Het is een feit, de herziene ‘Europese richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater’, - in het Engels de 'Urban Wastewater Treatment Directive' (UWWTD) - is in werking getreden. De vervuiling door emissies uit afvalwatersystemen in agglomeraties wordt door de richtlijn genormeerd. Ook geeft deze kaders voor de verantwoording en verhoogde transparantie.
Hoe gaan we de definities, indicatoren en planvorming voor de gemeentelijke watertaken voor onze Nederlandse situatie ‘vertalen’? En wat vraagt de implementatie van de gemeenten, en wanneer?
Implementatieproces
Op verschillende niveaus spannen diverse specialisten zich in voor de omzetting van de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater (ERSA) naar Nederlandse wet- en regelgeving. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kijkt vooral naar de implementatie in de wetgeving en de zaken die we landelijk willen gaan regelen. In een projectteam werken zij met o.a. CBS, UvW, IPO, Ministerie VWS, VNG, RWS en Stichting RIONED nauw samen aan die invulling. Tegelijkertijd werkt Stichting RIONED aan concrete uitwerking van een aantal voor gemeenten relevante onderwerpen.
De Richtlijn gaat voor de 27 Europese lidstaten gelden. In Europa is een commissie gestart met het uitwerken van de uitvoeringsactiviteiten, om deze uiteindelijk vast te stellen op 2 januari 2028. Saskia Holthuijsen, projectmanager bij Stichting RIONED, is medevoorzitter van de subgroep met experts die zich buigt over de uitvoeringsactiviteiten voor de individuele systemen (art. 4) en de integrale beheerplannen (art. 5). Rick Nijman, assetmanager bij Waternet, is door het ministerie afgevaardigd als expert voor Nederland. We zijn 28 mei afgetrapt.
Belangrijke deadlines
De richtlijn geeft voor de komende jaren een aantal deadlines waarbinnen lidstaten moeten voldoen aan verschillende eisen.
- Op 31 juli 2027 moet de Nederlandse wetgeving aangepast zijn aan de Richtlijn.
- In de eerste helft van 2028 moeten de agglomeraties bekend zijn, waar emissie via overstorten een mogelijk risico vormen voor mens en milieu.
- Eind 2039 moeten voor de betreffende agglomeraties geïntegreerde beheerplannen voor stedelijk afvalwater zijn opgesteld.
- Voor grote agglomeraties (> 100.000 inwonerequivalenten) moeten geïntegreerde beheerplannen voor stedelijk afvalwater eind 2033 gereed zijn.
Relevante onderwerpen
Vraagstukken die ons bezighouden zijn onder andere: hoe bakenen we agglomeraties af en wat is de impact daarvan, wat is nu precies 2% van de droogweerafvoer, wanneer is de emissie over overstorten in een agglomeratie ‘risicovol’, hoe gaan we ‘representatieve monitoring op relevante punten’ doen, wat is een handige vorm voor een geïntegreerd beheerplan en hoe kunnen we die tonen aan Brussel? En dan dat alles te bepalen in de geest van de richtlijn? Dat is echt een interessante puzzel!
En hoe zit het met eisen voor IBA's?
Daarbij hebben meerdere beheerders gevraagd: wat gaat de richtlijn betekenen voor individuele systemen, zoals IBA’s? Komen er strengere eisen? Nou, dat ligt eraan. De eisen aan de individuele systemen in bebouwd gebied (‘agglomeraties’) worden strenger, en de richtlijn gaat niet over het buitengebied (‘minder dan 10 tot 25 inwonerequivalenten per ha’). Dus de richtlijn verandert niets aan de eisen voor IBA’s in het buitengebied.
Meer weten? Neem contact op met Saskia Holthuijsen via saskia.holthuijsen@rioned.org.