Doel en inhoud functioneel ontwerp

Ontwerpen aan het functioneren van het stedelijk watersysteem Het functioneel ontwerp wordt gekenmerkt door het monodisciplinaire karakter van het ontwerp. De ontwerper richt zich volledig op het functioneren van de stelsels. In de volgende ontwerpfase, namelijk de fase van het detailontwerp, worden de functionele ontwerpen van alle disciplines samengevoegd tot één integraal ontwerp van de openbare ruimte. Als de ontwerper verwacht dat zijn ontwerp kan gaan conflicteren met een andere discipline of daar randvoorwaardelijk voor is, zal hij (via de projectleider) in deze fase al afstemming zoeken. Onderdelen functioneel ontwerp Op basis van de principekeuzes, de locaties en routes, de hoogteligging van het maaiveld en het ruimtebeslag werkt de ontwerper in het functioneel ontwerp de volgende thema’s uit: functioneringskeuzes; het vormgeven van speciale constructies; functionele afmetingen; uitwisseling met de omgeving. Functioneringskeuzes Welke onderdelen van voorzieningen en stelsels zijn met elkaar verbonden en hoe sturen zij het water in verschillende omstandigheden? Zijn bijvoorbeeld het hemelwaterriool en het vuilwaterriool met elkaar verbonden? Hebben ze een gezamenlijke pompkelder of hebben ze aparte pompkelders? Hoe lopen voorzieningen over als ze overbelast raken: naar de weg, naar andere stelsels voor hetzelfde type water of naar stelsels van een ander watertype? Het vormgeven van speciale constructies Wat zijn de specifieke afmetingen en karakteristieken van onderdelen zoals een stuw, een doorlaat en een pomp? Hoe gedragen zij zich in verschillende omstandigheden? Functionele afmetingen Hoe groot moeten overige onderdelen zijn om de benodigde bergings- en afvoercapaciteit te realiseren? Welke diameter hebben leidingen, hoe groot zijn putten, wat is het profiel van watergangen? Hoe groot moeten bassins en infiltratie-elementen zijn? Uitwisseling met de omgeving Waar sluit het watersysteem van het plangebied aan op zijn omgeving? Welke uitwisseling van water is er en met welke onderdelen komt de aansluiting tot stand? Is de aansluiting onder vrij verval of met een persleiding? Zijn er kleppen nodig om terugstroming van water tegen te gaan? Hoe staat het grondwater in verbinding met de omgeving. Heeft oppervlaktewater een eigen peilregime binnen het plan of gaat het mee met dat in de omgeving? Stelsels (en systemen) onderling In het functioneel ontwerp houdt de ontwerper rekening met overige kabels en leidingen, en ook met stelsels die hij ontwerpt voor vuilwater, hemelwater en grondwater en oppervlaktewater onderling. Met name de kruisingen onderling en met andere kabels en leidingen kunnen grote invloed hebben op het functioneren van het watersysteem. In de praktijk stemt de ontwerper dan ook vaak in het functioneel ontwerp alle afzonderlijke stelsels op elkaar af.