Bewoners verleiden: hemelwater opvangen en meer groen in de tuin

'Mensen zijn totaal niet geïnteresseerd om water in hun tuin op te vangen. Laten we daarmee beginnen. Er wordt altijd gepraat over de burger die moet meedoen en meedenken. Nou, water is geen sexy onderwerp. En als het je tuin uit is, ben je blij, want dan is het een probleem van de buren. Mensen gaan voor gemak en voor zichzelf. 80% van de tuinen die we in Nederland hebben, zijn tuinen bij rijtjeswoningen. Dat zijn over het algemeen kleine tuinen. Daarbij zijn twee dingen belangrijk: een schutting eromheen – want buren willen we niet zien – en alles dicht tegelen. Een loungeset, een barbecue en een biertje erbij, klaar. Geen gedoe met onderhoud, lekker makkelijk.'

'Ik was laatst in Amstelveen voor tv-opnamen en ik denk: wat gebeurt er nou, joh?! Ik zie van alle kanten water komen en die hele tuin stond in ene blank. "Ja", zegt de vrouw van de tuin, "als het regent, doet de gemeente helemaal niets!" Want de gemeente doet het altijd, hè? "Zelfs mijn schuur staat blank", zegt ze. Dus ik ging eens door die buurt lopen om de tuinen te bekijken. Zie ik overal water staan, alles was dicht getegeld! En dat ene rioolputje van de gemeente moest dat allemaal verwerken. Mensen doen zelf niks, ze geven gelijk de gemeente de schuld. Ze willen maar één ding: een onderhoudsvriendelijke tuin. Dat zeggen ze ook altijd als ik vraag wat hun wensen zijn. Ze bedoelen: ik wil geen flikker doen! Als de tuin is dicht getegeld, hoef je alleen maar te vegen.'

Reclame voor groen en water

'Na overstromingen in Engeland twee jaar geleden zei een Engelse lord: "Al die tv-tuinmannen zorgen voor de wateroverlast. Zij propageren om alles dicht te tegelen." Nou, dat heb ik geweten, hoor! Meteen stond mijn telefoon roodgloeiend, omdat de Nederlandse media wilden weten wat ik daarvan vond. Nou, dat we alles willen dicht tegelen, is helemaal niet waar. Want als tv-tuinman heb ik één belang en dat is dat er plantjes in een tuin komen. Ik heb een gigantische groene achterban die met één doel plantjes kweekt: die kas moet leeg, de tuinen in. Dus ik zeg: wij zijn helemaal niet geïnteresseerd om tuinen dicht te tegelen, wij willen groen bij de mensen brengen!'

'Al jaren maken wij reclame om regenwater in de tuin te laten. Maar mensen zijn heel gemakzuchtig en weet je hoe dat komt? Door de tuinstoel. In de jaren 60 hadden we gewoon zo'n klapstoeltje, dat je alleen neerzette als je in je tuin ging zitten. Vanuit je klapstoeltje zag je je plantjes, je gazonnetje. Je zag nog wat! Toen zeiden we dat een tuinzit een diameter moest hebben van drie meter. Dat zijn vier klapstoeltjes en een tafel. Maar toen kwamen die grote loungesets en fauteuils. Vier van die stoelen en je hele tuin staat vol! Je ziet meteen je plantjes niet meer, hebt er alleen nog maar gedoe van en geen plezier. Dus vinden mensen het makkelijker om alles dicht te tegelen.'

Plezier brengen

'Wij tuinontwerpers moeten weer plezier bezorgen en voor die kleinere tuinen andere ontwerpen maken. Als ik in de tuin zit, moet ik me nóg prettiger gaan voelen. Dus als er een loungeset in staat, moet die tuin als het ware omhoog. Anders kan ik niet van mijn plantjes genieten. Dus ik heb voor zo'n tuin een formule bedacht met tweederde bestrating en eenderde beplanting, blijft het regenwater in de tuin. En weet je wat nou zo leuk is? Een lijngoot blijkt een statussymbool te zijn! Als ik een tuin met een lijngoot heb aangelegd, zeggen mensen: "Kijk, ik heb een lijngoot! Die heeft de buurvrouw niet. Moet je kijken hoe mooi!" Echt waar. En als je die lijngoot aansluit op een infiltratiekrat of -put, blijft ook dat water nog in de tuin!'

