Conclusies

Dit onderdeel beschrijft de belangrijkste conclusies van het onderzoek Concentraties, bindingspercentages en bezinkingsmogelijkheden van verontreinigingen in afstromend hemelwater (2012). Bij het interpreteren van de conclusies moet u bedenken dat de analyses zijn verricht op een beperkt aantal steekmonsters. Steekmonsters zijn minder representatief dan buigemiddelde concentraties. Concentraties Voor de meeste stoffen liggen de gevonden concentraties in de genomen steekmonsters rond of onder het gemiddelde van de database regenwater. Opvallend is de situatie voor lood: de gevonden concentraties liggen allemaal onder het gemiddelde van de database regenwater, maar meestal wel boven de nieuwe MTR-waarde. Dit is ongetwijfeld het gevolg van minder gebruik van loodhoudende benzine. Bindingspercentage In de bindingspercentages van de verontreinigingen aan zwevende stof is een grote spreiding gemeten. Hierdoor zal het rendement van een bezinkvoorziening sterk kunnen variëren in ruimte en tijd. De gemiddelde percentages liggen ongeveer 10% onder de gemiddelde waarde uit de database regenwater. Lage bindingspercentages maken dat het verwijderen van verontreinigingen via filtratie of bezinking moeilijker zal zijn dan gedacht op basis van de database regenwater. Korrelgrootteverdeling In de korrelgrootteverdelingen van de verschillende monsters is een grote variatie gemeten. Niet alleen per locatie, maar ook op een locatie. De mediane korrelgrootte varieert tussen de 25 en 270 μm. Maar de korrelgrootteverdelingen vallen niet buiten de bandbreedtes van eerdere (internationale) onderzoeken. Met name de lage waarde is opvallend. Dat duidt op water met voornamelijk zeer kleine deeltjes, die moeilijk door bezinking te verwijderen zijn. Valsnelheden Ook de valsnelheden in de verschillende monsters variëren sterk. Op basis van de beschikbare data is de verwachting dat gemiddeld 60% van de onopgeloste bestanddelen een valsnelheid heeft van mi der dan 1 m/uur. De onzekerheid hierin is echter groot. Door het gemeten bezinkingsgedrag te vergelijken met valsnelheden op basis van Stokes en de korrelgrootteverdeling, is geconstateerd dat de kleinere deeltjes waarschijnlijk een soortelijk gewicht hebben van 1.050 a 1.250 kg/m3 en dus lastig bezinkbaar zijn. Bezinkrendement De bindingspercentages van de onderzochte stoffen liggen rond de 60% (met uitzondering van PAK’s). Algemeen is de verwachting dat het grootste deel van deze 60% is gebonden aan de kleine, moeilijk bezinkbare deeltjes. Zo constateerden Dierschke et al. (2010)1 bijvoorbeeld dat 80% van het gebonden koper aan deeltjes kleiner dan 200 μm zit. Voor PAK’s geldt bij 80% een waarde van 160 μm. Op basis van deze getallen en de eerder genoemde bindingspercentages is voor de meeste verontreinigende stoffen een bezinkrendement van meer dan 50% theoretisch al nauwelijks haalbaar. Gezien de lage valsnelheid is een rendement van zo’n 25% waarschijnlijker. Effectieve maatregelen Dergelijke lage rendementen komen overeen met de resultaten van eerdere meetprojecten in Arnhem2 en Amsterdam3. De vraag is dan of bij hemelwaterstelsels met een gemiddelde concentratie verontreinigingen de aanleg van een bezinkvoorziening een effectieve maatregel is. Om de kwaliteit van het afstromende hemelwater verder te verbeteren, liggen maatregelen zoals een bodempassage meer voor de hand. Op specifieke locaties met hoge concentraties kunnen bezinkvoorzieningen mogelijk wel een aanzienlijke bijdrage leveren. Zie Concentraties, bindingspercentages en bezinkinsmogelijkheden van verontreinigingen in afstromend hemelwater 1 Dierschke M., Welker A. and Dierkes C. (2010). Selection of a Reference Material for the testing of Decentralized Stormwater Treatment Facilities. Novatech 2010, 7th International Conference: Sustainable techniques and strategies in urban waste water, 27. Juni - 1. Juli 2010, Lyon, France. 2 Boogaard F.C., Langeveld J.G., Liefting H.J., Kluck J. (2010). Storm water quality and removal efficiency rates of lamella filters, NOVATECH 2010. 3 DHV/DWR (1997). Ontvangbak Julianapark, deel 1 beschrijving en toelichting.