Het Kennisprogramma Urban Drainage aan de TU Delft bestaat in september 2025 al 15 jaar. Het kennisprogramma levert wetenschappelijke kennis voor door de partners geselecteerde vraagstukken én de hard nodige wetenschappelijk geschoolde vakkrachten voor stedelijk waterbeheer. Zo zijn er sinds 2020 binnen het kennisprogramma 40 studenten afgestudeerd en hebben de promovendi (12 reeds gepromoveerd, 3 onderweg) samen 60 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. Stichting RIONED bevordert de kennisdeling via Nederlandstalige samenvattingen van de proefschriften.

Het kennisprogramma omvat drie onderzoeksthema’s:

Beheer van stedelijke waterinfrastructuur.
Dynamiek en sturing van stedelijke waterinfrastructuur.
Transities van stedelijke waterinfrastructuur.

1. Beheer van stedelijke waterinfrastructuur

Beheer van stedelijke waterinfrastructuur is gericht op het in stand houden van de infrastructuur en het borgen van het functioneren.

Rioolvervanging is de grootste kostenpost in de rioleringszorg en goed onderbouwde besluitvorming is dan ook noodzakelijk voor een zo hoog mogelijke doelmatigheid. Dit vereist inzicht in het proces van materiaalveroudering en de beschikking over inspectietechnieken die deze veroudering kunnen vaststellen. Vervolgens is het noodzakelijk om de inspectieresultaten te kunnen vertalen naar inzicht in de restlevensduur en zo te komen tot een afgewogen besluitvorming over renovatie, vervanging of transitie naar bijvoorbeeld blauwgroene infrastructuur.

Binnen dit deelthema vallen onderzoeken naar inspectietechnieken, materiaalveroudering (beton/kunststof), lekkage en besluitvorming over vervanging. In 2025 zal een onderzoek starten naar de vervanging van persleidingen.

Het operationeel beheer van riolering en in toenemende mate van blauw-groene infrastructuur heeft grote invloed op het functioneren van de infrastructuur. Vooral bij de ‘voorkant’ van de riolering, ofwel de huisaansluitingen en straatkolken, bestaat een sterke relatie tussen beheerinspanning en het aantal meldingen van overlast of verstopping. Bij rioolgemalen en rioolstelsels is de relatie met meldingen minder sterk, maar heeft het beheer wel degelijk een grote invloed op het functioneren van het riool.

Binnen dit thema vallen onderzoeken naar het Beheer van kolken en huisaansluitingen en naar de opbouw van vuil in straatkolken. Daarnaast vallen binnen dit thema ook onderzoeken naar de relatie tussen onderhoud en functioneren en het ontwerp en beheer van rioolgemalen. In 2023 is onderzoek gestart naar asset management van blauw-groene infrastructuur, waarbij het ontwikkelen van inspectietechnieken centraal staat.

2. Dynamiek en sturing van stedelijke waterinfrastructuur

Afvalwatersystemen bestaan uit rioolstelsels, transportsystemen en afvalwaterwaterzuiveringen. Deze onderdelen beïnvloeden elkaar en zij hebben als geheel invloed op de kwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater. Tijdens de lange levensduur van afvalwatersystemen vinden voortdurend aanpassingen en verbeteringen plaats die de balans in afvalwatersystemen verandert. Denk bijvoorbeeld aan de omgang met hemelwater of toepassing van aanvullende zuiveringsstappen op de rwzi, waardoor het effluent van de rwzi minder nadelige invloed heeft op de oppervlaktewaterkwaliteit. RTC is een goed hulpmiddel om voortdurend in te spelen op veranderingen. Voorwaarde is goed inzicht in de dynamiek van het afvalwatersysteem als geheel.

Binnen dit thema vallen onderzoeken gericht op het verkrijgen van inzicht in de dynamiek in het afvalwatersysteem (riolering, rioolwaterzuivering en oppervlaktewater) met als concrete voorbeelden rendement van sturing, onzekerheden in integrale modellering en onzekerheden en effecten van sturing.

3. Transities van stedelijke waterinfrastructuur

In de waterketen van de toekomst staan klimaatadaptatie en circulariteit centraal. De openstaande vraag is of beide doelen het best bereikt kunnen worden door de huidige afvalwatersystemen aan te passen door anders om te gaan met hemelwater en effluent vergaand te zuiveren gericht op nuttig hergebruik of dat een volledige transitie naar nieuwe sanitatie systemen noodzakelijk is. Het nuttig hergebruik richt zich daarbij op I-NEW: Informatie (uit afvalwater over de bevolking, zoals de rioolwatersurveillance bij COVID), Nutriënten, Energie en met de droogte van de afgelopen jaren vooral Water.

Binnen dit thema vallen onderzoeken gericht op kennisleemtes bij nieuwe sanitatie, zoals het stromingsgedrag (reologie) van zwart water en keukenslurries, op transitieprocessen en op de watervraag van blauw-groene infrastructuur.