Het functioneel ontwerp maken en toetsen

Kiezen, ontwerpen en toetsen Gedurende de drie ontwerpfasen komt het ontwerp tot een steeds preciezere uitwerking: vanuit het schetsontwerp via het functioneel ontwerp uiteindelijk naar het detailontwerp. Dat geldt ook bínnen iedere stap van ontwerpen en toetsen van het ontwerp. Van een grovere toets om te bepalen of een voorziening, met de gekozen onderdelen, geschikt is tot een uiteindelijke uitwerking van dimensies, ligging en vorm en de toets of dat conform de eisen in het programma van eisen (PvE) is. Relatie met het PvE De ontwerper kiest geschikte systemen en bepaalt welke onderdelen nodig zijn, op basis van zijn kennis van het functioneren van verschillende systemen, ervaring en vakliteratuur. Hij maakt hierbij gebruik van de gegevens uit de inventarisatie en de eisen uit het PvE. De ontwerper dimensioneert op basis van berekeningen of gegevens die de leverancier ter beschikking stelt. Hij zorgt met de onderdelen ervoor dat voorzieningen en stelsels werken zoals in het PvE beschreven, inclusief - al dan niet voorgeschreven - overruimte. De rekenaar berekent de debieten en waterhoogtes bij voorgeschreven omstandigheden. De ontwerper toetst of de ontworpen systemen voldoen aan de eisen uit het PvE en stelt waar nodig het ontwerp bij. Iteratief proces Het ontwerpen en toetsen is een iteratief proces. De ontwerper bedenkt iets binnen de ontwerpcontext, werkt uit wat hij heeft bedacht, rekent door wat hij heeft uitgewerkt, en toetst de berekeningsuitkomsten aan de ontwerpopgave, de eisen en de randvoorwaarden. Dit proces herhaalt zich diverse keren, waarbij het ontwerp steeds concreter wordt naarmate deze trits vaker is doorlopen. Afhankelijk van het ontwerp en de kennis en ervaring van de ontwerper kan dit proces enkele keren tot heel vaak worden herhaald. Naarmate de ontwerper meer ervaring heeft, zal hij sneller op passende typen voorzieningen en juiste dimensies uitkomen. Vaak is dit goed, maar het risico is aanwezig dat de ontwerper blijft toewerken naar systemen die voor hem bekend zijn, waardoor er geen vernieuwing plaatsvindt. Geen twee ontwerpers zullen tot exact hetzelfde ontwerp komen als oplossing voor de ontwerpopgave. Vervolg Als het ontwerp binnen de eisen valt en de ontwerper tevreden is, gaat hij over tot het rapporteren van het ontwerp. De ontwerper kan alvast grofweg aspecten van het detailontwerp bekijken, om zeker te zijn van de haalbaarheid van het ontwerp in een later stadium. Software Het uitwerken van het ontwerp en ook het toetsen van het ontwerp zal waarschijnlijk digitaal gebeuren. Als een ontwerper berekeningssoftware beheerst, kan hij het ontwerp in die software uitwerken. Voor het rapporteren is uiteindelijk ook tekensoftware nodig en/of een geografisch informatiesysteem (GIS). Als hij die software niet zelf bedient, zal hij zijn ontwerp door een rekenaar laten doorrekenen en toetst hij in hoeverre zijn ontwerp voldoet. In het onderdeel Modelleren Hydraulisch Functioneren is het gebruik van simulatiesoftware beschreven. Informatiebronnen De ontwerper staan diverse bronnen en mogelijkheden om aan informatie te komen ter beschikking: Theoretische beschrijvingen in publicaties, waaronder deze kennisbank; Informatie van onderzoeksinstellingen, hogescholen en universiteiten; Opleidingen en cursussen; Vakgenoten en eventuele interne databanken (binnen het bedrijf); Zichzelf bevragen en laten bevragen. Concrete informatie is er in de vorm van: Product- en systeembeschrijvingen. Formules en hulpmiddelen (tabellen, vuistregels, software). Evaluaties van bestaande situaties. Onderwerpen binnen maken en toetsen functioneel ontwerp In dit onderdeel komen de volgende onderwerpen aan bod: Het kiezen van onderdelen In het functioneel ontwerp bepaalt de ontwerper welke onderdelen hij wil hebben in de stelsels en de voorzieningen die hij heeft gekozen in het schetsontwerp en dimensioneert hij deze. Hij maakt zijn keuzes op basis van zijn ervaring en zijn kennis over het functioneren van voorzieningen en stelsels. Hierbij zijn de eisen uit het programma van eisen leidend. Het ontwerpen van onderdelen van voorzieningen In dit onderdeel vindt u informatie over het ontwerpen van de onderdelen van voorzieningen. Het gaat hierbij onder meer om het bepalen van de afmetingen, de capaciteiten, de ligging en de vorm van de onderdelen, per onderdeel. Het ontwerpen ten behoeve van stelselverbetering Soms moeten bestaande stelsels of voorzieningen worden aangepast in verband met nieuwe inzichten of omdat het functioneren ervan niet meer voldoet aan de normen. Bij stelselverbetering is het functioneel ontwerp het startpunt voor de ontwerper. De zaken die zijn vastgelegd in het schetsontwerp (o.a. hoogteligging, locatie en route), veranderen niet of nauwelijks bij stelselverbetering. Het toetsen van het functioneel ontwerp als geheel Als de gekozen onderdelen geschikt lijken voor de functie waarvoor ze zijn gekozen, toetst de ontwerper de onderdelen in samenhang met elkaar aan de eisen in het programma van eisen. Hij voert deze toetsing uit voor verschillende weersomstandigheden.