Vergunningplichtig en vergunningvrij bouwen

'De knip' in het nieuwe stelsel levert twee activiteiten op: de technische bouwactiviteit. Hierbij wordt de aanvraag getoetst aan de regels voor de technische bouwkwaliteit uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Bijvoorbeeld de constructieve veiligheid van een bouwwerk. de omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. Hierbij wordt de aanvraag getoetst aan de regels voor het ruimtelijk bouwen, het in stand houden en het gebruiken van een bouwwerk. Denk aan de bouwhoogte, het bebouwingspercentage of regels voor het uiterlijk van een bouwwerk (welstand). Deze aspecten hebben een ruimtelijke betekenis. In het nieuwe stelsel ontstaan drie categorieën bouwactiviteiten: vergunningplichtig, meldingsplichtig en vergunning- en meldingsvrij. Maar in alle gevallen moet aan de (technische) regels uit het Bbl voldaan worden. Minder vergunningplichtige technische bouwactiviteiten Door de knip en de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb, zie hieronder) zijn veel minder technische bouwactiviteiten vergunningplichtig. Ruimtelijke randvoorwaarden spelen niet langer een rol bij de keuze van het Rijk om bouwwerken technisch bouwvergunningplichtig te maken. Randvoorwaarden vanuit ruimtelijke motieven (zoals de afstand van een bouwwerk tot de perceelgrens) zijn immers niet van belang voor een technische toets. Deze staan daarom niet in het Bbl. In artikel 2.15d Bbl staat wanneer een technische bouwvergunning nodig is. Dat zijn bijvoorbeeld bouwwerken die hoger zijn dan 5 m of bouwwerken met een verblijfsgebied op de tweede bouwlaag of hoger. Artikel 2.15db maakt een uitzondering voor bouwwerken die vallen onder gevolgklasse 1. Dat zijn eenvoudige bouwwerken die voortaan via de private kwaliteitstoetsing (zie hieronder) worden gecontroleerd, in plaats van via de technische bouwvergunning. Hieronder vallen bijvoorbeeld de meeste woningen. Wel gelden voor al deze technische bouwactiviteiten de algemene regels uit het Bbl, zoals de regels voor de aanwezigheid en kwaliteit van gebouwriolering. Hiermee is dan ook de relatie met het stedelijk waterbeheer gegeven. Komst en betekenis Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) De overheid wil meer toezicht en controle in de bouw, zodat bouwers zich aan de geldende kwaliteitseisen houden. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gaat hiervoor zorgen. De Wkb verplaatst de toetsing aan de bouwtechnische eisen van een bouwwerk van de gemeente naar een onafhankelijke partij, de zogenoemde kwaliteitsborger. De toets op de bouwplannen via een omgevingsvergunning wordt vervangen door een private kwaliteitstoets. Voor de betreffende bouwwerken geldt wel een meldplicht, zodat de gemeente kan controleren of de private toets is uitgevoerd. De private kwaliteitstoets geldt niet direct voor alle bouwwerken, maar gaat in fasen. De eerste fase van deze wet wordt tegelijk met de Omgevingswet van kracht en heeft alleen betrekking op bouwwerken in de laagste risicoklasse. Dit zijn bijvoorbeeld eengezinswoningen en simpele bedrijfspanden (waarvoor geen omgevingsvergunning voor een milieubelastende activiteit op grond van het Besluit activiteiten leefomgeving nodig is). De fasering geeft alle betrokken partijen de kans om ervaring op te doen met de nieuwe werkwijze voor toezicht in de bouw. De Wkb vergroot ook de aansprakelijkheid van de bouwer voor bouwfouten. Zodra de Wkb van kracht wordt, gelden de nieuwe regels voor kwaliteitsborging voor vergunningen die vanaf dat moment worden aangevraagd. Voor vergunningen die eerder zijn aangevraagd, blijft het oude stelsel gelden. Belangrijk voor het stedelijk waterbeheer De controle van het ontwerp van bouwwerken van gevolgklasse 1, zoals woningen, aan de eisen van het Bbl voor de binnenriolering vindt voortaan dus plaats door private kwaliteitstoetsers. Daarbij is hiervoor al aangegeven dat voor alle technische bouwactiviteiten de algemene regels gelden uit het Bbl, waaronder de regels voor de aanwezigheid en kwaliteit van gebouwriolering.