Infiltratie van hemelwater

Laatst geactualiseerd 1 juli 2008 Kennisniveau Zelfstandig (uitvoerend) Kennis ontwerp

Principe
Bij infiltratiesystemen is er onderscheid tussen inzameling, transport, berging en infiltratie (zie figuur A).

Figuur A Principe infiltratie van hemelwater

Inzameling
Inzameling vindt plaats op perceelniveau en in de openbare ruimte. Door de wettelijke eigen verantwoordelijkheid van de particulier is het niet vanzelfsprekend dat de gemeente al het hemelwater inzamelt.

Transport
Afhankelijk van het type voorziening kunt u hemelwater boven- of ondergronds naar de infiltratievoorziening transporteren.

Berging/infiltratie
De belangrijkste eigenschappen van een infiltratievoorziening zijn infiltratiecapaciteit en berging. Hiermee kunt u als ontwerper sturen, zodat u voldoet aan de gestelde maatstaven voor wateroverlast en de te infiltreren hoeveelheden hemelwater. De infiltratiecapaciteit is het moeilijkst te bepalen en is afhankelijk van:

het infiltratieoppervlak;
de doorlatendheid van de ondergrond;
de grondwaterstand;
het effect van dichtslibbing van de voorziening.

Behalve het infiltratieoppervlak zijn deze aspecten vooraf moeilijk te voorspellen. Bij doorlatendheden en grondwaterstanden treden allerlei onzekerheden en variaties op. Daarom is praktijkonderzoek naar de geohydrologie (bodemsamenstelling en grondwaterstanden) op de infiltratielocaties noodzakelijk.

Op de berging kunt u veel meer invloed uitoefenen. Overigens is er een verband tussen de infiltratiecapaciteit en de berging: een voorziening met veel berging heeft meestal ook een groter infiltratieoppervlak. Het ruimtebeslag en de kosten beperken de bergingsmogelijkheden. Zorg daarom voor een overloopmogelijkheid. Daarmee verdwijnt het overtollige hemelwater naar oppervlaktewater als de infiltratievoorziening vol is en voorkomt u water op straat. Door een beperking in de transportcapaciteit van het systeem kan nog wel (kortdurend) water op straat optreden.
Ontbreekt de overloopmogelijkheid (bijvoorbeeld bij uitsluitend voorzieningen op perceelniveau), dan komt bij een volle infiltratievoorziening water op straat of op het perceel. De berging in de voorziening bepaalt de ernst, omvang en de frequentie daarvan. De inrichting van de openbare ruimte bepaalt of het water dan schade aanricht of alsnog via het maaiveld kan afstromen.