Help dieren die in kolken belanden overleven

Onderzoek laat zien dat jaarlijks tot wel één miljoen amfibieën (kikkers, padden en salamanders) in straat- en trottoirkolken vallen en daar dan niet meer uit weg komen. RAVON heeft meerdere oplossingen getest en zien dat speciale uitklimvoorzieningen ervoor zorgen dat ruim 90% van de dieren zichzelf weer kan bevrijden.

Dieren vallen in kolken

In 2012 heeft RAVON (Reptielen, Amfibieën en Vissen Onderzoek Nederland) in samenwerking met Stichting RIONED in kaart gebracht hoeveel amfibieën er jaarlijks in Nederland in kolken vallen. Dit zijn naar schatting 1 miljoen dieren per jaar, niet alleen tijdens de voorjaarstrek, maar van eind februari tot half november. Amfibieën kunnen in hun leefgebied (aan de rand van de bebouwde kom of in de omgeving van stadswateren, parken en natuurlijke tuinen) bij stoepranden uitkomen, waar ze zijwaarts gaan bewegen en dan in een trottoir- of straatkolk vallen. Doordat ze de kolk niet meer uit kunnen, gaan de amfibieën dood door verdrinking, uitdroging of voedselgebrek. In droge periodes heeft het water in kolken bovendien een grote aantrekkingskracht, de dieren zoeken dan actief vochtige en koele plekken op.

Onderzoek Het voorkomen van amfibieën in straatkolken

Voorkomen en helpen uitklimmen

Gemeenten en andere wegbeheerders hebben een zorgplicht (Omgevingswet, voorheen Flora- en Faunawet) om op hun terreinen en in openbaar gebied maatregelen te treffen die voorkomen dat dieren in straatkolken doodgaan.

Met soms relatief eenvoudige middelen – zoals een (tijdelijk) voorzetrooster of een uitklimvoorziening – is het mogelijk te voorkomen dat dieren in straatkolken vallen of worden zij in staat gesteld om uit de kolk te klimmen. Recente praktijkproeven laten zien dat bij sommige oplossingen 9 van de 10 dieren binnen 24 uur weet te ontsnappen. Belangrijke randvoorwaarden voor oplossingen is dat zij bestand zijn tegen kolkenzuigers met behoud van de waterafvoerende capaciteit.

Zie voor de onderzoeken en de geteste oplossingen de speciale RAVON Webpagina Amfibieën in straatkolken, hoe groot is het probleem?.