Inleiding

Achtergrond Gemeente Almere en Waterschap Zuiderzeeland werken sinds 2004 intensief samen om het functioneren van de afvalwaterketen en de kwaliteit van het watersysteem in Almere te verbeteren. Aan het begin van de samenwerking gingen zij ervanuit dat door de gestage doorontwikkeling van Almere de druk op het watersysteem zou toenemen en daarmee de KRW-doelstellingen in gevaar zouden kunnen komen. Binnen de Optimalisatiestudie Almere (OSAL) hebben gemeente en waterschap in 2005 onder meer een traditionele oplossing conform de basisinspanning bestudeerd: het ombouwen van alle gescheiden stelsels in Almere naar verbeterd gescheiden stelsels (VGS). Dit zou circa € 50 miljoen kosten. Een derde hiervan zou voor rekening komen van de gemeente voor aanpassingen aan het rioolstelsel en transportsysteem, het waterschap zou twee derde moeten financieren voor aanpassingen aan de rwzi (Lenting et al., 2005: eindrapportage OSAL fase B). Doelmatige investering? Gemeente en waterschap vroegen zich af of deze investering doelmatig zou zijn. Draagt een dergelijke grootschalige ombouw aantoonbaar bij aan de waterkwaliteit in Almere of levert het toch vooral een ‘papieren’ winst op? De feitelijke kwaliteit van het afstromende hemelwater was onbekend en daarmee ook het effect van lozing ervan in het watersysteem. Weegt doorspoeling van het systeem met al het beschikbare hemelwater niet uiteindelijk op tegen de extra geloosde vracht? Spelen andere factoren zoals foutaansluitingen en de kwaliteit van drainagewater niet een veel dominantere rol in de kwaliteit van het ontvangende water? En als afstromend hemelwater toch te vies blijkt, wat kunnen we daar dan aan doen? Welk kosteneffectieve maatregelen kunnen geloosde vuilvrachten werkelijk helpen verminderen? Eerst onderzoeken, dan investeren Samen met STOWA en Stichting RIONED hebben Gemeente Almere en Waterschap Zuiderzeeland besloten de investeringsbeslissing uit te stellen en eerst op zoek te gaan naar antwoorden op bovenstaande vragen. Dit heeft geleid tot een van de grootste meet- en onderzoeksprojecten op het gebied van hemelwater in Nederland van de afgelopen jaren: het Regenwaterproject Almere. Dit is een uitgebreide samenvatting van het eindrapport van het project.