Gebouw- en terreinriolering

Benodigde onderdelen in de gebouw- en terreinriolering De terrein- en gebouwriolering bevatten, gezien vanaf de erfgrens tot in het pand, doorgaans de volgende onderdelen: Een ontstoppingsstuk: een toegang tot de huisaansluiting van waaruit verstoppingen kunnen worden opgelost. Het ontstoppingsstuk vormt ook het feitelijke overnamepunt van particulier naar publiek terrein in iedere ondergrondse aansluitleiding. Een aansluitleiding tussen pand en openbaar riool. Een aansluiting tussen het terrein en het openbare riool kan bestaan uit: Een vuilwateraansluitleiding: hierdoor stroomt het huishoudelijk afvalwater vanuit lozingstoestellen uit het pand. Een hemelwateraansluitleiding: via deze leiding wordt het hemelwater afgevoerd dat wordt verzameld van verhard oppervlak op het maaiveld door middel van gootjes, kolken en schrobputjes. Vanaf het dak wordt het hemelwater verzameld in de dakgoot en door middel van de regenpijp aangevoerd. Een ontlastput: een voorziening voor de overloop van hemelwater bij overbelasting. Een ontlastput is verplicht bij nieuwbouw sinds 2012. De norm NEN 3215:2011+A1:2018 geeft aan waar een ontlastput aan moet voldoen. Een voorziening voor beluchting en ontluchting. In het pand is dit de ontspanningsleiding als verlengstuk van de standleiding boven het hoogste lozingstoestel. Buiten het pand zijn dit de regenpijpen. Figuur A Onderdelen van gebouw- en terreinriolering Vergroot afbeelding Aansluitleiding Voor nieuwe situaties is een gescheiden aansluiting van afval- en hemelwater het uitgangspunt. In bestaande situaties is vaak een gemengde aansluiting aanwezig.  Een aansluiting onder vrij verval is meestal gedimensioneerd op voldoende afvoercapaciteit van de leidingen. Het systeem buffert dan geen vuilwater. Stelsels die onder druk met een rioolpomp of via drukriolering vuilwater lozen, hebben wel een buffer nodig; meestal bevindt die zich in de pompput. Ontwerpers ontwerpen de binnenriolering voor het huishoudelijk afvalwater op basis van deelvulling. Als vullingshoogte van verzamel- en grondleidingen houden zij maximaal 70% aan, ofwel een waterdiepte van 0,7 x de inwendige buismiddenlijn. Dit betekent dat in de leidingen een vrije waterspiegel ontstaat. Boven de waterspiegel zit lucht die via de standleiding in verbinding met de buitenlucht staat. Als gehele vulling van de buis het riool hydraulisch afsluit, ontstaan er drukverschillen die de werking van de binnenriolering ernstig kunnen verstoren. Zo kan er geluidshinder en stankoverlast ontstaan door leeggezogen en borrelende stankafsluiters en/of ingesloten lucht. Ontlastput Een ontlastput zit in of onder aan de regenpijp. Een ontlastput lijkt op een schrobputje. Alle hemelwateraansluitingen en gemengde aansluitingen moeten bij aanleg een ontlastput krijgen. Als een gemengde aansluiting geen ontlastput heeft, dan kunnen hemel- en afvalwater via het toilet of een schrobputje in huis komen. Bijvoorbeeld als de aansluiting verstopt is, of als het riool bij hevige regen niet al het water kan verwerken. In de praktijk zijn ontlastputten lang niet bij alle huizen aanwezig. Een reden hiervan kan zijn dat de huizen oud zijn of dat men bij de (ver)bouw vergeten is een ontlastput aan te brengen. Vanaf de ontlastput moet veel water weg kunnen stromen naar een plek waar het geen overlast veroorzaakt. Lozingstoestellen lager dan 150 mm boven straatpeil zouden volgens NEN3215 moeten lozen door middel van een pomp, omdat deze toestellen bij hevige neerslag anders gaan fungeren als ontlastput. In plaats van een pomp is in het verleden ook wel een terugstuwvoorziening aangebracht. Een ontlastput mag de ontluchting via de regenpijp niet tegenhouden, tenzij dit gewenst is in verband met stankoverlast. Volgens de NEN3215 is een bladvanger als ontlastput toegestaan. Bij extreme regen kan een bladvanger ook als nooduitlaat fungeren, waardoor het aangesloten riool minder hemelwater hoeft te verwerken. Een bladvanger is een voorziening in een dakgoot of een regenpijp die voorkomt dat bladeren en ander vuil in het aangesloten riool terechtkomen. Als de bladvanger wordt gebruikt als nooduitlaat, moet de bladvanger wel vlak boven het maaiveld worden geplaatst. Figuur B Een bladvanger Vergroot afbeelding Een voorziening voor beluchting en ontluchting op particulier terrein Als er tijdens een regenbui water in het riool komt, moet de lucht die in het riool zit eruit. In Nederland is het gebruikelijk deze ontluchting via de aansluitingen op het particuliere perceel te regelen. De lucht gaat via regenpijpen en ontspanningsleidingen uit het riool. Zo komt de lucht bij het dak vrij en ruiken we op straat geen rioollucht. De ontspanningsleiding is een buis in huis die aan het riool zit en uit het dak steekt. Alle huizen moeten een ontspanningsleiding hebben. Zonder zo’n leiding kan lucht uit het riool onder grote druk via andere plekken plotseling vrijkomen. Dan spuit het stankslot van de wc of de wastafel leeg in huis, en komt er soms ook rioolwater mee. Ook bij wijzigingen aan de riolering, bijvoorbeeld als u (een deel van) het oppervlak op het particuliere terrein gaat  afkoppelen  , is het belangrijk om de be- en ontluchting goed aan te leggen. De beste manier om de ontluchting te regelen. Andere onderdelen particulier stelsel Naast bovengenoemde onderdelen kunnen ook de volgende onderdelen deel uitmaken van een particulier afvalwaterstelsel: lozingstoestellen (zoals toiletten, baden, wastafels, doucheputjes, spoelbakken, (vaat)wasmachineaansluitingen en schrobputjes); aanvoer en buffer van spoelwater; liggende en staande leidingen; een ontspanningsleiding (voor beluchting en ontluchting, zie hierboven); een vet-/slibvang; ontstoppingsmogelijkheden; een rioolpomp; groene, groen-blauwe of blauwe daken.