Nieuwe Publicatie: Systeemintegratie voor stedelijk water

Toepassing van innovaties in stedelijk waterbeheer vraagt vaak nieuwe samenwerking tussen sectoren waarbij regels en ongeschreven gewoontes een goed resultaat in de weg kunnen staan. Eva Nieuwenhuis onderzocht systeemintegratie in theorie én in de praktijk. In deze nieuwe RIONED/STOWA-publicatie leest u haar aanbevelingen voor succesvolle toepassing.

De RIONED/STOWA publicatie ‘Systeemintegratie voor stedelijk water; het einde van een sectorale aanpak?’ presenteert de belangrijkste resultaten van het promotieonderzoek van Eva Nieuwenhuis. Zij onderzocht de uitdagingen bij toepassing van integrale, sector overstijgende innovaties in stedelijk waterbeheer zoals bijvoorbeeld hemelwatervoorzieningen op het maaiveld van openbaar gebied. Het onderzoek is gerealiseerd met financiering vanuit de sector via het Kennisprogramma Urban Drainage aan de TU-Delft. Dit Kennisprogramma draagt bij aan wetenschappelijke kennis en vakkrachten.

Eva Nieuwenhuis verdedigt op 27 september 2023 haar proefschrift ‘The end of the sectoral approach? Understanding the role of integration in urban water management’. Stichting RIONED en STOWA publiceren de samenvatting van haar proefschrift. De publicatie start met een definitiekader voor typen systeemintegratie. Deze typologie ordent de onzekerheden en uitdagingen voor besluitvorming. De belangrijkste uitdaging bleek vaak niet de techniek maar de interactie tussen voorheen gescheiden vakgebieden met elk hun regels en ongeschreven gewoontes ter bescherming van vaak belangrijke belangen. Denk aan toegankelijkheid van woningen voor mindervaliden versus bescherming tegen gezondheidsrisico’s bij wateroverlast. Besluitvorming over sectoroverstijgende oplossingen gaat daarom beter als eerst een onderhandelde gezamenlijke visie op doelen en middelen is bereikt.

Met perspectieven beschrijft Nieuwenhuis de kijk van de praktijk op deze uitdagingen. Met deze inzichten kunt u de discussie over implementatie van integrale oplossingen beter stroomlijnen. Vroegtijdig inspelen op de gescheiden belangen kan problemen achteraf voorkomen. In elf gemeenten onderzocht Eva Nieuwenhuis samen met afstudeerder Vita Vollaers de faaloorzaken van 70 innovatieve hemelwatersystemen. Meestal bleek niet de techniek een belangrijke achterliggende oorzaak van falen maar waren deze terug te voeren op socio-institutionele aspecten. Nieuwe hemelwatersystemen hebben immers meerdere functies: afvoer van hemelwater en weg of groenvoorziening. Goed ontwerp en onderhoud vraagt daarom overstijgen van traditionele sectorale grenzen en een nauwe samenwerking tussen de groen-, wegen- en waterafdeling.

Tenslotte onderzocht de promovenda bij gemeente Rotterdam en het watercyclusbedrijf Waternet succesfactoren voor de organisatie van systeemintegratie.

Uit de analyse van 16 systeemintegratie-initiatieven bleken vier sturingsmechanismen de sleutels tot een succesvolle toepassing van sector overstijgende innovaties voor stedelijk water. Essentieel is zowel bescherming van de innovatieve ontwikkelingen door deze buiten de lijnorganisatie te plaatsen, als tegelijkertijd integratie met de lijnorganisatie opdat de innovaties worden geaccepteerd en succesvol geïmplementeerd.

Download de samenvatting van het proefschrift Systeemintegratie voor stedelijk water; het einde van een sectorale aanpak? van Eva Nieuwenhuis.

De openbare verdediging van het proefschrift op 27 september 2023 kunt u bijwonen.