'Ik kwam vorig jaar zomer bij een jong stel dat net de tuin onder handen had genomen. Of ik hun leven wilde komen kleuren, dat is een rubriek in ons programma. Ik kom die tuin in, een grote tuin van 150 m²: een schutting rondom en alleen maar grote grijze tegels. In die tegels hadden ze een baan van lichtjes gemaakt, het was net of je op een vliegveld stond. Ik zeg: dat ziet er toch niet uit, man! "Ja, maar we gaan voor het gemak, we werken allebei." In het midden van die tuin heb ik met grote bakken een soort kubistische beplanting aangelegd. Zeggen die twee jonge mensen: "Hier hebben we nooit aan gedacht, maar wat is dit mooi!" Nou, dan valt mijn bek open. Ik praat al jaren over planten en groen, hebben ze er nooit aan gedacht! Denk je dan dat je verhaal over water in de tuin opvangen indruk maakt? Vergeet het maar.'

Prikkelen op ijdelheid

'Je moet mensen prikkelen op hun ijdelheid. Een verhaal over bewustwording en participatie is leuk, maar ze doen er niets mee. Die verantwoordelijkheid voor je maatschappij is met woorden aardig, maar in daden moeilijk. Dat zie je bijvoorbeeld ook bij bestrijdingsmiddelen. Chemische bestrijdingsmiddelen mogen niet meer gebruikt worden, heel Nederland heeft er de mond van vol. Tuincentra verkopen ze niet meer. Maar de Action wel en hun omzet is nog hoger dan het jaar ervoor. Want mensen zeggen wel dat ze geen bestrijdingsmiddelen meer gebruiken, want dat is slecht voor de bijtjes. Ja, ze zijn het helemaal met je eens. Maar vervolgens hollen ze naar de Action, halen ze een tas vol en spuiten ze de hele boel dood.'

'Regenwater in de tuin moet je koppelen aan een statussymbool, zoals de lijngoot. Ik zeg: je hebt een mooi terras met verhoogde bakken. Je zit tussen de planten, die je ook echt ziet. Je zit te genieten. Oh, wat is het hier lekker loungen! En die lijngoot helpt om het allemaal makkelijk schoon te houden. Dan zeggen ze tegen de buurvrouw: "Goh, jij hebt geen lijngoot, hè?" Dat doet dan toch een beetje pijn. Als je dat weet te creëren, draag je een boodschap over aan de mensen, waarbij ze zeggen: "Ik heb er wat aan. Ik voel me er beter bij, want ik heb iets goed gedaan en de buurvrouw vindt het geweldig." Daar gaat het om, die ijdelheid moet je prikkelen.'

Geen zorgen verkopen

'Het domste wat je kunt doen, is prachtige verhalen vertellen over plantjes, hoe je ze moet verzorgen, wat je er allemaal voor moet doen om beloond te worden. Want je verkoopt zorg. Mensen denken: daar begin ik niet aan, wat een gedoe. Ik heb zorgen zat, weg met die troep uit mijn tuin. Maar als je een heel mooie, prettige sfeer creëert en mensen zien dat die sfeer niks is zonder planten, dan denken ze: "Dat zou ik ook wel willen." Dus ik verkoop plezier. Moet je kijken wat leuk, zo'n beachy tuin met een palmboom! Als ik lekker zit te barbecueën, droom ik gewoon die hele vakantie erbij. Dat is hoe je over planten moet communiceren, wat ik elke week doe. En intussen zijn ze eenderde van die tuin aan het beplanten en dat vangt mooi het regenwater op.'

'Belangrijk daarbij is dat je planten zoekt die resistent zijn tegen schimmels, luizen en ziekten. Dat zeg ik ook tegen mijn kwekers. Dan hoeven mensen geen bestrijdingsmiddelen meer te gebruiken, hebben ze minder gedoe en meer plezier van hun planten. Dan kiezen ze vanzelf voor eenderde deel beplanting in de tuin. Dan wordt het ook een statussymbool naar de buurvrouw toe. Want bij een betegelde tuin met alleen een barbecue, is het van: "Nou, dat is ook een saaie boel bij jou, ik heb lekker plantjes om me heen." Bewustwording bij mensen creëren = ze plezier en een statussymbool bezorgen. Ik ben niks anders aan het doen en het werkt!'

Website Robs Grote Tuinverbouwing