Optimalisatie afvalwatersysteem (OAS)

Perspectief van de samenwerking Binnen de afvalwaterketen is de gemeente verantwoordelijk voor een doelmatige inzameling en transport van het afvalwater. Het waterschap zorgt voor het transport naar en de behandeling op de rwzi. Het gezuiverde afvalwater komt terecht in het oppervlaktewatersysteem. Nut van de samenwerking Omdat de afvalwaterketen één systeem is, moeten beide beheerders zich inspannen voor een optimale, duurzame en doelmatige inrichting en beheer ervan. De gezamenlijke ambities voor het watersysteem en de daaraan gerelateerde toelaatbare emissies vanuit de afvalwaterketen op dat systeem bepalen in grote mate de doelmatigheid. Afspraken kunnen gemeente en waterschap vastleggen in het afvalwaterakkoord. Dit is geen wettelijk verplichte planfiguur. U kunt de afspraken ook vastleggen en bestuurlijk laten bekrachtigen in een gezamenlijk stedelijk waterplan. Dat laatste komt overigens niet vaak voor. Meestal komt er naast het waterplan een apart afvalwaterakkoord.   Uit onderzoek van VNG en UvW blijkt dat gemeenten en waterschappen gelijke ideeën hebben over de doelstellingen van een afvalwaterakkoord: de effectiviteit van verbeteringsmaatregelen in riolering en rwzi verhogen en daarmee meer kosten besparen; emissies reduceren en daarmee de waterkwaliteit verbeteren; de onderlinge samenwerking structureren en verbeteren. Bijvoorbeeld op het gebied van kennis-uitwisseling, bedrijfsvoering, meten, automatisering, informatievoorziening aan derden en administratie. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat gemeenten en waterschappen de gemaakte afspraken in een afvalwaterakkoord ook vrijwel altijd uitvoeren. Het afvalwaterakkoord heeft dus een duidelijke status en blijkt garanties te bieden voor de uitvoering van maatregelen. Aandachtspunten voor het proces Gezamenlijke visie ontwikkelen Afspraken over de relatie riolering-rwzi of de optimalisatie van de afvalwaterketen hebben feitelijk betrekking op het totale waterhuishoudkundige systeem (watersysteem en -keten). Anders dan in een waterplan staat bij OAS het functioneren van de afvalwaterketen centraal. Op basis van ambities voor het watersysteem proberen gemeente en waterschap een gezamenlijke visie op een duurzame inrichting en een efficiënt beheer van de afvalwaterketen te ontwikkelen. Vanuit deze gezamenlijke visie kunt u lokale afwegingen maken voor de gewenste rioleringsmaatregelen en verbeteringen op de rwzi. Specifieke winstpunten benoemen OAS raakt alle aspecten van de rioleringszorg en het zuiveringsbeheer. Daarom blijkt het in de praktijk vaak lastig een goede afbakening te maken en de punten te identificeren waar samenwerking tot milieuwinst en/of verbetering van de kosteneffectiviteit leidt. Sommige OAS-projecten zijn zó breed, dat ze alle aspecten van de rioleringszorg, het stedelijke water en de behandeling van afvalwater omvatten. Dan gaat het meer over de samenwerking in de keten dan dat beide partijen specifieke punten benoemen waar efficiëntiewinst is te behalen. Hierbij speelt dat de verwachtingen over de mogelijke besparingen en milieuwinst binnen de afvalwaterketen enkele jaren geleden zeer hooggespannen waren. Op basis van diverse praktijkervaringen zijn deze verwachtingen inmiddels tot een lager niveau bijgesteld. Dat neemt niet weg dat actieve samenwerking binnen de afvalwaterketen loont. In Optimalisatie van afvalwatersystemen vindt u meer informatie over dit onderwerp.