Functioneren gemaal of afvoerpunt

De afvoer van afvalwater via het gemaal kunt u bepalen met: een debietmeter op de pers- of afvoerleiding; lediging van de inhoud van de gemaalkelder (via het meten van de waterstand); draaiuren van het gemaal (gemaaldebiet afleiden uit Q-H-kromme van de pomp(en) en de kenmerken van de persleiding). De meest nauwkeurige manier om de afvalwaterafvoer via het gemaal te bepalen, is met een debietmeter op de persleiding. Maar dit is een relatief kostbaar meetpunt dat in een bestaand gemaal vaak niet zo eenvoudig is te realiseren. Meestal zit de beperking in de rechte aanstroomlengte vóór en ná de debietmeter, die afhankelijk is van de diameter van de persleiding. Door de ledigingsduur van het schakelvolume in de gemaalkelder te meten, kunt u de dwa-capaciteit van het gemaal controleren. Deze moet in de buurt liggen van de ontwerpspecificaties van het gemaal. Registratie gemaal De capaciteit van een gemaal is te bepalen op basis van de kenmerken van de persleiding en de Q-H-kromme van de pomp(en). Door draaitijden te meten, kunt u vervolgens de afvoer van een volume in een periode berekenen. Dit is niet goed mogelijk voor gemalen die werken met toerengeregelde pompen of die zijn aangesloten op samengestelde persleidingen waarop meerdere gemalen kunnen samenlopen. Afwijkingen kunnen ontstaan bij gemalen met een relatief diepe pompkelder en een beperkte voordruk. Een waterstandstijging in de gemaalkelder heeft dan een relatief groot effect op de opvoerhoogte, waardoor het debiet bij een leeg systeem veel lager ligt dan bij een vol stelsel. Informatie delen Voert het systeem het rioolwater onder vrijverval af naar een zuivering? Plaats dan een debietmeter op de afvoerleiding van het rioolstelsel. Dit hoeft niet als de waterbeheerder de aanvoer van riool-water op de zuivering meet. Dan is het belangrijk te regelen dat de informatie van de water-beheerder voldoende nauwkeurig is en dat u deze informatie kunt gebruiken. Dit geldt ook voor rioolgemalen die het waterschap beheert. Het klinkt als een open deur, maar in de praktijk is dit vaak een probleem. Rwa-capaciteit Om te bepalen hoeveel neerslag een gemaal afvoert, moet u de totale afvoer corrigeren met de afvalwaterafvoer: volume (neerslag) = volume (totaal) - volume (afvalwater) Met een waterstandmeter in het gemaal is de rwa-gemaalcapaciteit voor een gebied vaak af te leiden uit het ledigingsgedrag van een systeem. Kijk tijdens de nachtelijke uren (waarin de productie van afvalwater vaak minimaal is) naar de ledigingscapaciteit van het systeem. Dan krijgt u een goede indicatie. De ledigingscapaciteit bepaalt u door in het lineaire deel van de ledigingsverlooplijn de verandering van volume te delen door de verandering in tijd: dvolume/dtijd (zie figuur A). Figuur A Vulling en lediging systeem door een bui (geen overstorting)Vergroot afbeelding Vervolgens kunt u de totale gemaalcapaciteit bepalen door de gemeten dwa- en rwa-capaciteit bij elkaar op te tellen. Daarbij moet u ook de eventuele invoeren vanuit andere gebieden optellen. Nalevering van grondwater of onbekende invoeren op een systeem kunnen het verloop van deze ledigingscurve verstoren. Met een analyse van een langere dwa-periode krijgt u dergelijke effecten in beeld. Voor deze analyse hebt u een voldoende nauwkeurige inventarisatie van het systeem nodig, om de bergingshoogte-relatie te bepalen. Het is eenvoudiger te beginnen met gebeurtenissen zonder overstortingen. Samenvatting meetpunten Meten afvoer via gemaal met debietmeter: Hoge nauwkeurigheid (+/- 1-5%), tijdsafhankelijk verloop tijdens volledige meetperiode. Toepassen in belangrijke (grote) gemalen, vooral bij toerengeregelde pompen en samenlopende gemalen op dezelfde persleiding. Meten gemaaldebiet via waterstandmeting in de gemaalkelder: Waterstandmeter met groot meetbereik en hoge nauwkeurigheid. Resultaat beperkte nauwkeurigheid voor bepalen debiet, gericht op controle van ontwerpspecificaties. Toepassen in elk bemalingsgebied, vooral omdat daarmee ook het vullings- en ledigingsgedrag van het systeem is te bepalen.