Bodemopbouw en bodemkwaliteit

Doorlatendheid De bodemopbouw bepaalt de (on)mogelijkheden voor hemelwaterinfiltratie en het effect van drainage. De doorlatendheid   van de ondergrond waarin een voorziening is gepland, is relevant als u regenwater in de bodem wilt brengen of grondwater aan de bodem wilt onttrekken. U kunt de doorlatendheid op verschillende manieren bepalen: door de doorlatendheid van de ondergrond in het veld te meten; door de korrelgrootteverdeling van een representatief bodemmonster te analyseren; door op basis van een bodemkaart of via boringen de grondsoorten te bepalen. Het meten in het veld geeft de meest nauwkeurige benadering. Hoeveel meetpunten u daarbij nodig hebt, is afhankelijk van de homogeniteit van de opbouw van de ondergrond. U kunt op veel verschillende manieren veldmetingen (laten) uitvoeren (zie Doorlatendheidsonderzoek). De korrelverdelingsanalyse is alleen geschikt voor redelijk tot goed doorlatende gronden. Deze benadering is minder nauwkeurig dan een veldmeting. Bij de korrelverdelingsanalyse neemt u in het veld een representatief grondmonster. Nadeel hiervan is dat de nabewerking in een laboratorium nogal bewerkelijk is. Op basis van een bodemkaart of via lokale boringen kunt u alleen een eerste schatting maken van de doorlatendheid van de ondergrond. Zo krijgt u een aardig beeld van de verticale opbouw van de bodem en de eventuele aanwezigheid van slecht doorlatende lagen. Bodemopbouw Inzicht in de bodemopbouw is om meerdere redenen van belang: In zettingsgevoelige  gebieden speelt de bodemopbouw een belangrijke rol bij de materiaalkeuze en de fundatiewijze van onder meer rioolleidingen en rioolputten; In gebieden met een risico op opbarsten van rioolsleuven kan de bodemopbouw invloed hebben op de systeemkeuze, de diepteligging van de riolering en de aanlegwijze van diepe riolering; De bodemopbouw is ook van belang om te bepalen of en zo ja, hoe er moet worden opgehoogd; De draagkracht en de samenstelling van de bodem zijn bepalende factoren voor de wijze waarop de grond bouwrijp moet worden gemaakt. Eventueel zijn aanvullende maatregelen nodig om de draagkracht te verbeteren, zoals voorbelasting. Inzichtelijk maken bodemopbouw De regionale bodemopbouw maakt u inzichtelijk door middel van (hydro)geologische overzichtskaarten en bodemkaarten. Op basis van boringen en sonderingen (een weergave van de verticale mechanische weerstand van de bodem) krijgt u een gedetailleerder inzicht in de lokale bodemopbouw. Bij kans op opbarsten van de bodem en/of ongelijke zetting vraagt u een geotechnisch advies gebaseerd op de lokale situatie. Bronnen Bronnen voor regionale bodemgegevens: Bodemkaarten van het waterschap; REGIS (Regionaal Geohydrologisch Informatiesysteem) van TNO; Het DINOloket; Bodemdata.nl; Aardkunde.nl; Basis Registratie Ondergrond (BRO). Bronnen van lokale bodemgegevens: Milieukundige bodemonderzoeken en het Bodem Informatie Systeem (BIS) bij de gemeente of de Omgevingsdienst; Boorbeschrijvingen van het gemeentelijke grondwatermeetnet; Sonderingen van de aanleg van bebouwing (bouwarchief en BRO); Eerder uitgevoerde grondonderzoeken en geohydrologische onderzoeken in het plangebied. Bodemkwaliteit Als (een deel van) de bodem in het plangebied verontreinigd is, moet de ontwerper met het ontwerp waarschijnlijk proberen te voorkomen dat de verontreiniging zich bijvoorbeeld door hemelwaterinfiltratie of drainage verspreidt. Ook voor de aanleg van leidingen of andere werkzaamheden in de grond moet u weten of de bodem verontreinigd is. Als de bodem verontreinigd is, zijn vaak beschermende voorzieningen nodig. Bronnen Milieuafdeling bij een gemeente met een Bodem Informatie Systeem (BIS); Regionale UitvoeringsDienst (RUD).