Gestuurde overstortdrempel

Als tijdens extreme neerslag (de afvoercapaciteit van) een rioolsysteem overbelast raakt, is het overtollige water op twee manieren te verwerken: tijdelijke berging op straat of afvoer via de overstort(en). Overstorten zijn hiervoor primair bedoeld, maar veroorzaken ook een ongewenste milieubelasting op het oppervlaktewater. Daarom is het belangrijk dat ze alleen functioneren als het werkelijk nodig is. Dus niet te vroeg, als in het stelsel nog bergingsruimte beschikbaar is. Maar ook niet te laat, als te veel water op straat komt te staan en wateroverlast dreigt.   De meeste gemeenten gebruiken voor een overstort vaak een vaste overstortdrempel die als stuw functioneert. Om bij een kleine waterstandstijging boven de drempel voor voldoende capaciteit te zorgen, moet de overstort soms erg breed zijn. De gemeente kan de drempel ook lager leggen om op de breedte ‘te besparen’. Het gevolg is dan wel dat de onderdrempel berging afneemt en de vuiluitworp toeneemt.   Een alternatief is de overstort als een gestuurd kunstwerk uit te voeren. Het voordeel hiervan is dat de constructie veel kleiner is en het overstortingsvolume beter is te sturen. Bij hevige neerslag ligt de nadruk op meer water afvoeren via de overstorten om wateroverlast te voorkomen. Bij kleine buien kan door het optrekken van de drempel, overstortingen worden voorkomen. Haalbaarheidsonderzoek Als onderdeel van een basisrioleringsplan (BRP) heeft gemeente A de haalbaarheid van een gestuur­de overstort onderzocht. In dit specifieke geval bleek dat sturing een effectieve maatregel is met een vergelijkbaar effect als een bergbezinkbassin van 500 m3. De ruimtelijke inpassing van het bassin is in de oude binnenstad moeilijk realiseerbaar. Bijkomend voordeel van sturing is dat de overstort veel kleiner is en direct wordt bemeten. Kosteneffectiviteit Vervolgens heeft de gemeente bepaald of de sturingsmaatregel kosteneffectief is. Om de gestuurde overstort te realiseren, zijn de volgende onderdelen nodig: een beweegbare overstortdrempel; een waterstandmeetsensor bovenstrooms van de stuw, voeding, PLC met de lokale regeling, aansluiting op een centraal systeem; ontwerp, realisatie, beheer en onderhoud van de overstort. Ten opzichte van het alternatief (het grote bassin en een brede vaste overstort) is sturing een aantrekkelijke optie. Kennis over en ervaring met sturing zijn bij de gemeente beperkt aanwezig. Maar ze is ambitieus en wil graag ervaring opbouwen met meet- en regeltechniek in de riolering.