Zuiveringstaak en andere taken van het waterschap

Zuiveringstaak voor stedelijk afvalwater Het waterschap heeft de specifieke taak om stedelijk afvalwater dat via het openbare vuilwaterriool wordt aangeboden, te zuiveren (art. 2.17 Ow). De zuiveringstaak vloeit voort uit de Europese Richtlijn stedelijk afvalwater. Voor de zuivering wordt gebruikgemaakt van een zuiveringstechnisch werk (rioolwaterzuiveringsinstallatie, afgekort rwzi). De zuiveringstaak sluit direct aan op de gemeentelijke taak voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater.  In de praktijk is het van belang om duidelijkheid te scheppen over het zogenoemde overnamepunt. Dat is het feitelijke punt waar de zuiveringsbeheerder (het waterschap) het afvalwater dat door de gemeente is ingezameld en getransporteerd overneemt. Dit scheidingspunt markeert de beheertaak van beide partijen. Overdracht van de zuiveringstaak of beheer van de rwzi Alle rwzi's worden door de waterschappen zelf beheerd. De feitelijke exploitatie kan worden uitbesteed aan een andere rechtspersoon (zie art. 2.17, lid 2, Ow). Een voorbeeld hiervan is de rwzi Harnaschpolder (Hoogheemraadschap Delfland). Een publiek-private samenwerkingsconstructie van bedrijven vormt de rechtspersoon die deze rwzi exploiteert. De zorg voor de zuivering van stedelijk afvalwater kan ook bij een gemeente worden neergelegd als het waterschap en de betrokken gemeente het daarover eens zijn (zie art. 2.17, lid 3, Ow). Dit kan alleen als dat aantoonbaar doelmatiger is voor de zuivering van stedelijk afvalwater. Op dit moment is van deze wettelijke mogelijkheid nog geen gebruik gemaakt. Andere waterschapstaken in relatie tot stedelijk waterbeheer De waterschapstaak is ten opzichte van de situatie onder de Wet milieubeheer en de Waterwet niet gewijzigd. Waterschappen zijn de regionale watersysteembeheerders. Die meer algemene taak of zorgplicht volgt uit zowel de Omgevingswet als de Waterschapswet. De KRW-doelen kunnen hierbij als richtlijn gebruikt worden. Waterschappen zijn belast met het beschermen en verbeteren van de oppervlaktewaterkwaliteit in het regionale watersysteem. Ook is het aan de waterschappen om wateroverlast vanuit het regionale oppervlaktewater (inundatie) zoveel mogelijk te voorkomen. De normen hiervoor, onderscheiden naar diverse typen grondgebruik, zijn opgenomen in de provinciale omgevingsverordening. Drinkwaterzorgplicht Bij het maken van beleid en bij de uitvoering hiervan moet het waterschap (zoals ieder overheidsorgaan) rekening houden met de zorgplicht voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening, kortweg de drinkwaterzorgplicht. Deze is vastgelegd in de Drinkwaterwet. Samenwerking in de afvalwaterketen De taken van de gemeente en het waterschap komen heel dicht bij elkaar op het terrein van stedelijk afvalwater. Daarom zal er vaak nauw worden samengewerkt. Gemeenten en waterschappen moeten hun taken en bevoegdheden waar het de afvalwaterketen betreft op elkaar afstemmen (zie art. 2.2 Ow). Gemeente en waterschap maken bijvoorbeeld afspraken over de overdracht van het afvalwater bij het overnamepunt. Deze afspraken worden meestal opgenomen in een afvalwaterakkoord tussen een gemeente en het waterschap. Ook over andere waterschapstaken kunnen deze bestuursorganen bestuurlijke afspraken met elkaar maken, bijvoorbeeld over het omgaan met (de gevolgen van) extreme buien. Door hemelwater (waar mogelijk en/of waar hiervoor speciale voorzieningen zijn aangelegd) langer vast te houden in het bebouwde gebied, kan de druk op het oppervlaktewater in dergelijke situaties wat worden verlicht. Daardoor neemt de kans op inundatie (overstroming vanuit oppervlaktewater) weer af.