Beschrijving van een hemelwaterinzamelsysteem (ondergronds)

Hemelwaterinzamelsystemen zijn onder te verdelen in: oppervlakkige hemelwaterinzamelsystemen: inzamelsystemen op het maaiveld; ondergrondse hemelwaterinzamelsystemen: kolken. Kolken (inclusief kolkleidingen) zijn grotendeels ondergrondse hemelwaterinzamelvoorzieningen, net als de terreinriolering voor hemelwater op particuliere percelen. Functie en toepassing hemelwaterinzamelsystemen Een hemelwaterinzamelsysteem zorgt er onder normale omstandigheden voor dat hemelwater zonder belemmering een bergende of afvoerende voorziening bereikt. Een deel van deze voorzieningen ligt op particulier terrein, een deel op openbaar terrein. Kolken zamelen hemelwater in. maar door de toepassing van roosters aan het maaiveld en bezinking van stoffen uit het water in de onderbak, is de kolk ook toepasbaar als afscheider. Werking van een kolk Kolken verbinden de weg met een infiltratievoorziening of het (hemelwater- of gemengde) riool.  Soms is de kolk zelf een infiltrerende voorziening, dan is sprake van een infiltratiekolk. Kolken kunnen in de weg of in de stoeprand liggen. Zand en ander afspoelend vuil (o.a. bladeren en slib) van wegoppervlakken bezinkt in kolken. Een bak onder in de kolk vangt dit vuil op. Dit vuil moet regelmatig worden verwijderd met een kolkenzuiger. Het onderhoud van kolken betekent daarom vooral het leegzuigen van kolken. De meeste kolken hebben ook een stankslot, net zoals de wastafel en de wc in woningen. Dit stankslot voorkomt een rioollucht op straat.  Onderdelen van een kolk Een kolk bestaat uit: een kolkkop, waarbij de ligging van het rooster het type kolk bepaalt; een onderbak, waarin vuil bezinkt. De rest van het ondergrondse hemelwaterinzamelsysteem bestaat uit: een aansluitleiding tussen de kolk en het gemengde riool, het hemelwaterriool of de infiltratievoorziening; een flexibele aansluiting van de aansluitleiding op de afvalwaterleiding, de hemelwaterleiding of de hemelwatervoorziening om zettingsverschillen op te vangen; een stankslot waardoor stankoverlast op straat wordt voorkomen. Een kolk heeft spijlen die fungeren als een rooster en grove delen in het hemelwater tegenhoudt (zie figuur A). In de onderbak van een kolk bezinkt vuil dat zich in het water bevindt. Hierdoor zal een aangesloten riool of infiltratievoorziening minder snel dichtslibben en minder snel zijn bergingscapaciteit verliezen. Een kolk moet u regelmatig met een kolkenzuiger (laten) reinigen. Ook moet de straat regelmatig worden geveegd om te voorkomen dat teveel straatvuil in de kolk terechtkomt. Figuur A Een kolk. Vergroot afbeelding Infiltratiekolken Infiltratiekolken zijn kolken die niet naar het vuilwaterriool gaan. Het water dat hierin terechtkomt, loopt direct de grond in, in plaats van naar een riool. Dat gebeurt via een extra lange onderbak onder de grond met openingen aan de zijkant. Soms is er ook een overloop naar een riool. Afvoeren hemelwater vanaf particuliere terreinen Voor het afvoeren van hemelwater vanaf particuliere terreinen wordt vaak gebruikgemaakt van ondergrondse huisaansluitleidingen. Deze bestaan uit de terreinriolering op het particuliere terrein en de perceelaansluiting in de openbare ruimte (die de verbinding vormt tussen de terreinriolering en het (hoofd)riool.  Op grond van  bouwwetgeving is het sinds 2008 verplicht om de verschillende waterstromen van een perceel gescheiden aan te leveren op de perceelgrens. Vaak worden er kleurcoderingen gebruikt om het verschil tussen vuil- en hemelwater duidelijk te maken. Deze kleurcoderingen moeten ervoor zorgen dat er geen foutaansluitingen   ontstaan waarbij hemelwater onbedoeld op vuilwatervoorzieningen wordt aangesloten, of vuilwater op hemelwatervoorzieningen.