag overigens een vochtige of natte kruipruimte niet tot vochtschade leiden, omdat volgens het Bouwbesluit 2012 een vochtwerende beganegrondvloer vereist is (zie hiervoor de pagina Bebouwing en funderingen). Desondanks kunnen bewoners met een dampdichte vloer wel overlast ervaren. Er kunnen namelijk ook andere oorzaken ten grondslag liggen aan de overlast of de schade, zoals bouwkundige gebreken of een kapotte waterleiding. In het kennisbankonderdeel vochtoverlast in woningen vindt u hierover meer informatie. Een belangrijk onderdeel van een onderzoek naar vochtschade is nagaan of er in de omgeving veranderingen hebben plaatsgevonden die een stijging van de grondwaterstanden kunnen verklaren. Oftewel: is er een oorzaak aan te wijzen? In sommige gevallen (bijvoorbeeld bij een aansprakelijkheidsclaim) is het hoofddoel het aantonen van het causale verband aan de veroorzaker van de stijging van de grondwaterstanden. In het kennisbankonderdeel Basiskennis grondwater vindt u meer informatie over grondwateroverlast. In het onderdeel Omgaan met gezondheidsrisico’s vindt u meer informatie over schimmel en vocht in de woning. Droogteschade Bij droogteschade aan panden gaat het om schade door een verlaging van de grondwaterstand. Droogteschade als gevolg van het verlagen van de grondwaterstand kan verschillende oorzaken hebben:  In zettingsgevoelige gebieden kan een verlaging van de grondwaterstand leiden tot ongelijkmatige zettingen. Bij woningen die op staal zijn gefundeerd, kan dit leiden tot scheefstand en scheurvorming in de woning. Bij woningen die op houten palen zijn gefundeerd, kan een verlaging van de grondwaterstand leiden tot droogstand van de paalfunderingen. Dit leidt tot paalrot en daarmee tot een verzwakking van de fundering. Dit leidt op termijn tot scheefstand en scheurvorming in de panden. Zie voor meer informatie over droogteschade aan panden de pagina Overlast of schade door te hoge/lage grondwaterstanden. Centrale onderzoeksvraag: Is de schade aan een pand veroorzaakt door lage grondwaterstanden, of door een verandering in de omgeving waardoor de grondwaterstanden zijn verlaagd? Voorbeelden van bijbehorende onderzoeksvragen: Wat zijn de fluctuaties van de grondwaterstanden? Zijn hier in de loop van de tijd veranderingen in opgetreden? Zijn er veranderingen in de omgeving geweest die de lagere grondwaterstanden verklaren? Is er een causaal verband tussen de schade en de grondwaterstanden? Zijn er andere (bouwkundige) oorzaken van de geconstateerde schade? Wat is de bodemopbouw en kan deze leiden tot ongelijkmatige zettingen? Wat is de funderingswijze? Bij een houten fundering: wat is het niveau van het bovenste funderingshout? En: staat het bovenste hout van de paalfundering droog?