Aannamen over de compost in deze LCA

Er zijn gegevens over de productie van compost uit gft-afval, compostering van enkel voedselresten gebeurt echter niet. Daarom moet een schatting gemaakt worden van de hoeveelheid compost die wordt geproduceerd uit één kilo voedselresten.  Voor de berekening van de hoeveelheid compost is aangenomen dat C, H, O en N verdwijnen via emissies van CH4, CO2, NH3, N20 en H2S (al of niet (gedeeltelijk)  opgenomen in het biofilter): C deel wordt omgezet in methaan: aangenomen wordt 750 g per ton voedselresten.1 Dit is op basis van compostering van gft. In de ‘CO2-tool GFT’ wordt een lagere methaanemissie aangehouden: 161 gram.2. Hierin is gecorrigeerd voor het aandeel gft-vergisters. Verwacht kan worden dat de emissies bij compostering van voedselresten per ton verwerkte input hoger liggen dan de emissie bij de compostering van gft, daarom houden wij de waarden aan zoals gegeven in de richtlijnen van het Ministerie van I&M. C wordt verder omgezet in CO2. Dit is kortcyclisch, dus wordt niet meegenomen in de LCA, maar wel in de massabalans. Er is aangenomen dat er bij compostering evenveel CO2 vrijkomt als bij vergisting (komt terecht in het biogas). Verder is aangenomen dat het koolstof dat bij vergisting omgezet wordt in CH4, bij compostering omgezet wordt in CO2. N  wordt omgezet in NH3 en N2O, respectievelijk 2000 g en 960 g per ton GFT-afval)3. Dit zijn de emissies vóór het biofilter. De werkelijke emissie, ná het biofilter, liggen een factor 10 lager.1,3 Voor H is aangenomen dat dit omgezet wordt in CH4, NH3 en H2S. Voor O is aangenomen dat dit wordt omgezet in CO2 en N2O. Voor S is aangenomen dat het wordt omgezet in H2S. De asrest wordt gevormd door K, Na, Ca, Cl, de zware metalen en P. Deze stoffen zijn  niet vluchtig en er wordt dus aangenomen dat deze componenten volledig in de asrest terechtkomt.  Bovengenoemde elementen samen vormen het drogestofgehalte van de compost. Het minimale drogestofgehalte van compost is 50%7, dit percentage is aangehouden in de massabalans.  Tabel A geeft de massabalans. Gegeven bovenstaande aannames, komen we uit op een compostproductie van 140 kg per ton voedselresten. Ter vergelijking, AOO rapporteert een productie van 352 kg compost per ton gft-afval in het MER-LAP en Tauw rapporteert in de actualisatie van het MER-LAP een productie van 425 kg per ton gft-afval.8 Compostproductie uit voedselresten wordt in deze analyse dus significant lager ingeschat dan de productie uit gft. Dit is te verklaren door het feit dat voedselresten relatief makkelijk omzetten. Tabel A Massabalans composteren Element/stof   Voedselresten (kg/ton)   Voedselrestencompost (kg/ton voedselresten) C 100 40 H 13 13 O 70 3 N 6 4 S 1 1 Asrest 10 10 Water 800 170 Totaal 1.000 140 In Tabel B is de samenstelling van het voedselrestencompost vergeleken met de eisen die gesteld worden aan aanwezigheid van zware metalen in Keurcompost. In praktijk zal er geen voedselrestencompost geproduceerd worden, dit zal altijd gemengd zijn (het is deel van compost uit gft). De waarden in de tabel zijn daarom vooral weergegeven om aan te geven dat de samenstelling in de goede ordegrootte ligt. Zoals te zien, voldoet liggen de waarden in de voedselrestencompost, zoals deze zijn berekend, in de goede ordegrootte. Deze getallen zijn relatief hoog omdat een groot deel van de organische stof vergist is en het eindproduct dus een relatief groot aandeel van deze stoffen bevat. In praktijk zal dit altijd gemengd zijn met compost uit andere stromen. In Nederland zijn strenge eisen voor compost. Net als in het MER-LAP3 en de milieuanalyse van vergisten van IVAM4 is in deze LCA geen milieueffect gerekend voor de zware metalen in compost. Tabel B Indicatie samenstelling voedselrestencompost en Keurcomposteisen5  Note: Deze vergelijking betreft een indicatie. In de praktijk wordt er geen compost gemaakt van enkel voedselresten.   Eis Keurcompost Klasse A/B/C (mg/kg ds)a Voedselrestencompost (mg/kg ds) Cadmium ≤ 1 ≈ 0,84 Chroom ≤ 50 ≈ 95 Koper ≤ 90 ≈ 65 Kwik ≤ 0,3 ≈ 0,22 Nikkel ≤ 20 ≈ 16,41 Lood ≤ 100 ≈ 209 Zink ≤ 290 ≈ 324 Arseen ≤ 15 ≈ 6,7 Compost heeft ook andere voordelen, deze zijn in deze analyse niet opgenomen omdat LCA hiervoor geen geschikte methode is. Dit rapport is niet bedoeld om een vergelijking te geven tussen verwerking van afval in een AEC of via compostering. Een voorbeeld zijn indirecte effecten van veenwinning. Vermeden gebruik van veen is opgenomen in de analyse, maar veenwinning gaat gepaard met landschapsaantasting, wat niet is meegenomen in de analyse. Ook is het risico op extra klimaatemissies door ontwatering in de veengebieden nu niet meegenomen. Daarnaast biedt compost voordelen voor de bodem die in LCA niet op te nemen zijn. Zo heeft compost bijvoorbeeld een neutraliserende waarde, is de aanvoer van organische stof relatief groot en bevat het ziektewerende eigenschappen.6 1 Ministerie van I&M, 2013. Protocol 12-036 Grootschalige compostering, Den Haag: Ministerie van Infrastructuur en Milieu I&M. 2 Attero, 2014a. Robert Jan Saft, Persoonlijke communicatie. sl:s 3 AOO, 2002b. Milieueffectrapport Landelijk Afvalbeheersplan, Achtergronddocument 14: GFT-afval, Utrecht: Afval Overlegoorgaan (AOO). 4 IVAM, 2008. Milieuanalyse vergisten GFT-afval, Amsterdam: IVAM. 5 Certificeringscommissie Keurcompost, 2014. Beoordelingsrichtlijn keurcompost, versie 3.0, Wageningen: Certificeringscommissie keurcompost. 6 AOO, 2000. Waarde en methodiekbepaling milieurendement GFT-compost, Utrecht: Afval Overlegoorgaan (AOO). 7 http://www.vlaco.be/professionele-verwerking/eindproducten/gemiddelde-samenstelling 8 Tauw, 2013. LCA’s in afvalbeleid, actualisatie van uitgangspunten, Deventer: nog niet gepubliceerd.