Wat is een verbeterd gescheiden stelsel (vgs)?

Definitie Verbeterd gescheiden stelsels (vgs) zijn in feite gescheiden rioolstelsels met een vuilwaterstelsel voor huishoudelijk en industrieel afvalwater en een hemelwaterstelsel voor het afstromende hemelwater. De ‘verbetering’ zit in het hemelwaterstelsel. In tegenstelling tot een traditioneel gescheiden stelsel voert een vgs het hemelwater niet direct af naar oppervlaktewater, maar kan het (een deel van) het aangeboden water richting rwzi afvoeren. In figuur A ziet u een principeschema van een vgs. Figuur A Principeschema verbeterd gescheiden stelsel (vgs) Vergroot afbeelding Afvoer hemelwater naar rwzi Vgs kunnen hemelwater naar de rwzi afvoeren doordat: het hemelwaterstelsel is geïsoleerd van het oppervlaktewater met een overstortmuur; en, het hemelwaterstelsel een afvoervoorziening naar de rwzi heeft, zoals een gemaal, een koppelleiding met terugslagklep, een (wervel)ventiel of een schuif. Vaak beperkt een pomp met een maximale capaciteit de afvoer richting rwzi. Een wervelventiel of het aantal ‘slagen’ onder een schuif die de afvoer knijpt, geeft ook een beperking van het maximale debiet. Bij een grotere aanvoer vult het hemelwaterstelsel zich eerst tot aan het drempelpeil om vervolgens via de overstort overtollig water te lozen in het oppervlaktewater. In figuur B ziet u het schema van een vgs met een apart vuilwater- en hemelwatergemaal. Figuur B Vgs-schema met twee afvoerroutes vanuit het hemelwaterstelsel: richting rwzi met een gemaal en naar oppervlaktewater via een overstort Vergroot afbeelding Wanneer is sprake van vgs? Een gemengd rioolstelsel is ‘verbeterd’ als het een of meerdere randvoorzieningen bij de overstorten heeft om het overstortwater tijdelijk te bergen en/of behandelen (zoals een bergbezinkbassin of -leiding). Dit gaat níét op voor gescheiden stelsels. Een normaal gescheiden hemelwaterstelsel met bijvoorbeeld een lamellenfilter bij de uitlaat is géén verbeterd gescheiden stelsel. Zo'n stelsel is wellicht in letterlijke zin verbeterd, maar is volgens de gangbare definities geen vgs. Een gescheiden stelsel is alleen 'verbeterd' als er vanuit het hemelwaterstelsel een afvoerroute is naar de rwzi. Figuur B toont hiervan een voorbeeld, maar er zijn ook andere uitvoeringsvarianten.   N.B. In de discussie rondom verbeterd gescheiden stelsels is de term vgs vaak synoniem geworden voor alleen het hemelwaterstelsel van het vgs. Vgs-optimalisatie vertaalt zich dan ook vaak in het optimaliseren van alleen (de afvoer vanuit) het hemelwaterstelsel. Maar ook het vuilwaterstelsel van een vgs kan ruimte bieden voor optimalisatie.