We gebruiken cookies om de website specifiek voor u in te richten. Als u verder navigeert, accepteert u dat. Uw gedrag op onze website wordt vastgelegd en kan worden gebruikt ter verbetering van onze dienstverlening. Meer informatie over cookies
Sociale media
Cookies waarmee pagina´s van deze site op sociale netwerken gedeeld kunnen worden. Door deze cookies te accepteren, staat u sociale netwerken toe uw surfactiviteit te volgen.
Open het menu om verder te navigeren
Navigatie sluiten
Sla op in leeslijst Exclusief voor leden Maak pdf Exclusief voor leden
Gegevens uit de nationale Emissieregistratie geven op regionaal en landelijk niveau een beeld van de omvang en onderlinge verhoudingen van emissies in oppervlaktewater. Deze cijfers maken de relatieve bijdrage van de afvalwaterketen inzichtelijk en daarmee de 'potentie' van maatregelen rondom de riolering en rwzi's om waterkwaliteitsproblemen op te lossen. Op deze pagina vindt u voor enkele belangrijke waterkwaliteitsparameters de landelijke emissieverhoudingen.
Emissieregistratie en Compendium voor de Leefomgeving De Emissieregistratie is een landelijke database met gegevens over de emissies van circa 350 voor het milieubeleid relevante stoffen en stofgroepen naar bodem, water en lucht. De database bevat gegevens van zowel puntbronnen (vaak op basis van meetgegevens) als van diffuse bronnen (meestal op
Emissieregistratie en Compendium voor de Leefomgeving De Emissieregistratie is een landelijke database met gegevens over de emissies van circa 350 voor het milieubeleid relevante stoffen en stofgroepen naar bodem, water en lucht. De database bevat gegevens van zowel puntbronnen (vaak op basis van meetgegevens) als van diffuse bronnen (meestal op basis van berekeningen). De gegevens zelf en de informatie over de manier van meten en berekenen (‘factsheets’) kunt u inzien en downloaden via de website. Het Compendium voor de Leefomgeving (CLO) gebruikt de gegevens van de Emissieregistratie en geeft op zijn website een synthese van feiten en cijfers over milieu, natuur en ruimte. De informatie op deze kennisbankpagina is grotendeels afkomstig van het CLO. Belasting oppervlaktewater met nutriënten N en P (1990-2017) Figuren A en B tonen de omvang en ontwikkeling in de tijd van de belasting van het oppervlaktewater met de nutriënten N en P. De totale stikstofbelasting op Nederlands oppervlaktewater bedroeg in 2017 ongeveer 82 miljoen kg N (zie figuur A). Het grootste deel daarvan (61%) kwam door de landbouw en de uit- en afspoeling van landbouw- en natuurbodems. Ongeveer 21% was afkomstig uit de afvalwaterketen (riolering en rwzi’s). Bijna 15% van de stikstof kwam met atmosferische depositie Depositie is het neerslaan van stoffen zoals ammoniak op een oppervlak zoals de bodem, het wateroppervlak van een meertje maar ook de bladeren van de vegetatie. Bij natte depositie lost de stof op in druppeltjes in de lucht en komt vervolgens met regen naar beneden. Droge depositie is het proces waarbij stoffen door luchtbewegingen op het oppervlak terecht komen.in het oppervlaktewater terecht. De totale stikstofbelasting is sinds 1990 bijna gehalveerd. Een deel van die reductie is bewerkstelligd door maatregelen in de afvalwaterketen: van 42 miljoen kg N in 1990 naar 17 miljoen kg N in 2017. Figuur A Belasting van Nederlands oppervlaktewater met stikstofverbindingen (Bron: www.clo.nl) Vergroot afbeelding De totale fosforbelasting op Nederlands oppervlaktewater bedroeg in 2017 ongeveer 7 miljoen kg P (zie figuur B). Ook het grootste deel daarvan (65%) kwam door de landbouw en de uit- en afspoeling van landbouw- en natuurbodems. Ongeveer 32% was afkomstig uit de afvalwaterketen (riolering en rwzi's). Atmosferische depositie speelt bij fosfor geen rol in de belasting van het oppervlaktewater. De totale fosforbelasting is sinds 1990 met bijna een derde gedaald, met name dankzij de introductie van fosfaatvrije wasmiddelen. De emissie van de afvalwaterketen is in die periode afgenomen van 6,7 miljoen kg P in 1990 tot 2,2 miljoen kg P in 2017. N.B. Regionaal kunnen de emissieverhoudingen flink afwijken van deze landelijke gemiddelden. Figuur B Belasting van Nederlands oppervlaktewater met fosforverbindingen (Bron: www.clo.nl) Vergroot afbeelding Belasting oppervlaktewater met zware metalen, PAK’s, geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen (2017) Figuur C toont de verhouding tussen de verschillende emissiebronnen in Nederlands oppervlaktewater voor zware metalen, PAK’s en enkele andere organische microverontreinigingen (geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen). Voor zware metalen (koper, nikkel, zink, lood en cadmium) speelt de emissie vanuit de afvalwaterketen een belangrijke, maar geen dominante rol. De relatieve bijdragen aan de totale emissie variëren tussen de 15% (cadmium) en 30% (zink en lood). De emissies door uit- en afspoeling van landelijk gebied (zink, nikkel en cadmium), verkeer en vervoer (koper) en consumenten (lood) zijn groter. Ook voor de PAK’s benzo(A)pyreen en fluorantheen is de bijdrage van de afvalwaterketen beperkt (respectievelijk 11% en 14%). Via atmosferische depositie komen veel meer PAK’s in het oppervlaktewater terecht. Voor de medicijnen diclofenac, metoprolol, carbamazepine, metformine en azithromycine speelt de afvalwaterketen wél een dominante rol: nagenoeg 100% van deze stoffen in het oppervlaktewater zijn uit de riolering of de rwzi afkomstig. De herkomst van de gewasbeschermingsmiddelen imidacloprid, glyfosaat, MCPA en terbutylazine is gerelateerd aan het gebruik: toepassing in de landbouw en/of toepassing in stedelijk gebied. Imidacloprid wordt in de landbouw gebruikt (bijvoorbeeld tegen bladluizen in appelbomen), maar ook als vlooienmiddel bij katten en honden. Het komt dan ook via beide routes in het oppervlaktewater terecht. Figuur C Belasting Nederlands oppervlaktewater in 2017 naar herkomst (Bron: www.clo.nl) Vergroot afbeelding
Exclusief voor leden
Geïnteresseerd in dit artikel? Log in!
En krijg toegang tot dit artikel en andere besloten delen van de website, met o.a. de kennisbank, beeldenbank en onderzoekspublicaties.