Schade aan woningen door bemalingen

Bemalen en kans op schade Bij het aanleggen van kabels, leidingen of riolering en het bouwen van kelders en parkeergarages wordt grondwater onttrokken (bemalingen). Deze onttrekkingen zijn geregeld in de waterschapsverordening en de beleidsregels van het waterschap. Vaak is voor een grondwateronttrekking een omgevingsvergunning van de waterbeheerder nodig ('omgevingsvergunning voor een wateronttrekkingsactiviteit'). Voor kleinere bronneringen/bemalingen gelden meestal algemene regels, waarbij een melding aan het waterschap volstaat. In de waterschapsverordening vindt u waar de grens ligt tussen vergunning- en meldplicht. In het algemeen volstaat een melding als de onttrekking niet méér bedraagt dan 10 m3 per uur en niet langer duurt dan bijvoorbeeld een jaar. Maar waterschappen zijn vrij om zelf de regels te stellen. Ze kunnen aan alle bronbemalingen (zowel vergunning- als meldingsplichtig) voorschriften verbinden om schade aan gebouwen en infrastructuur (zoals wegen en leidingen) te voorkomen. Check dus altijd de waterschapsverordening! Initiatiefnemer moet schade voorkomen of vergoeden Als door een grondwateronttrekking bij een woning zettingschade ontstaat, kan de woningeigenaar rechtstreeks contact zoeken met de initiatiefnemer over de schadevergoeding. In Afdeling 15.2 van de Omgevingswet staan de regels over de schadevergoeding. Deze afdeling gaat over schade bij gedoogplichten, burgers moeten een grondwateronttrekking immers gedogen (art. 10.3, lid 3 Ow). De schade die door een grondwateronttrekking ontstaat, komt voor volledige vergoeding in aanmerking (art. 15.12 en 15.14 Ow). Dit geldt voor zowel vergunningplichtige als meldingsplichtige onttrekkingen. Meer informatie vindt u op de pagina Grondwateronttrekkingen door bedrijven. Mocht de woningeigenaar niet tot een oplossing komen met de initiatiefnemer (in dit voorbeeld de grondwateronttrekker), dan kan hij een dagvaardingsprocedure bij de civiele rechter starten om een schadevergoeding te vorderen (art. 15.15 Ow). Aannemer aansprakelijk: onrechtmatige daad Soms is voor schade die is ontstaan door een bronbemaling een vergoeding te vorderen op grond van een onrechtmatige daad (art. 6:162 Burgerlijk Wetboek). Bijvoorbeeld als een gedraging in strijd is met een ongeschreven maatschappelijke regel. Het Hof Den Haag kwam in de zaak van 16 april 2013 tot die conclusie.1 Toen duidelijk werd dat open bemaling niet voldoende was om droog te kunnen werken, had de aannemer nader onderzoek moeten doen naar de fundering van de naastgelegen (oude) panden, voordat hij overging tot bronbemaling. Daarmee heeft de aannemer niet de zorgvuldigheid in acht genomen die in het maatschappelijke verkeer van hem kon worden verwacht. Bovendien werd een causaal verband aangetoond tussen de gedraging van de aannemer en de geleden schade aan de fundering van de panden. De aannemer was daarom aansprakelijk voor de veroorzaakte schade. Zorgvuldigheid bij bouwwerkzaamheden Bij bouwwerkzaamheden speelt ook de mate van zorgvuldigheid bij de uitvoering een belangrijke rol. Zo overwoog de Rechtbank Arnhem in 20112 dat van degene die bouwwerkzaamheden gaat verrichten de nodige zorgvuldigheid mag worden verwacht om schade aan de eigendommen van derden te voorkomen. Bij het bepalen van de mate van zorgvuldigheid spelen een rol: de voorzienbaarheid van de schade; het overleggen met omwonenden om mogelijke risico's op het spoor te komen; het verrichten van onderzoek; de praktische mogelijkheden om voorzorgsmaatregelen te treffen; de eventuele bijzondere kwetsbaarheid van het buurperceel. 1 Gerechtshof Den Haag 16 april 2013, ECLI:NL:GHDH:2013:BZ9954, r.o. 5.2 (schade door rioleringswerkzaamheden). 2 Rechtbank, Arnhem 13 juni 2011, ECLI:NL:RBARN:2011:BR4842, r.o. 4.13. De rechtbank verwees naar het arrest van de Hoge Raad van 9 maart 1973, NJ 1973, 464 en Hoge Raad 21 april 2000, NJ 2000, 564.