Voorkomende telemetriesystemen

Telemetrie is voor verschillende doeleinden te gebruiken en kent daardoor verschillende vormen. In de afvalwaterwereld is telemetrie vooral bekend door gemalenbeheersystemen van gemeenten en de SCADA-systemen die waterschappen gebruiken. Specifiek voor meetprojecten is telemetrie nog altijd minder bekend. Daarom is het goed de verschillen tussen de diverse vormen toe te lichten:  Een gemeentelijk gemalenbeheersysteem voor rioleringsobjecten werkt met telemetrie om op één hoofdpost alle aangesloten gemalen en randvoorzieningen te controleren. Een PLC op locatie registreert bijvoorbeeld metingen van het proces, zoals draaiuren van pompen, niveau in de pomp-kelder en stroomverbruik. Op basis van de metingen stuurt de PLC het gemaal aan via RTC (Real Time Control). De PLC stuurt de metingen door naar een centrale computer. Op deze hoofdpost kan een operator de status van de gemalen volgen en ingrijpen in het proces. Bijvoorbeeld door een pomp in of uit te schakelen. De hoofdpost slaat meetgegevens vaak niet of beperkt op, omdat alleen realtimedata van belang zijn voor het proces. De communicatie tussen hoofdpost en PLC’s gebeurt vaak via een vaste lijn, vanwege de veiligheid en bedrijfszekerheid. Het gemalenbeheersysteem genereert alarmmeldingen zodra een gemaal in storing staat. Waterschappen beschikken over SCADA-systemen voor rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). Een SCADA-systeem (Supervisory Control And Data Acquisition) is een automatisch werkend procesbeheersysteem, waarbij ook menselijke beslissingen mogelijk zijn. Hiervoor heeft een SCADA-systeem een interface, waarmee de operator de procesonderdelen kan aansturen. Een SCADA-systeem is niet hetzelfde als een telemetriesysteem. Op een rwzi zijn de SCADA-onderdelen bijvoorbeeld met elkaar verbonden zonder tussenliggende telemetrie. Een SCADA-systeem werkt vaak met een Modbusprotocol. Modbus verbindt geen datum/tijd-stempel aan de meetgegevens. Daardoor kunnen SCADA-systemen vaak geen meetgegevens opslaan en exporteren. Telemetriesystemen voor het meten aan de riolering zitten anders in elkaar dan gemalenbeheer-systemen. Het doel van een meetproject is het vergaren van data om op langere termijn kennis op te bouwen, die vervolgens op verschillende manieren is te gebruiken. Anders dan bij een gemalen-beheersysteem hoeven de data uit een meetproject daarom niet realtime op de hoofdpost beschikbaar te zijn. Een goede dataverwerking en -opslag zijn juist wel erg belangrijk. Bij combinatie van de functies van een gemalenbeheersysteem en een telemetriesysteem voor meten ontstaat een integraal telemetriesysteem. Het lijkt aantrekkelijk deze integratie in gang te zetten door de huidige gemalenbeheersystemen geleidelijk aan geschikt te maken voor metingen. Dan hoeven medewerkers zich niet in te werken in een nieuw telemetriesysteem voor het meet-net. Bovendien is er in één systeem overzicht van zowel de werking van het afvalwatersysteem als de metingen. Om een bestaand gemalenbeheersysteem te kunnen uitbreiden met nieuwe functies en meer capaciteit, moet het systeem flexibel zijn. Hier ligt een probleem, want gemalenbeheersystemen zijn vaak niet geschikt voor meetpunten die veel data genereren. (Een meetfrequentie van eens per minuut leidt tot meer dan 500.000 metingen per meetpunt per jaar.) De verbindingen zijn hier niet op berekend of de hoofdpost is niet goed ingericht voor het toegankelijk maken, verwerken, opslaan en exporteren van data. Daardoor is het aanpassen van een bestaand gemalen-beheersysteem voor metingen niet altijd een efficiënte keuze. Bekijk dit per geval.