Beschrijving van een hemelwaterinzamelsysteem (oppervlakkig)

Hemelwaterinzamelsystemen zijn onder te verdelen in: oppervlakkige hemelwaterinzamelsystemen: inzamelsystemen op het maaiveld; ondergrondse hemelwaterinzamelsystemen: kolken. Voorbeelden van oppervlakkige hemelwaterinzamelvoorzieningen zijn (waterdoorlatende) verhardingen, (rooster)goten en greppels. Ook dak- en wegoppervlakken spelen een belangrijke rol bij de inzameling van hemelwater, hoewel deze natuurlijk primair voor andere doeleinden zijn aangelegd. Functie en toepassing hemelwaterinzamelsystemen Een hemelwaterinzamelsysteem zorgt er onder normale omstandigheden voor dat hemelwater zonder belemmering een bergende, afvoerende of infiltrerende voorziening bereikt. Een deel van deze voorzieningen ligt op particulier terrein, een deel op openbaar terrein. Daken en dakgoten Daken zijn verharde oppervlakken waarop hemelwater tot afstroming komt. Vanaf de daken stroomt het water door een dakgoot of via een open uitloop naar andere verharding of een (hemelwater)riool.  Dakgoten zijn open goten die hemelwater afkomstig van daken inzamelen en naar een bergende, infiltrerende of transporterende voorziening brengen. Daken en dakgoten zijn gevoelig voor vervuiling van afgevallen bladeren en vogelpoep. Blad en vogelpoep zijn belangrijke bronnen van nutriënten in afstromend hemelwater. Daarnaast kan bladval de afvoer van hemelwater belemmeren. Een andere bron van vervuiling van het schone hemelwater afkomstig van daken zijn uitlogende bouwmaterialen zoals zink en lood. Wanneer bouwmaterialen voldoen aan een CE-markering, kan hemelwater dat via een dak en een dakgoot wordt verwerkt, zonder problemen in de bodem of in het oppervlaktewater geloosd worden. Wegen en (lijn)goten Ook het wegoppervlak is een onderdeel van het hemelwaterinzamelsysteem. Dat oppervlak is onder afschot   aangelegd, zodat het water de gewenste kant op stroomt. Soms kan de regen vanaf de weg een vijver, sloot of greppel in lopen. Vanaf verharde (weg)oppervlakken kan ingezameld hemelwater ook bergende en infiltrerende voorzieningen bereiken via (lijn)goten, al dan niet voorzien van een rooster. Het wegoppervlak kan ook waterdoorlatend (met permeabele verhardingselementen) of waterpasserend (met goed doorlatende voegen tussen de verhardingselementen) worden uitgevoerd. Dan is het wegdek een onderdeel van het hemelwaterinzamelsysteem. Vervuiling van wegen Wegoppervlakken kunnen vervuild zijn met zand, modder, hondenpoep, rubberdeeltjes of olie- en brandstoffen door (bouw- of landbouw)verkeer. Bermen, bodempassages en kolken zorgen ervoor dat dit vuil wordt afgevangen voordat het water verder wordt verwerkt in infiltratievoorzieningen of riolen. Kolken Andere voorzieningen voor de inzameling van hemelwater vanaf het wegoppervlak zijn kolken, waarmee via de kolkaansluitleiding het hemelwater in een hemelwaterriool of infiltratievoorziening wordt geloosd. Het grootste deel van de kolk (met aansluitleiding) bevindt zich ondergronds. Een uitgebreidere beschrijving van kolken is daarom opgenomen in het onderdeel over kolken.