GWSW erkend als verplichte open standaard

Forum Standaardisatie heeft het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water op de landelijke lijst van verplichte open standaarden geplaatst. Hiermee is de basis gelegd voor brede toepassing, zodat u uw werk in het stedelijk waterbeheer nóg beter kunt doen.

Op 23 maart 2020 heeft het Overheidsbrede Beleidsoverleg Digitale Overheid op grond van een positief advies van Forum Standaardisatie besloten het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water (GWSW) als verplichte standaard op de ‘Pas toe of leg uit’-lijst op te nemen. Deze erkenning is per direct ingegaan. Dit betekent dat gebruik van het GWSW in relevante aanbestedingen van overheden voortaan ‘verplicht is, tenzij...’.

Stichting RIONED is erg blij met de erkenning van onze datastandaard en de bijbehorende beheerorganisatie. Jarenlang hebben werkgroepen, adviseurs, samenwerkingspartners, gemeenten en het GWSW-projectteam hard gewerkt aan de (door)ontwikkeling van het GWSW, met dit mooie resultaat als kers op de taart. Hiermee is de basis gelegd voor brede toepassing, zodat u en alle andere gemeenten en bedrijven in het stedelijk waterbeheer uw werk nóg beter kunnen doen.

Wat betekent ‘Pas toe of leg uit’?

Gebruik van de open standaarden van de ‘Pas toe of leg uit'-lijst van het Forum Standaardisatie is verplicht bij aanschaf van een ICT-dienst of ICT-product met een waarde vanaf € 50.000. De verplichting is geregeld in de Instructie rijksdienst bij aanschaf van ICT- diensten of ICT-producten. Ook gemeenten, provincies en waterschappen hebben zich gecommitteerd aan dit juridisch fundament van het 'pas toe of leg uit'- beleid.

Voor wie geldt de verplichting?

De zelf opgelegde verplichting geldt voor aanbestedende diensten: de Rijksoverheid en decentrale overheden, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, onderwijs en zorg. Volgens de BBV-richtlijnen moeten gemeenten en provincies in hun jaarverslag verantwoording afleggen over het gebruik van open standaarden in aanbestedingen. De verantwoordelijkheid om aan ‘pas toe of leg uit’ te voldoen, ligt bij de opdrachtgever/budgethouder van de aanbesteding waarvoor een open standaard relevant is. Die moet het gebruik van de toepassing contractueel eisen.

Zijn er uitzonderingen mogelijk?

Uw gemeente (of andere overheidsorganisatie) mag alleen van de verplichting afwijken als zij hiervoor ‘een reden van bijzonder gewicht’ heeft. Lagere kosten, gebrek aan capaciteit of een kortere tijdslijn bij de aanbesteding vallen hier niet onder. Valide redenen om een open standaard niet toe te passen, kunnen bijvoorbeeld zijn: onvoldoende aanbod, onvoldoende veiligheid of onvoldoende zekerheid bij functioneren. De motivering bij afwijken van de verplichting moet uw gemeente opnemen in het aanbestedingsdossier en het jaarverslag. 

Wat hebt u aan open standaarden?

De Nederlandse overheden stellen open standaarden als norm. De openheid van de standaarden waarborgt dat er niet op voorhand hindernissen zijn voor leveranciers om de standaard in te bouwen en aan te bieden. Door open standaarden verbetert de digitale communicatie tussen overheden onderling en tussen overheid, bedrijven en burgers. Daarnaast bieden open standaarden keuzevrijheid en onafhankelijkheid. Ze zijn namelijk niet softwarespecifiek, kunnen door iedere leverancier worden ingebouwd en geven u als opdrachtgever vrijheid om uw data te gebruiken hoe en waar u wilt. De erkenning van het GWSW als open standaard is een mooie stimulans om het GWSW te gebruiken en daarmee het stedelijk waterbeheer in ons land nóg doelmatiger te maken.

Meer over Forum Standaardisatie en de lijst verplichte open standaarden.
Over het Gegevenswoordenboek bieden we algemene toelichting en specifieke informatie over contracteisen.