Net als het Rijk en de provincie moet de gemeente in een omgevingsvisie haar langetermijnstrategie voor de gehele fysieke leefomgeving vastleggen (art. 3.2 Omgevingswet). Dit beleid op hoofdlijnen werkt zij per beleidsterrein concreet uit in een programma. Voor stedelijk water is dat het Water- en rioleringsprogramma (Wrp) (art. 3.14 Omgevingswet). In dit programma kan de gemeente al haar 'wateractiviteiten' integreren, zodat een apart grondwater- of afkoppelprogramma niet meer nodig is. Meer informatie over de omgevingsvisie en de uitwerking in programma's vindt u bij Kerninstrumenten Omgevingswet.

De gemeentelijke zorgtaak voor stedelijk afvalwater komt voort uit milieubeleid. Lees meer over de historie van de aanpak van huishoudelijk afvalwater.

Bekijk uitgebreide informatie over de omgevingsvisie en de doorwerking daarvan naar andere instrumenten: Omgevingsvisie onder de Omgevingswet.

Klimaatbeleid (ruimtelijke adaptatie)

Steeds meer gemeenten voeren specifiek klimaatbeleid, mede in het kader van het nationale Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Een van de hoofddoelen van dit plan is dat Nederland in 2050 zo goed mogelijk klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht om wateroverlast en overstromingen te beperken en droogte en hitte het hoofd te kunnen bieden. Alle overheden en marktpartijen zijn daar samen verantwoordelijk voor. Belangrijke onderdelen van het klimaatbeleid zijn de stresstest, de risicodialoog en de uitvoeringsagenda.

Weging van het waterbelang (watertoets)

De gemeente moet het waterschap betrekken bij het opstellen van haar omgevingsvisie (art 2.2 Ow). De wet schrijft niet voor hoe die afstemming er precies moet uitzien, maar hierover hebben de betrokken overheden wel afspraken gemaakt in het Bestuursakkoord Water (BAW). Onder de Omgevingswet blijven deze BAW-afspraken gelden. De watertoets wordt dus ook gebruikt bij de gemeentelijke omgevingsvisie (zie ook Samenwerking in stedelijk (afval)waterbeheer).

Gemeente