Het programma van eisen voor het schetsontwerp

Uit de geïnventariseerde gegevens leiden de opdrachtgever en ontwerper eisen af. Deze leggen zij vast in een programma van eisen (PvE). Het PvE wordt vastgesteld door of namens de opdrachtgever na consultatie van de betrokkenen die het ontwerp moeten goedkeuren. Het PvE is een soort contract tussen de opdrachtgever en ontwerper. Welke eisen moeten er in een PvE komen te staan? Om te beginnen moet een ontwerp voldoen aan eisen die volgen uit de doelen volksgezondheid, schade beperken en milieu beschermen. Belangrijk is ook dat het is afgestemd op zijn omgeving; datgene dat aanwezig is en blijft liggen, datgene dat wordt aangelegd en soms ook datgene dat later nog wordt toegevoegd. Er worden eisen gesteld gericht op de aanleg- en beheerfasen (inclusief gebruik en verwijdering). De eisen komen voort uit de inventarisatie en zijn een doorvertaling van: De ontwerpopgave; Regels, beleid, wensen en ambities; Kenmerken van het plangebied en omgeving. Als in het Water- en rioleringsprogramma (Wrp) de systematiek van doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden is gebruikt, maken de ontwerper en de opdrachtgever vooral een doorvertaling van de getalsmatige invulling van de maatstaven en de toe te passen meetmethoden aan de hand van de gestelde functionele eisen. Het programma van eisen is opgedeeld in drie categorieën: het functioneren van het stedelijk watersysteem; het falen van het stedelijk watersysteem; de middelen die nodig zijn om het systeem in stand te houden of na gebruik te verwijderen. De ontwerper gebruikt het PvE als toetskader. Het resultaat van deze toetsing zet hij in de rapportage. Functioneren Het functioneren van stedelijk watersystemen heeft als basis de drie doelen waarvoor de systemen worden aangelegd: Volksgezondheid, schade beperken en het milieu beschermen. De eisen die aan een ontwerp worden gesteld op het gebied van functioneren zijn hieraan ontleend, soms direct herleidbaar en soms indirect. Falen Extremen, storingen, calamiteiten, (bedoeld of onbedoeld) misbruik, nalatigheid en vernieling kunnen leiden tot het falen van stedelijk watersystemen. Dan worden één of meer van de doelen van stedelijk watersystemen - volksgezondheid bevorderen, schade beperken en milieu beschermen - niet bereikt. Niet alle mogelijke oorzaken voor falen en faalmechanismen zijn op voorhand te overzien. De kans op falen verschilt per oorzaak en ook de gevolgen verschillen per oorzaak. De eisen in deze categorie zijn erop gericht de kans op falen te verkleinen en de nadelige gevolgen in geval van falen beperkt te houden. Middelen De derde categorie eisen aan het ontwerp komt voort uit de wens dat de stedelijk watersystemen blijven functioneren zoals ze bedoeld zijn. Hier komen eenduidigheid, eenvoud en flexibiliteit om de hoek, en eisen die zorgen dat een ontwerp aansluit bij de personele en financiële middelen van de beherende instantie, veelal de gemeente. Overnemen in voorwaarden aan derden Let op dat sommige eisen verder strekken dan de aanleg van het stedelijk watersysteem. Zij hebben bijvoorbeeld gevolgen voor de inrichting van de openbare ruimte of het particulier terrein of de bebouwing ervan. Dat soort eisen moet (ook) tot uiting komen in de Voorwaarden aan derden. Voorbeelden van zulke voorwaarden zijn: Bouwmaterialen (niet uitlogend); Bouwwijze (kruipruimte of niet, afvoerkant daken, (toeritten) kelders, bovengrondse afvoerroutes tussen bouwblokken); Overdrachthoogte hemelwaterafvoeren (op maaiveld); Geen obstakels (verkeersdrempels); Beperkingen aan het gebruik (maximaal toegestane verhardings- of lozingsomvang).