Planvorming

In 2005 startte de werkgroep “Monitoring van riooloverstorten”. Het waterschap spoort de gemeenten in de vergunning aan om te meten bij de riooloverstorten. Door een optimalisatietraject hadden twee van de negen gemeenten een eigen planning die niet goed te integreren was met dit meetproject. De overige zeven gemeenten startten het meetprogramma. Voorbereiding Vóór het opstellen van het meetplan zijn verschillende voorbereidende stappen gezet: In een werksessie hebben gemeenten en waterschap ieders informatiebehoefte bepaald. Naast de meetverplichting kunnen er namelijk andere redenen zijn om te gaan meten. Denk daarbij aan de wens om inzicht te krijgen in: de oorzaak van overstortingen; de werking van gemalen; het hydraulisch functioneren van de riolering; de vuilemissie van een stelsel; het effect op het oppervlaktewater. Daarnaast is met meetinformatie de vuiluitworp via sturing (operationeel beheer) te verminderen en is het raadzaam te meten in verband met aansprakelijkheid bij schade als gevolg van wateroverlast. Door de werksessie werd duidelijk welke metingen in welke gemeente noodzakelijk waren. In een tweede werksessie hebben de partijen de meetdoelen per gemeente definitief bepaald en de bijbehorende meetmethoden vastgesteld. Op basis van de uitkomsten van de eerste twee werksessies zijn per gemeente globale meetplannen opgesteld. In een globaal meetplan staat de meetdoelstelling. Hieruit volgen de meetparameters, -locaties, -nauwkeurigheid en -frequentie. De belangrijkste doelen van het meetprogramma zijn: het voldoen aan de meetverplichting; inzicht krijgen in de hydraulische werking van de riolering; inzicht krijgen in het functioneren van de overstorten; inzicht krijgen in de invloed van oppervlaktewater op de overstorten. Hieraan verwant zijn de belangrijkste meetmethoden, neerslagmetingen en niveaumetingen in zowel de riolering als het oppervlaktewater. Het globale meetplan is een bewuste keuze, omdat de meetlocaties eerst onderzocht en op bruikbaarheid beoordeeld moeten worden. De stap om tot een definitief meetplan te komen, is na het opstellen van een globaal meetplan kleiner. In een derde werksessie is een keuze gemaakt voor de wijze van dataopslag, gegevensbeheer en data-analyse. Het waterschap heeft aangeboden om alle data via een centraal gegevensbeheersysteem samen te brengen en beschikbaar te stellen aan de gemeenten. Daarbij gaat het om de gemeten data van zowel nieuw geïnstalleerde meetapparatuur als bestaande meetapparatuur van het waterschap. De in de globale meetplannen voorgestelde meetlocaties zijn in het veld bezocht. Uit dit veldonderzoek bleek dat: sommige putten niet te vinden waren; sommige putten te gevaarlijk waren om metingen in uit te voeren; sommige putten niet toegankelijk waren; de theoretische locatie van putten niet overeenkwam met de praktijk. Op basis van dit veldonderzoek zijn enkele alternatieve meetlocaties bepaald. Hierna heeft de adviseur de definitieve meetplannen opgesteld. Door de informatiebehoefte van de verschillende gemeenten vooraf te bepalen, hebben de gemeenten een meetnet gekregen dat is afgestemd op hun specifieke informatievraag. De wijze van data verzamelen en dataopslag was niet ver genoeg gedetailleerd, omdat de inrichting van de hoofdpost bij het waterschap nog niet exact duidelijk was. Dit heeft later tot conversieproblemen geleid. Leerpunten Raam in de voorbereiding ook de tijd en financiële middelen die nodig zijn om de data te interpreteren en de gewenste informatie te krijgen. Zorg dat in de voorbereidingsfase exact duidelijk is wie, hoe en waar, welke data opslaat. Een veldbezoek aan de meetlocaties is noodzakelijk voor het opstellen van het meetplan, een V&G-plan (Veiligheids&Gezondheidsplan) en een bestek. De tijd en kosten voor het opstellen van het meetplan verdient u later ruimschoots terug. Meetplan In 2006 heeft de adviseur de diverse meetplannen opgesteld. In tabel A ziet u de onderdelen van de meetplannen, conform Meetplan. Tabel A Onderdelen van de meetplannen Onderdeel In meetplan? Inventarisatie, basisgegevens ja Strategie: meetdoelen en globale meetopzet ja Beschrijving meetlocaties: praktische toets, toets bestaande apparatuur, meetpuntenboek deels, locaties zijn beschreven naar bestaande apparatuur bij gemalen is niet getest Te maken keuzes meetapparatuur en telemetrie ja Gegevensbeheer, validatie en analyse ja Projectorganisatie meetproject tijdens realisatie, operationele fase en afronding ja Kostenraming + dekking alle fasen meetproject ja