Politiek akkoord voor Europese richtlijn stedelijk afvalwater

De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese Raad (overleg van de leiders van de 27 Europese lidstaten) bereikten maandag 29 januari 2024 een akkoord over de herziening van de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater, oftewel de Urban Wastewater Treatment Directive (UWWTD). Het voorlopige politieke akkoord biedt voor de afvalwatersector een duidelijk traject naar een duurzame en veerkrachtige toekomst met een betere bescherming van de waterkwaliteit en de volksgezondheid.

Aanscherping gemeentelijke watertaken

Voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater benoemt de richtlijn een planverplichting voor het beheer van stedelijk afvalwater. Het plan zal moeten weergeven wat de assets zijn en hoe het systeem functioneert tijdens droogweer en regenval, met een goed inzicht in de emissie. Inzicht in de emissie geldt ook voor individuele installaties voor behandeling van afvalwater (IBA’s).
De verantwoording zal expliciet aandacht gaan vragen met een toename van monitoring van de werking van het systeem en het beschikbaar stellen van meer informatie voor het publiek. Tenslotte is de aanwezigheid van voldoende sanitaire voorzieningen voor kwetsbare groepen genoemd.

Strengere eisen waterschapstaken

De richtlijn heeft strengere eisen dan in 1991 voor de verwijdering van nutriënten en medicijnresten door de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Dit leidt op termijn tot een betere waterkwaliteit, en tot een stijging van de kosten voor afvalwatertaken. Energieneutraliteit vraagt hierin zeker de aandacht.
Verder steunt de richtlijn het beginsel dat de vervuiler betaalt, waarbij producenten minimaal 80% van de kosten moeten betalen voor het verwijderen van eventuele vervuiling door hun producten. Dit is een werkelijk innovatieve aanpak, die de betaalbaarheid van afvalwaterdiensten beschermt en tegelijkertijd investeringen in minder vervuilende producten aanmoedigt.

Vervolg

Sommige technische aspecten moeten nog worden gladgestreken. De EU streeft ernaar om de richtlijn vóór de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni af te ronden. De volgende stap in het proces is de behandeling van het politiek akkoord in het Europees Parlement en de Milieuraad. Daarna volgt een vertaling van de richtlijn voor elke lidstaat, en vervolgens een publicatie door de Europese Commissie. Vanaf dat moment is Nederland verplicht om de richtlijn te implementeren.