Afvalwater: vitaal en cruciaal

Verontrusting en verontwaardiging was er over het ontbreken van afvalwaterverwerking op de lijst van vitale processen. Het blijft een kwestie van uitleggen dat riolering wel vanzelfsprekend is, maar niet vanzelf werkt.

In reactie op de veronachtzaming van riolering en afvalwaterzuivering heb ik op nationaal niveau simpele vragen gesteld: Vindt u dat de toiletten moeten blijven doorstromen? Vindt u dat bij het nu zo noodzakelijke handen wassen hoort dat het gebruikte water kan weglopen? Over het antwoord hoeft niemand lang na te denken: Ja, natuurlijk! Waarop ik natuurlijk zeg dat het zelfs in de ernstigste crisisomstandigheden mogelijk moet zijn om de echt noodzakelijke werkzaamheden – denk aan vastgelopen pompen en verstopte riolen en aansluitleidingen – uit te voeren. Dit verhaal is aangekomen.

Niet in de zin dat de officiële lijst met vitale sectoren is aangepast. Veel sectoren stelden vitaal te zijn en een nog striktere lockdown bleek gelukkig niet nodig. Wel uitte de minister van Infrastructuur en Waterstaat een erkenning in de beantwoording van vragen van het Tweede Kamerlid Van Brenk: “Noodzakelijke werkzaamheden aan de riolering en afvalwaterzuiveringen moeten veilig kunnen worden uitgevoerd om de goede werking te kunnen waarborgen.” In combinatie met de wel op de lijst van cruciale beroepen opgenomen categorie ‘Noodzakelijke overheidsprocessen (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen)’ kan de afvalwatersector hiermee uit de voeten. Overheden kunnen dus medewerkers van de eigen organisatie én van bedrijven die in hun opdracht werken aanwijzen die cruciale werkzaamheden uitvoeren.

Wat meespeelt is de Europese richtlijn kritieke infrastructuren (Richtlijn 2008/114/EG) die vooral is ingegeven door terrorismebestrijding. Elke lidstaat moet afwegen welke activiteiten kritiek zijn op basis van slachtoffers en economische schade. Elke kritieke infrastructuur moet een uitvoeringsplan maken en beschermingsmaatregelen treffen. Consciëntieus, en in beslotenheid vanwege de veiligheidsaspecten, is vorig jaar bekeken of de riolering en de afvalwaterzuivering vitaal zijn in de zin van die richtlijn. Dit bleek niet het geval. Daarover ben ik niet ongelukkig, omdat de extra maatregelen niet zouden opwegen tegen de vermindering van risico’s. 

Tenslotte een opmerking over het gevoel van miskenning bij stedelijk waterbeheerders. Ik heb daar niet zo’n last van. Veel ‘gewone’ mensen beseffen hoe belangrijk riolering is voor gezondheid en droge voeten. En als het er op aankomt zorgen de lokale bestuurders dat wij linksom of rechtsom ons werk kunnen doen. Zij laten hun gemeenschap niet onderlopen of letterlijk in de stront zitten. De riolering moet het doen!

Hugo Gastkemper

Reageren? Graag! Via LinkedIn, e-mail of telefoon: 0318 – 631 111.