We gebruiken cookies om de website specifiek voor u in te richten. Als u verder navigeert, accepteert u dat. Uw gedrag op onze website wordt vastgelegd en kan worden gebruikt ter verbetering van onze dienstverlening. Meer informatie over cookies
Sociale media
Cookies waarmee pagina´s van deze site op sociale netwerken gedeeld kunnen worden. Door deze cookies te accepteren, staat u sociale netwerken toe uw surfactiviteit te volgen.
Open het menu om verder te navigeren
Navigatie sluiten
Sla op in leeslijst Exclusief voor leden Maak pdf Exclusief voor leden
Infiltratie-elementen zijn ondergrondse voorzieningen die hemelwater bergen en van waaruit ingezameld hemelwater infiltreert in de omliggende bodem. Infiltratie-elementen hebben een holle ruimte in de poriën van een substraat, lavakorrels, steenwolelementen, grind, of tussen (geperforeerde) wanden.
Functie De primaire functie van infiltratie-elementen is het bergen van hemelwater en het laten infiltreren
Functie De primaire functie van infiltratie-elementen is het bergen van hemelwater en het laten infiltreren van dit water in de bodem. Omdat de bodem van een infiltratie-element in de loop van de tijd vaak dichtslibt, is het gebrukelijk alleen te rekenen op infiltratie vanuit de wanden van het infiltratie-element. Het is dus handig om het infiltrerende oppervlak van de wanden groot te maken. Sommige infiltratie-elementen kunnen water transporteren, maar infiltratie-elementen hebben voornamelijk een bergende functie met een zo groot mogelijk infiltrerend oppervlak. Bij infiltratie-elementen die water kunnen transporteren is het transport erop gericht om het water zo snel mogelijk te verdelen over de voorziening. Toepassing Infiltratie-elementen kunnen onder wegen (over de volle breedte of over een deel van de weg) en onder pleinen worden aangelegd. U moet hierbij rekening houden met de bovengrondse belasting en de eisen die op grond daarvan aan de draagkracht van de infiltratie-elementen worden gesteld. Het hemelwater infiltreert vooral via de wanden in de grond. Ook in tuinen, parken, op particulier terrein of onder groen, bijvoorbeeld als onderdeel van een wadi kunnen infiltratie-elementen voorkomen. Ligging De ruimte in een infiltratievoorziening is alleen volledig bruikbaar als berging wanneer de representatieve hoge grondwaterstand zich onder de voorziening bevindt. Anders vult het grondwater de infiltratievoorziening (gedeeltelijk) en is die ruimte niet voor hemelwater beschikbaar. Ook moet de grond waarin de infiltratievoorziening ligt voldoende water kunnen doorlaten. Anders zakt het water niet goed weg. Dit maakt dat infiltratie-elementen niet overal toegepast kunnen worden. Figuur A Een hemelwaterriool dat afvoert naar een infiltratie-element Vergroot afbeelding Materiaal en vormen Infiltratie-elementen van objecten met permeabele wanden bevatten veel open ruimte om hemelwater te bergen en om hemelwater direct over de voorziening te verdelen, bijna 100 %. Infiltratie-elementen van een ingepakt substraat zijn vaak draagkrachtiger, maar hebben aanzienlijk minder berging, tot circa 30%. Infiltratie-elementen onderscheiden zich van infiltratiebuizen door een veelheid aan vormen en afmetingen. Zo bestaan er: elementen met losgepakte materialen, zoals grind, lava of zand; kant-en-klare prefab infiltratie-objecten zoals kratten en bollen; tussenvormen zoals steenwolblokken die tegen elkaar aan worden geplaatst en worden ingepakt. Door meerdere elementen aan elkaar te koppelen, wordt het bergingsvolume vergroot. Hoe meer berging, hoe meer hemelwater er in de bodem kan infiltreren. Infiltratiekoffers met losgepakt materiaal worden gevormd uit bijvoorbeeld gebroken steenslag, grind, lava of bims, die zijn ingepakt in een doorlatende omhullingsdoek. Kenmerkend voor dit losgepakte materiaal is dat het meer holle ruimten bevat dan bijvoorbeeld zand, maar minder dan infiltratie-objecten. Het losgepakte materiaal kan in principe zwaarder belast worden dan de holle objecten en is gemakkelijk aan te brengen. Het wordt daarom vaak toegepast in wegfundaties of in infiltratiekoffers langs woningen. Ook grindpalen vallen onder dit type. Net als infiltratie-elementen opgebouwd uit van prefab infiltratie-objecten, kunnen infiltratiekoffers met losgepakt materiaal hemelwater bergen en (horizontaal) laten infiltreren in de bodem. De transportcapaciteit van infiltratiekoffers met losgepakt materiaal is door het losgepakte materiaal relatief klein. Veel infiltratie-elementen worden gevuld via kolken en/of leidingen die vanuit nabijgelegen verhardingen komen. Directe vulling vanaf het maaiveld kan ook, bijvoorbeeld via waterpasserende of -doorlatende verharding of een goed doorlatende berm. Bij infiltratie-elementen in minder goed doorlatende grond of met een grote grondwaterfluctuatie kan er een drain onder(in) het element worden geplaatst. De drain zorgt ervoor dat de infiltratiekoffer op tijd leeg is. Om te voorkomen dat de koffer te snel leegloopt, kan de sleuf met daarin de drain worden aangevuld met drainagezand. Verstopping voorkomen Het hemelwater dat in de infiltratievoorziening stroomt, mag niet te veel zand, slib en vuil bevatten. Anders kan de infiltratievoorziening verstopt raken. Met bladvangers en zandvangputten vóór de instroom kunt u dit probleem ondervangen. Deze halen deeltjes uit het hemelwater. Daarnaast hebben sommige elementen standaard een geïntegreerde omhullingsdoek die inspoeling van grond en zanddeeltjes voorkomt. In de meeste gevallen wordt er echter een aparte omhullingsdoek in het werk aangebracht om de voorziening. Andere infiltratievoorzieningen Naast infiltratie-elementen bestaan er andere voorzieningen voor de infiltratie van hemelwater, zoals infiltratieriolen, infiltratievelden, infiltrerende cunetten, en infiltratiekolken en infiltratieputten. Voordelen Infiltratie-elementen verwerken het hemelwater lokaal. Dit heeft als voordeel dat het verwerken van het water niet op andere voorzieningen hoeft te worden afgewenteld. Op deze manier worden problemen elders dus voorkomen. Zo zorgen infiltratie-elementen ervoor dat er geen al te grote hoeveelheden water in oppervlaktewater terechtkomen. Vooral in gebieden met goed waterdoorlatende grond kan er veel hemelwater in de grond zakken. Ook op particuliere percelen kunnen infiltratie-elementen worden toegepast. Risico’s Het is onvermijdelijk dat een deel van de verontreinigingen die in het hemelwater aanwezig zijn, in de grond onder of rondom een infiltratievoorziening terechtkomt. Hierdoor kunnen de poriën dichtslibben en vermindert de infiltrerende werking.
Exclusief voor leden
Geïnteresseerd in dit artikel? Log in!
En krijg toegang tot dit artikel en andere besloten delen van de website, met o.a. de kennisbank, beeldenbank en onderzoekspublicaties.