Handhaving lozingsregels

Handhavingstaken omgevingsdienst in mandaatbesluit De omgevingsdienst (of de regionale uitvoeringsdienst) voert voor de meeste milieubelastende activiteiten in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) een aantal basistaken uit: vergunningverlening, toezicht en handhaving. De gemeente stelt in een mandaatbesluit vast welke taken en bevoegdheden de omgevingsdienst namens haar uitvoert. Wanneer de gemeente wil dat de omgevingsdienst ook toezicht houdt op naleving van de lozingsregels in het omgevingsplan, moet zij die taken dus in het mandaatbesluit opnemen. Uiteraard moet zij dan ook de financiële afspraken met de omgevingsdienst aanvullen. De gemeente kan handhaving van de lozingsregels door de omgevingsdienst bekostigen uit de rioolheffing. Bij het toezicht op naleving van de lozingsregels komen onder andere de volgende aspecten aan de orde: controle op foutieve aansluitingen; het voorkomen van verstoppingen in de riolering; het voorkomen van hemelwaterverontreiniging (bijvoorbeeld bij grote oppervlakken aan uitlogende materialen); de samenstelling van het afvalwater; de temperatuur van het afvalwater;  debieten van lozingen. Bestuursrechtelijk (en strafrechtelijk) handhaven Als een bewoner of een bedrijf handelt (of nalaat) in strijd met een wettelijk voorschrift (zoals een bepaling in het omgevingsplan), een maatwerkvoorschrift of een zorgplicht, kan de gemeente bestuursrechtelijk handhaven. In de praktijk gebruikt zij met name een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang (bijvoorbeeld stillegging). De regels in het omgevingsplan zijn ook strafrechtelijk handhaafbaar, maar voor de handhaving van lozingen in de riolering is de mogelijkheid van strafrechtelijke handhaving niet of nauwelijks van belang. Bestuursrechtelijke handhaving past vaak veel beter bij de aard van de overtredingen. In de praktijk komt strafrechtelijke handhaving van lozingsregels alleen voor bij bedrijven die opzettelijk de milieuregels overtreden. Vaak begaan zij dan nog diverse andere milieudelicten en speelt de overtreding van lozingsregels een ondergeschikte rol. Preventieve en repressieve handhaving Handhaving is te onderscheiden in twee vormen: Preventieve handhaving: Met preventieve handhaving probeert de gemeente ervoor te zorgen dat bewoners en bedrijven de regels naleven. De gemeente informeert inwoners en bedrijven over de geldende lozingsregels en over haar beleid, inclusief de bijbehorende verantwoordelijkheden. Repressieve handhaving: Met repressieve handhaving houdt de gemeente toezicht op naleving van de lozingsregels en kan zij overtredingen aanpakken. Vaak is behalve de gemeente ook het waterschap of de provincie bevoegd om te handhaven. De Omgevingswet dwingt daarom tot regelmatig overleg en (daarmee) afstemming tussen de betrokken overheden.