Infiltratieveld

A Algemeen Een infiltratieveld is een bovengrondse voorziening die op één locatie hemelwater bergt en infiltreert (zie figuur A). Het bestaat uit een verlaging in het maaiveld, begroeid met gras. Het hemelwater stroomt bovengronds via goten of hellend verhard oppervlak naar het infiltratieveld. Afhankelijk van de vorm van de verlaging in het maaiveld is sprake van infiltratiegreppels, -velden of -bassins. Door de verdiepte aanleg kan het infiltratieveld een hoeveelheid neerslag bergen aan het oppervlak. De doorlatendheid van de bodem is minimaal 0,5 m/dag.  Figuur A Infiltratieveld Is de bovengrondse berging helemaal vol, dan kan het overtollige hemelwater via een overloop weg. De overloop garandeert de hemelwaterafvoer bij vorst.   Detaillering toplaag Houd rekening met de bijzondere hydrologische omstandigheden als u de begroeiing kiest. In natte perioden is de bodem zeer vochtig en kan de begroeiing onder water komen te staan. In droge perioden is de ondergrond waarschijnlijk zeer droog door de goede ontwatering. Meestal valt de keuze op gras, omdat dit relatief goed tegen de wisselende omstandigheden kan en betreedbaar is. De toplaag van een infiltratieveld is ongeveer 0,30 m dik. Deze laag bestaat uit een zandbed, verrijkt met organisch materiaal en lutum. Het organische materiaal en lutum binden verontreinigingen en verbeteren de levensvatbaarheid van bijvoorbeeld gras. De toplaag bevat meestal een mengsel van drie delen ruw zand en één deel teelaarde. De infiltratiesnelheid is een belangrijk aspect bij de materiaalkeuze voor de toplaag (ongeveer 0,5 - 1,5 m per dag).   Aanleg Voorkom tijdens de bouwfase dat (bouw)verkeer de bodem dichtrijdt of verslempt. Dit heeft een zeer nadelige invloed op de infiltratiecapaciteit. Een ander reëel gevaar is het dichtslibben van de voorziening door bouwafval, zand en slib. Leg de voorziening daarom pas aan in de fase van woonrijp maken. Dit betekent dat tijdens de bouwfase geen volwaardige afwatering beschikbaar is. Tref daarom voorlopige voorzieningen om water- en modderoverlast zo veel mogelijk te voorkomen. Binnen bepaalde grenzen is recreatief gebruik van een infiltratieveld mogelijk, bijvoorbeeld als onderdeel van een groenzone. Let op dat de grasmat niet beschadigt of dat de toplaag te zeer verdicht. Intensieve activiteiten als voetballen en fietsen zijn daarom niet wenselijk, maar meestal niet te voorkomen.   Maaien Het gras van de voorziening moet tamelijk kort blijven. Voor infiltratievelden geldt hetzelfde maai-regime als voor normale gazons. Dit betekent dat de maaifrequentie in de praktijk kan variëren tussen de tien en 26 keer per jaar. In het laatste geval kan het maaisel blijven liggen. Bij een lagere maaifrequentie moet de beheerder het maaisel afvoeren. Anders ontstaat een viltige graszode met een lage infiltratiecapaciteit. Muggenlarven groeien op in stilstaand water. Als de voorziening binnen één à twee dagen ledigt, hoeft u geen overlast door muggen te verwachten.  De levensduur van een infiltratieveld hangt onder meer af van de kwaliteit van het geïnfiltreerde water. Vervang de toplaag vóórdat verontreinigingen doorslaan naar het grondwater. Onder normale omstandigheden is vervanging van de toplaag binnen twintig jaar waarschijnlijk niet nodig.   B Toepassing C1.1 Mechanismen Inzameling, berging en infiltratie van hemelwater   Vertraging van de hemelwaterafvoer   (Verticaal) transport onder vrijverval   Bezinking van zand, slib of vuil C1.2 Neveneffecten   C2.1 Geometrie Maximale waterstand circa 30 cm   Verblijftijd maximaal 36 uur C2.2 Stabiliteit Toplaag van 30 cm zand verrijkt met teelaarde C2.3 Voorziening Begroeiing met gras   Overloop naar oppervlaktewater of hemelwaterstelsel C3.1 Techniek Grondverzet, grondverbetering en landschapsinrichting C3.2 Procedure Testen van infiltratiecapaciteit C4.1 Beheer Maaifrequentie tien tot 26 keer per jaar   Voorlichting aan omgeving over functie voorziening Tabel A Reguliere toepassing infiltratieveld   C1.1 Mechanismen  Inzameling, berging en infiltratie van verontreinigd hemelwater  C1.2 Neveneffecten    C2.1 Geometrie  Andere vorm dan een infiltratieveld  C2.2 Stabiliteit    C2.3 Voorziening  Zonder overloop  C3.1 Techniek    C3.2 Procedure    C4.1 Beheer    Tabel B Bijzondere toepassing infiltratieveld C Aanbevelingen U kunt een deel van het infiltratieveld inrichten als sedimentvang. Daarmee voorkomt u dat de door-latendheid van de gehele voorziening terugloopt door inspoeling van fijn sediment en organisch materiaal. De kans bestaat dat omwonenden een infiltratieveld of -bassin misbruiken als stortplaats voor tuin-afval en grond of hondenuitlaatplek. Naast controle is daarom vooral communicatie over de functie van het infiltratieveld belangrijk.