Veldwaarnemingen (‘putten kijken’) als indicatie voor foutaansluitingen

Aanpak Bij droog weer opent u in een stelsel op meerdere locaties de putten van het hemelwaterriool en u bekijkt, fotografeert en 'besnuffelt' de putten. Foutaansluitingen van vuilwater veroorzaken vaak stank. Soms kunt u aan de kleur van het water ook zien dat er vuilwater wordt geloosd. Als het water in het hemelwaterriool grijs is en stinkt, is dat een duidelijke aanwijzing voor vuilwaterlozingen. Bovendien blijven er soms resten achter in de putten, bijvoorbeeld van toiletpapier of fecaliën, of zeepresten (zie figuren A t/m D). Figuur A Toiletpapier in hemelwaterput (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Figuur B Zeep in hemelwaterput, ook is een DTS-kabel te zien (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Figuur C Zeepresten in een hemelwaterput (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Figuur D Vervuiling in hemelwaterput (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Waarnemingen bij de hemelwateruitlaat Bij de uitlaat van het hemelwaterriool kunt u in het ontvangende oppervlaktewater soms zichtbare vervuiling aantreffen die duidt op vuilwaterlozingen. Denk aan toiletpapier, doekjes en gekleurd water (zie figuren E en F). Figuur E Grijs oppervlaktewater met resten van wc-papier (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Figuur F Vervuiling rond hemelwateruitlaat (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Ga naar buiten in de kou Een winterse situatie met sneeuw en ijs biedt een uitstekende gelegenheid voor veldwaarnemingen. Vaak is het water van vuilwaterlozingen relatief warm, waardoor het hemelwaterriool opwarmt. Als sneeuw op putdeksels van het hemelwaterriool wegsmelt (zie figuur G), is dat een aanwijzing voor lozingen van warm (vuil)water. Hetzelfde geldt als u wakken ziet in het ijs op het oppervlaktewater bij een lozingspunt van het hemelwaterriool. Figuur G Putdeksels van een gescheiden stelsel in de sneeuw. Het voorste deksel is van het hemelwaterriool, het achterste van het vuilwaterriool (Bron: Partners4UrbanWater) Vergroot afbeelding Beperkingen van de methode Geen uitsluitsel Met veldwaarnemingen kunt u eenvoudig en snel indicatief beoordelen óf er foutaansluitingen van vuilwater op het hemelwaterriool zijn. Nadeel is dat u alleen weet dát er foutaansluitingen zijn, maar niet welk type (niveau 1, 2 of 3) en op welke plek. Bovendien hebt u geen garantie dat er géén foutaansluitingen zijn als u geen vervuiling waarneemt. Minder geschikt voor vuilwaterriolering: gebruik hydraulische metingen U hebt het meest aan veldwaarnemingen bij een hemelwaterriool. Foutieve hemelwateraansluitingen op een vuilwaterriool zijn moeilijker visueel vast te stellen. Daarvoor moet u minstens twee keer dezelfde locaties bezoeken: eenmaal bij droog weer en eenmaal tijdens neerslag (of net erna). U neemt in beide situaties foto's van de waterstroom en vergelijkt deze met elkaar. Een aanzienlijke toename van het debiet en/of de waterstand duidt op hemelwateraansluitingen op het vuilwaterriool. Maar vaak is het eenvoudiger om hydraulische metingen of draaiurenregistraties van het gemaal te gebruiken.