Je krijgt corona van besmette mensen

Mensen krijgen corona (COVID-19) door contact met mensen die al besmet zijn. Soms worden andere besmettingsroutes genoemd, maar deze zijn te verwaarlozen. Het risico komt vooral van mensen zelf. We zetten op een rij wat het RIVM zegt over mogelijke andere bronnen. U kunt dit gebruiken bij informatie aan bewoners.

Update 11 mei 2020

Rioolwater

Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van coronavirus in rioolwater. Uit dit onderzoek blijkt dat de kans bestaat dat het virus aanwezig is in Nederlands rioolwater. Dit is logisch omdat ons rioolwater een spiegel is van de samenleving. Er zijn altijd al vele ziekteverwekkers aanwezig in rioolwater, omdat nog veel meer mensen allerlei ziekteverwekkers bij zich dragen. Voor afvalwatermedewerkers geldt dat zij daar waar nodig beschermingsmiddelen moeten gebruiken, dan zijn zij goed beschermd tegen allerlei soorten ziekteverwekkers in rioolwater - ook het nieuwe coronavirus.
Voor bewoners geldt dat zij normaliter niet in contact komen met rioolwater. Hierdoor is er voor hen geen extra risico als je de gewone hygiëne in acht neemt. Natuurlijk was je na elk toiletbezoek je handen voldoende met water en zeep. 

Drinkwater

Het coronavirus is niet aangetoond in Nederlands kraanwater. In Nederland bestaat strenge wetgeving om de microbiologische veiligheid van drinkwater te bewaken. De installaties die drinkwater produceren zijn er juist op gericht om virussen en andere pathogenen te verwijderen.

Open water 

Ons afvalwater wordt gezuiverd en komt daarna in open water zoals sloten, vijvers, meren en kanalen terecht. Ook via overstorten en foutaansluitingen kan (verdund) afvalwater in de sloot terecht komen. Uit onderzoek blijkt dat hierbij een flinke verdunning optreedt van ongeveer een factor 100 (Stowa/RIONED, 2018). Gezien de zeer lage concentraties in afvalwater is de kans dus klein om coronavirus aan te treffen in oppervlaktewater. Daarbij komt nog dat het virus slechts enkele dagen kan overleven in water.

Fonteinen

Voor fonteinen in oppervlaktewater geldt dat een goede waterkwaliteit belangrijk is. In deze rapportage wordt uitgelegd hoe gezondheidsrisico’s van fonteinen in oppervlaktewater beoordeeld kunnen worden. Een eenvoudige vuistregel is om fonteinen bij overstorten te vermijden. Als een fontein wel nabij een overstort ligt dan moet de waternevel van de fontein niet voelbaar zijn op de waterkant. De kans op verneveling van coronavirus via een fontein is nihil.
Sommige gemeenten laten de fonteinen uit om de beheerorganisatie te ontlasten.

Protocol zwemmen in oppervlaktewater

Nederland telt 700 officiële zwemwaterlocaties. Het water op deze locaties wordt niet (of slechts zeer beperkt) beïnvloed door overstorten of effluent. De waterkwaliteit op deze locaties is goed. De kans op coronavirus in het water is nihil.
Ook op officiële zwemwaterlocaties geldt uiteraard het advies om 1,5m afstand te houden. Vermijd drukte, geef elkaar de ruimte. Dát is het uitgangspunt van het protocol voor het recreëren in en aan open water. Het protocol is opgesteld door het RIVM en bevat regels voor de recreanten, gemeenten, exploitanten, medewerkers, horeca en leveranciers. Met deze regels kunnen we veilig zwemmen, ook in coronatijd. Lees meer in dit protocol. Voor recreanten is ook een poster gemaakt. 

Regenwater

Regenwater bevat geen coronavirus. Er is geen besmettingsgevaar door het reinigen van straatkolken.

Huisdieren

De kans dat een huisdier een ander dier of mens besmet met het nieuwe coronavirus is verwaarloosbaar klein in vergelijkbaar met besmetting van mens op mens. Uit voorzorg adviseert het RIVM mensen die ziek zijn of klachten hebben, contact met huisdieren te vermijden. Dat betekent het huisdier niet aaien of knuffelen en 1,5 meter afstand houden. Ook is het belangrijk regelmatig de handen te wassen met water en zeep.

Ratten

Ratten dragen allerlei gevaarlijke ziekteverwekkers met zich mee. Daarom vermijden we al het directe contact met levende en dode ratten. Het is de vraag of ratten met het voor mensen nieuwe ziekteverwekkende coronavirus besmet kunnen worden én vervolgens naar mensen kunnen overbrengen.

Samenvattend

Voor iedereen is de belangrijkste besmettingsroute van persoon naar persoon. Besmetting voorkom je met de bekende, algemene beschermingsmaatregelen: 1,5 meter afstand houden, handen wassen en in de elleboog niezen. Aanvullend moeten rioolmedewerkers en andere professionals bij hun werk de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.

Kijk voor meer informatie bij Vragen & antwoorden nieuw coronavirus (COVID-19) op de website van het RIVM.
Bekijk de illustratie van TU Delft Global Drinking Water.