Vijver ontwerpen

Locatie en functie In verband met de waterbergende functie van een vijver moet het overtollige hemel- of grondwater ernaartoe kunnen stromen. Om de afvoerroutes zo kort mogelijk te houden, kan een vijver het beste op een centrale plek worden aangelegd. In een hellend vlak is het handig om de vijver op het laagste punt aan te leggen. Permanent watervoerend In vijvers staat in principe altijd water. Dat betekent dat de bodem van een vijver ruim onder de representatieve lage grondwaterstand   moet liggen, of dat de bodem waterdicht moet zijn afgewerkt en water naar de vijver wordt afgevoerd. Water kan naar de vijver stromen via bijvoorbeeld hemelwaterriolen, drainageriolen, sloten, greppels en goten. Bij neerslag stijgt het waterpeil. Hoeveel het waterpeil stijgt, hangt af van de hoeveelheid neerslag, het oppervlak dat het hemelwater afvoert en het oppervlak van de vijver. Bergingscapaciteit De berging in een vijver kan worden benut met behulp van een stuw waarmee de hoogte van de maximaal toegelaten peilstijging de stuwhoogte bepaalt. Een stuw is voorzien van een doorlaat op streefpeil  . De doorlaat zorgt dan voor een gedoseerde afvoer waardoor de berging weer op tijd beschikbaar is voor een volgende bui. De laag water tussen het streefpeil in de vijver en de maximale waterhoogte waarboven de overloop in werking treedt, vormt de bergingscapaciteit van de vijver. Ruimtebeslag Hoeveel ruimte een vijver in beslag neemt, hangt af van de benodigde bergingscapaciteit in verhouding tot de hoeveelheid aangesloten afvoerend oppervlak; het oppervlak waarvan neerslag naar de vijver stroomt. Bij flinke regen is het normaal dat het peil in een vijver 0,3 m stijgt. In extreme omstandigheden kan het water tot aan de insteek van de vijver stijgen. Als de lokale situatie dat toelaat, kan dit meer zijn, tot wel boven 0,5 m. In extreme omstandigheden mag het water tot aan de insteek van de vijver stijgen. Omdat de drooglegging   rond een vijver doorgaans 1,2 tot 2 m is, en het oppervlak van de vijver boven dit streefpeil steeds wat groter wordt, is de bergingscapaciteit voor extreme neerslag dus behoorlijk. Verder houdt de ontwerper er al in het schetsontwerp rekening mee, dat er ook onderhoudsstroken rond vijvers nodig zijn. Bescherming tegen wateroverlast In het programma van eisen vindt de ontwerper wat de benodigde bescherming van de omgeving tegen wateroverlast is. Vijvers zijn voorzieningen die neerslag verwerken, met vaak een grote bergingsruimte. Een vijver kan daarom de wateraanvoer in normale tot hevige neerslagsituaties aan. Ruime vijvers kunnen ook extreme neerslagsituaties uit hun omgeving opvangen. Kleinere vijvers zullen eerder vol zitten, waardoor er geen water meer kan afvoeren naar de vijver, of de vijver zelf zal overstromen.