Interpreteren bij verkennend grondwateronderzoek

Fluctuaties grondwaterstanden Bij verkennend grondwateronderzoek in het kader van plan- en projectvoorbereiding gaat het om onderzoek naar de fluctuaties van grondwaterstanden in het onderzoeksgebied. Deze grondwaterfluctuaties zijn bepalend voor wat er mogelijk en niet mogelijk is. Verkennend grondwateronderzoek brengt deze (on)mogelijkheden in beeld en maakt daarnaast duidelijk wat de risico’s zijn van hoge en lage grondwaterstanden voor de bebouwing, de infrastructuur en het groen. Hoge grondwaterstanden Bij de interpretatie van de grondwaterstanden combineert u de meetgegevens met het grondwaterbeleid. Op basis hiervan bepaald u of sprake is van ‘structureel’ te hoge grondwaterstanden (‘structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming’). Uw gemeente heeft bepaald wat zij als structureel beschouwt en heeft dit vastgelegd in het water- en rioleringsprogramma (Wrp) (zie het onderdeel over de grondwaterzorgplicht). Afhankelijk van de definitie van ‘structurele overlast’ kunt u de ontwateringsdieptekaart (laten) tekenen. Deze ontwateringsdieptekaart geeft aan waar risico is op grondwateroverlast. Het is belangrijk om hierbij het bouwjaar van de bebouwing in het oog te houden. In woningen gebouwd na 1 januari 1992 mogen hoge grondwaterstanden niet leiden tot vochtoverlast in de woonruimte. Door de grondwaterstanden, de leeftijd van de bebouwing en de resultaten van een grondwaterenquête samen te nemen en dit geheel te toetsen aan het gemeentelijke grondwaterbeleid kunt u bepalen in welke gebieden er sprake is van structurele overlast.  Figuur A Fictief voorbeeld combinatie ontwateringsdiepte en resultaten enquête naar grondwateroverlast Vergroot afbeelding Lage grondwaterstanden Over het algemeen geldt dat bij fundering op houten palen de grondwaterstand nooit onder het niveau van het bovenste funderingshout mag dalen. Een uitzondering hierop kan een korte periode tijdens een bemaling zijn. Met behulp van een kaart met grondwaterstanden in een droge periode in combinatie met het niveau van het bovenste funderingshout kunt u nagaan of en waar er (kans op) grondwateronderlast is. Wanneer u de gemeten polderpeilen vergelijkt met de representatieve lage grondwaterstanden, kunt u nagaan of er onnatuurlijke lage grondwaterstanden optreden. In zettingsgevoelige gebieden kunt u op basis hiervan inschatten in welke gebieden er risico bestaat op een versnelde maaivelddaling, met vervolgrisico’s voor bebouwing op staal, infrastructuur en groen. Plan- en projectvoorbereiding Bij een grondwateronderzoek ten behoeve van een voorgenomen ontwikkeling of een civieltechnisch ontwerp is het belangrijk de situatie zoals die op dat moment is te beschrijven. Denk daarbij aan maaiveldverloop, bodemopbouw en grond- en oppervlaktewaterhuishouding. Deze beschrijving levert randvoorwaarden op voor de voorgenomen plannen. Deze randvoorwaarden zijn bijvoorbeeld de seizoensfluctuatie in grondwaterstand, de noodzaak om drainage aan te leggen of om het maaiveld op te hogen. Infiltratiekansen Met behulp van een ontwateringskaart en een overzicht van de bodemopbouw is het mogelijk om potentiële infiltratiegebieden aan te wijzen. Houd er hierbij rekening mee dat een tijdelijke berging van hemelwater mogelijk moet zijn voordat het hemelwater kan infiltreren. Bij een zomerse stortbui regent het immers harder dan de gemiddelde infiltratiecapaciteit. De tijdelijke berging van hemelwater vindt plaats boven de grondwaterstand.