Het ontwerpproces bestaat uit drie stappen (zie ook figuur A). De basis voor een functioneel ontwerp is het Schetsontwerp, waarin alleen de hoofdlijnen (bestemming van waterstromen en structuur) staan. Het Functioneel ontwerp geeft het systeem zijn dimensies. De detaillering en aanleg sluiten de ontwerpcyclus af. Details van systeemonderdelen kunnen de haalbaarheid van het schetsontwerp aanzienlijk beïnvloeden. Bijvoorbeeld in de keuze van afvoer via het maaiveld of het ruimtebeslag van wadi’s. Houd bij het schetsontwerp daarom rekening met dergelijke details. Regelmatige terugkoppelingen tussen het schets-, functioneel en detailontwerp spelen een belangrijke rol binnen het ontwerpproces.
Figuur A Indeling modules op basis van de drie ontwerp-stappen: schetsontwerp, functioneel ontwerp en detailontwerp
Definities afvalwater
Volgens de Wet milieubeheer is afvalwater de verzamelterm voor alle soorten afvalwater. Deze module gebruikt de term afvalwater als verzamelterm voor huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater.
Dit gedeelte van de kennisbank legt een koppeling met de bestemming van het water (zie ook figuur B). De beleids-uitgangspunten voor de inzameling en het transport van afval- en hemelwater vindt u in de modules van de A-serie. Berekenen infiltratievoorzieningen behandelen de maatstaven en meetmethoden voor de toetsing en beoordeling van het ontwerp. Water op straat beschrijft hoe u kunt omgaan met overbelasting.
Uitgangspunten module
Deze module gaat ervan uit dat de lay-out en dimensionering van de afval-, hemel- en grondwaterstelsels bekend zijn. De module gaat over alle stelselonderdelen waarvoor de gemeente als beheerder verantwoordelijk is. In de praktijk zijn dit de onderdelen in het traject vanaf een perceelgrens tot aan het afleveringspunt van het afvalwater aan de waterkwaliteitsbeheerder. De module gaat over de aanleg van nieuwe en de vervanging van bestaande onderdelen. Daarbij gaat de module uit van dat wat voor de riolering wenselijk is. Door omstandigheden (bijvoorbeeld ligging van kabels en leidingen of geringe ontwateringsdiepte) kan dit in de praktijk niet altijd haalbaar zijn.
Informatie over reparatie en renovatie van bestaande stelselonderdelen vindt u in Vrijvervalriolering.
Deze module laat buiten beschouwing:
- sterkte- en stijfheidberekeningen van rioleringsonderdelen;
- milieugerichte afwegingen voor materiaalkeuze;
- materiaal- en productafhankelijke detaillering;
- detaillering van werktuigbouwkundige en elektrotechnische onderdelen;
- stelselonderdelen die deel uitmaken van particuliere installaties, zoals IBA’s (zie Individuele behandeling van afvalwater: IBA-systemen), slibputten en olie- en vetafscheiders.
Heroverwegen standaardoplossingen
Deze module schrijft geen detaillering, materiaalkeuze of aanlegwijze voor. Hiervoor gelden normen, praktijkrichtlijnen en aanlegvoorwaarden van leveranciers. Bovendien heeft vrijwel iedere stelselbeheerder eigen inzichten. De module geeft aan hoe ontwerp, aanleg en beheer elkaar kunnen beïnvloeden. Hierdoor is de module misschien aanleiding om bestaande standaardoplossingen te heroverwegen, ondanks jarenlange ervaringen.
Particuliere voorzieningen
Door de gemeentelijke zorgplichten voor afval-, regen- en grondwater moet de ontwerper van publieke stelsels meer rekening houden met stelselonderdelen op particulier terrein. Installaties die zich op of in een bouwwerk bevinden tot 0,5 m buiten de gevel, behoren tot de binnenriolering (zie de NTR 3216 Binnenriolering, richtlijn voor ontwerp en uitvoering). De ontwerper/beheerder van de publieke stelsels geeft aan waar, wat en hoeveel de particulier mag lozen. Deze randvoorwaarden bepalen de dimensionering en detaillering van particuliere voorzieningen. De voorzieningen kunnen zich zowel binnen, op of buiten het bouwwerk bevinden. In Aandachtspunten detaillering stelselonderdelen op particulier terrein worden de aandachtspunten voor de aansluiting van particuliere stelselonderdelen gegeven.
Ervaren ontwerpers kunnen met deze module stelsels ontwerpen. Voor beginnende ontwerpers bevat deze module veel relevante informatie maar niet voldoende om zelfstandig te kunnen ontwerpen.