Interpreteren bij voorspellend grondwateronderzoek

Inzicht in (toekomstige) grondwaterstanden Om in te kunnen schatten in welke gebieden in de toekomst risico op grondwateroverlast of -onderlast zal ontstaan of dit risico zal toenemen, moet u inzicht hebben in de (toekomstige) grondwaterstanden. De basis hierbij is het begrijpen van de werking van het grondwatersysteem. Een goede doorsnede kan hierbij helpen. Expert judgement Voor niet al te ingewikkelde vraagstukken kunt u toekomstige grondwaterstanden inschatten op basis van ‘expert judgement’. Het gaat dan om situaties waarbij het voldoende is om te weten of de grondwaterstanden gaan stijgen of dalen. Zo kan een rioolvervanging bijvoorbeeld een stijging van de grondwaterstanden tot gevolg hebben. Als duidelijk is dat een stijging (of daling) van de grondwaterstanden tot problemen gaat leiden, is een compenserende maatregel nodig. In een omgeving met een geringe ontwatering is het vaak al duidelijk dat een stijging zal leiden tot te hoge grondwaterstanden en dat drainage wenselijk is. Aanvullende berekeningen over hoeveel de grondwaterstand precies gaat stijgen, zijn dan niet nodig. Dit geldt omgekeerd ook: als duidelijk is dat een stijging of daling niet tot problemen gaat leiden, is een aanvullende berekening ook niet nodig. Berekeningen In situaties waarbij op voorhand niet duidelijk is of een wijziging van de grondwaterstand kan leiden tot grondwaterproblemen, is het verstandig om berekeningen uit te voeren. Dit kan op verschillende manieren: met analytische berekeningen; met een tijdreeksanalyse; met een grondwatermodel. Analytische berekeningen Zijn bodem- en gebiedsopbouw homogeen en is de geplande ingreep niet te complex? Dan kunt u de toekomstige grondwaterstand analytisch berekenen. Dit is een gebruikelijke manier om bijvoorbeeld de invloedssfeer van drainage of van een bemaling te voorspellen. Tijdreeksanalyse Bij tijdreeksmodellen correleert u meetreeksen van grondwaterstanden met andere meetreeksen, bijvoorbeeld de netto neerslag. Deze methode past u onder meer toe bij beleidsmatige vragen over de effecten van klimaatverandering.  Grondwatermodel Zijn de bodem- en/of de gebiedsopbouw heterogeen en/of de toekomstige ingrepen complex? Dan kunt u toekomstige veranderingen in de grondwaterstand ruimtelijk voorspellen met een grondwatermodel. Meer informatie over de begrippen tijdreeksanalyse en grondwatermodel en over de verschillen daartussen vindt u op de pagina’s Tijdreeksanalyse en Grondwatermodel.  Figuur A Voorbeeld resultaat grondwatermodel, grondwaterverontreiniging en grondwaterstroming Vergroot afbeelding