Stap 1: Bepaal het circulaire projectdoel

Stap 0 Achterhaal wat het circulair stedelijk waterbeheer precies inhoudt voor uw organisatie. Is deze ambitie nog niet vastgelegd? Bepaal dan de ambitie met het projectteam. Op basis van deze ambitie bepaalt u de doelen die hier bij horen.   Stap 1 Bepaal de doelen voor circulariteit in het project:  Maak de doelen SMART én uitdagend.  Laat het beleid van uw organisatie zoveel mogelijk terugkomen in de doelen. Is er geen beleid? Concentreert u zich dan op de ambitie. Bepaal de doelen aan de hand van het 10R-model van Jacqueline Cramer. (figuur A) Het model geeft een overzicht van 10 circulaire strategieën. De hoogste trede in het model (refuse) levert de meeste circulaire impact. Hoe verder naar beneden, hoe lager de impact wordt. Kijk in de tool Morgencirculair voor voorbeelden bij de verschillende R-strategieën. Bepaal aan de hand van het projectmatigwerkenschema (figuur B) in welke fase van het project u zich bevindt.  In dit schema staan de fasen bovenaan, de betrokken rollen links en de te nemen acties in de betreffende fasen staan in de kolom van de fasen. Kijk waar u bent door te kijken welke acties er nu open staan in het project waar u mee bezig bent. Weet waar u bent in het project en met wie u op dat moment circulaire stappen kunt nemen. Dit schema is voor elke organisatie net iets anders, voeg zelf stakeholders en/pf mijlpalen toe zodat het schema voor u herkenbaar wordt. Let op: de beheerder wordt niet expliciet genoemd omdat deze meerdere rollen kan hebben. De rol van assetmanager maar bijvoorbeeld ook de opdrachtgever. Kijk vooral welke rol er bij u past en waar u in het schema hoort. Controleer of uw doelstellingen bij uw projectfase past. Bijvoorbeeld: Ligt het ontwerp al vast dan zijn de bovenste drie strategieën (refuse, reduce,  rethink) niet meer haalbaar. Bepaal aan de hand van figuur B de stakeholders die u moet betrekken om circulaire doelstellingen te behalen. Daaraan kunt u bepalen met welke actiehouders u om tafel moet om circulariteit toe te voegen aan uw project en de juiste circulaire actie te koppelen aan de juiste actiehouder. Hiermee kunt u in stap 2 en 3 de juiste acties bij de juiste personen op het juiste moment neerleggen waardoor circulariteit toevoegen niet veel extra tijd hoeft te kosten. Door stakeholders te betrekken worden de circulariteitsdoelen breder gedragen en zichtbaar dat elke stakeholder een steentje kan bijdragen.   Figuur A: Het 10R-model. Bron: Jacqueline Cramer (USI) Vergroot afbeelding Refuse, reduce en rethink Let bij het bepalen van de doelen vooral op de drie hoogste treden van de R-ladder: refuse, reduce en rethink. Is het traditionele ontwerp de enige mogelijkheid? Of zijn er andere opties waarbij er veel minder producten/grondstoffen nodig zijn? Bijvoorbeeld een wadi in plaats van een gescheiden stelsel? Of kunt u verharding vervangen door meer groen in een straat? Behalve minder materiaal zorgt meer groen ook nog voor meer waterberging, meer klimaatadaptatie en minder hittestress. Voorbeelden circulaire doelen Een project kan meer dan één doelstelling hebben. Hieronder ziet u twee voorbeelden die concreet zijn en goed samengaan: Doelstelling 1: We gebruiken minimaal 50% minder primaire grondstoffen ten opzichte van een traditioneel proces. Het uitgangspunt is het minimaal haalbare. Als u uitgaat van het maximaliseren van de doelstelling is het doel vaak onbereikbaar. Door het percentage op 50% te zetten is er voldoende uitdaging en wakker het de creativiteit aan om het doel te behalen. Maar hoe weet u of u deze 50% heeft gehaald? In deze doelstelling kunnen ze het projectresultaat vergelijken met de ‘traditionele’ manier van werken. In de paragraaf meetbaarheid leest u hier meer over.  Doelstelling 2: We sturen op minimaal 30% hogere restwaarde van materialen dan bij ‘traditionele’ uitvoering. In de uitvoering betekent dit bijvoorbeeld een modulaire opbouw van systemen. Dit maakt reparaties/vervangingen makkelijker. Gemakkelijk onderhoud en beheer kan leiden tot minder onderhoud en beheer en daarmee een reductie van de TCO (total cost of ownership). Daarnaast houden de afzonderlijke onderdelen hun waarde omdat u niet het hele product hoeft te vervangen maar slechts een onderdeel hoeft op te knappen (refurbish). Start op tijd Zorg ervoor dat circulariteit zo vroeg mogelijk een plek krijgt in het projectproces. Hoe eerder, hoe groter de impact van circulariteit.  Twee voorbeelden:  De afdeling Inkoop kan de mogelijke circulaire stappen al meenemen in het meerjarenplan voor onderhoud. Op dat moment koppelt de opdrachtgever de budgetten namelijk aan de projecten.  Denk in de ontwerpfase al na over (duurzame) materiaalkeuze. Figuur B: Projectmatigwerkenschema. Let op: Staat u functie niet in het schema, kijk dan vooral waar uw verantwoordelijkheden liggen en hoe u aan uw verantwoordelijkheden met de juiste mensen circulariteit aan uw project kunt toevoegen. Vergroot afbeelding