Netto-effect

Uiteindelijk is afkoppelen vaak positief voor de lokale oppervlaktewaterkwaliteit. Het effect van extra vuilvracht die lokaal via de hemelwaterriolering in oppervlaktewater terechtkomt, wordt meer dan gecompenseerd door de positieve effecten van een kortere verblijftijd, minder belasting door inlaatwater en minder belasting door overstortingen. Daar komt nog bij dat bewoners en bedrijven niet elk waterkwaliteitsprobleem als even ernstig ervaren. In de publieke opinie telt vissterfte na een overstorting of minder blauwalgenbloei door meer verversing sterker mee dan minder zichtbare effecten, zoals ophoping van zware metalen en minerale olie in de waterbodem. In figuur A ziet u een overzicht van het effect op lokaal oppervlaktewater per stelseltype. Bij eutrofiëring geldt dat het optreden van dit probleem niet alleen door lozingen van hemelwater via overstorten of uitlaten wordt bepaald, maar in veel gevallen door andere belastingen. Een gescheiden stelsel of een vgs 2.0 zorgen voor veel doorspoeling, hetgeen bijdraagt aan het beperken van eutrofiëring. Of dit afdoende is, wordt bepaald door de lokale omstandigheden. Voor hygiënische betrouwbaarheid bestaan geen algemeen geldende normen, maar de gehaltes in lozingen via hemelwateruitlaten en overstorten liggen gemiddeld zo hoog dat oppervlaktewater direct na een bui als hygiënisch onbetrouwbaar geldt. De gehaltes in geloosd regenwater zonder invloed van foutaansluitingen liggen wel fors lager dan die bij riooloverstorten of regenwater met invloed van foutaansluitingen. Figuur A Overzicht van het effect op lokale oppervlaktewaterkwaliteit per stelseltype Vergroot afbeelding N.B. Bij afkoppelen naar de bodem (dus via hemelwaterinfiltratie) komen de verontreinigingen uiteindelijk in de bodem terecht. Ze hebben dan geen effect op de oppervlaktewaterkwaliteit, maar hopen zich wel op in de (bovenste laag van de) bodem rondom de infiltratievoorziening. Bij het ontwerp van de infiltratievoorziening (een IT-riool, een wadi, kratjes of een met steenwol gevulde voorziening) is dit een onderbelicht aspect. Conclusies Pieklozingen vanuit gemengde riooloverstorten kunnen voor lokaal oppervlaktewater leiden tot merkbare, negatieve effecten, zoals vissterfte, stank en visuele hinder. Voor de lokale oppervlaktewaterkwaliteit kan afkoppelen dus een positief effect hebben. Voor stoffen waarbij het effect op de oppervlaktewaterkwaliteit niet alleen lokaal maar op een groter schaalniveau van belang is, is de totale emissie bepalend. Dat geldt bijvoorbeeld voor microverontreinigingen, microplastics, nutriënten, PAK's en zware metalen. Een gemengd rioolstelsel voert op jaarbasis een zeer groot deel van het hemelwater naar de rwzi af, waar het zuiveringsrendement voor veel stoffen hoog is. Hierdoor worden op jaarbasis zowel lokaal als in totaal minder verontreinigingen geloosd. Afkoppelen helpt dan niet als u de totale emissie wilt minimaliseren.